Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ενστικτώδεις και οδυνηρές: εικόνες πυκνού καπνού από πυρκαγιές που καλύπτουν πόλεις, αναφορές για θανατηφόρα κύματα καύσωνα και πλημμύρες ρεκόρ. Πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως θα μπορούσαν να εκτοπιστούν από γεγονότα που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, όπως η έλλειψη τροφίμων και νερού και η αυξημένη έκθεση σε φυσικές καταστροφές, μέχρι το 2050, σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Οικονομίας και Ειρήνης. Πιο πρόσφατα, η συνεχιζόμενη απειλή της κλιματικής αλλαγής έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία.

Οι επιπτώσεις ενός πλανήτη που θερμαίνεται συμβάλλουν σε υπερβολικό άγχος, θλίψη και απελπισία. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από το Yale Program on Climate Change Communication και το George Mason University Center for Climate Change Communication, ένας στους 10 Αμερικανούς αναφέρει ότι βιώνει άγχος εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Οι ανησυχίες για το κλίμα είναι ακόμη μεγαλύτερες μεταξύ των νέων. Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες ηλικίας 16 έως 25 ετών σε μια διεθνή μελέτη ανέφεραν ότι αισθάνονται πολύ ή εξαιρετικά ανήσυχοι για την κλιματική αλλαγή. Αυτή η νέα μορφή ανησυχίας ονομάστηκε κλιματικό άγχος ή οικολογικό άγχος. Το κλιματικό άγχος ορίζεται ως «αυξημένη συναισθηματική, νοητική ή σωματική δυσφορία ως απάντηση στις επικίνδυνες αλλαγές στο κλιματικό σύστημα» και μπορεί να εμφανιστεί ως αίσθημα απελπισίας, θλίψης, θυμού, ενοχής και υπαρξιακού τρόμου. 

Γνωρίζοντας μια σημαντική διαφορά 

Η διαφορά μεταξύ του κλιματικού άγχους και άλλων μορφών άγχους είναι η κλίμακα του στρεσογόνου παράγοντα, λέει ο Andrew Bryant, κλινικός κοινωνικός λειτουργός που ειδικεύεται στη θεραπεία με επίγνωση του κλίματος. Το κοινωνικό άγχος, για παράδειγμα, μπορεί να αντιμετωπιστεί με συνεχή έκθεση σε κοινωνικές καταστάσεις με τη βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας, λέει ο Bryant. Η κλιματική αλλαγή, ωστόσο, μπορεί να μοιάζει με ανυπέρβλητη απειλή. «Λόγω του μεγάλου εύρους της έκτασης», λέει ο Bryant, «είναι πραγματικά δύσκολο να βρεθεί ένα βήμα δράσης που θα διαβεβαιώσει τους ανθρώπους ότι ο φόβος, η υπαρξιακή απειλή, θα διαλυθεί».

Η διαχείριση των φόβων σας σχετικά με την κλιματική αλλαγή περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των συναισθημάτων σας. Ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές, είναι ζωτικής σημασίας να διατηρήσετε λίγη ελπίδα για το μέλλον.

Αντιμετωπίστε τα συναισθήματά σας

Είτε έχετε διαβάσει επιστημονικές εκθέσεις για τους κινδύνους των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα είτε έχετε γίνει μάρτυρας της καταστροφής από μια πυρκαγιά, είναι ρεαλιστικό να αντιδράσετε με συναισθήματα αγωνίας, ενοχής ή άγχους, λέει ο Bryant. Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να σας εμπνεύσουν να αναζητήσετε αμέσως δράση, όπως δωρεά σε ένα ταμείο δράσης για την κλιματική αλλαγή ή εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών στο σπίτι σας, αλλά είναι σημαντικό να καθίσετε πρώτα με τα συναισθήματά σας, συνεχίζει ο Bryant.

Το φάσμα των αντιδράσεων μπορεί να περιλαμβάνει ενοχές που τα παιδιά σας δεν θα έχουν τη ζωή που φανταζόσασταν γι' αυτά, θλίψη για την απώλεια φυσικών περιοχών, όπως τα τροπικά δάση και είδη φυτών και ζώων, και απελπισία ότι η κοινωνία θα αναλάβει δράση εγκαίρως. Μπορεί ακόμη και να νιώθετε ενθουσιασμένοι για ένα πιθανό μέλλον στο οποίο οι χώρες θα εργάζονται από κοινού για τον έλεγχο της κλιματικής αλλαγής. Μπορεί να είναι χρήσιμο να μοιραστείτε αυτά τα συναισθήματα με φίλους και συγγενείς, μια ομάδα υποστήριξης, όπως ένα κλιματικό καφέ - φόρουμ υπό την ηγεσία της κοινότητας για τη συζήτηση της κλιματικής αλλαγής - ή έναν θεραπευτή που ειδικεύεται στο κλιματικό άγχος.

Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ωστόσο, δεν θέλετε να επιτρέψετε στα συναισθήματά σας να κλιμακωθούν σε παραλυτικό πανικό. Υπάρχουν πολλά βήματα που μπορείτε να κάνετε για να επηρεάσετε, τα οποία μπορούν να σας ενδυναμώσουν. Οι συλλογικές δράσεις, όπως το να πιέσετε για περισσότερες δημόσιες συγκοινωνίες και καθαρό ρεύμα στην κοινότητά σας, μπορούν να έχουν ευρείες επιπτώσεις.

Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τις αιτίες που προκαλούν το άγχος σας - συνεχής κατανάλωση ειδήσεων, μια φυσική καταστροφή - και προσπαθήστε να αποκλιμακώσετε, λέει η Lynn Bufka, αναπληρώτρια επικεφαλής μετασχηματισμού πρακτικών στην Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση. Αυτό μπορεί να μοιάζει με ένα 15λεπτο διάλειμμα από μια ανησυχητική συζήτηση, να διαβάζετε τις ειδήσεις μόνο σε καθορισμένες ώρες ή να παίρνετε καθαρό αέρα αν μπορείτε.

Αναλάβετε δράση με τρόπους που υποστηρίζουν τον πλανήτη και την ψυχική σας υγεία

Αν και το άγχος μπορεί να είναι εξουθενωτικό, μπορεί επίσης να εμπνεύσει δράση, λέει η Bufka. «Ως κλινικός ιατρός», λέει, «μέρος αυτού που συχνά σκεφτόμαστε είναι πώς ελπίζουμε να αξιοποιήσουμε αυτό το άγχος με τρόπους που μπορούν να κινηθούν προς στόχους που θα είναι ευεργετικοί για τον πλανήτη».

Εξετάστε τις αξίες, τα ενδιαφέροντα και τις περιστάσεις σας όταν καθορίζετε τον τρόπο με τον οποίο θα προσφέρετε. Ξεκινήστε σε τοπικό επίπεδο και βρείτε μια ομάδα που έχει στόχους για τους οποίους είστε παθιασμένοι - ας πούμε, να αποτρέψετε την αξιοποίηση του ελεύθερου χώρου στην πόλη σας. Αν δεν έχετε χρόνο, αλλά όχι οικονομικούς πόρους, η δωρεά σε μια τοπική οργάνωση που ασκεί πιέσεις για την πράσινη νομοθεσία στην πολιτεία σας μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή. Σε περίπτωση που θέλετε να δώσετε ένα χέρι βοηθείας, εργαστείτε εθελοντικά για την αποκατάσταση τοπικών οικοτόπων ή σε μια ομάδα που λειτουργεί σταθμούς ψύξης για ευάλωτους πληθυσμούς σε περιόδους καύσωνα. Θα μπορούσατε ακόμη και να δεσμευτείτε για μια αλλαγή στον τρόπο ζωής σας και να τρώτε λιγότερο κρέας.

Περιορίστε το χρόνο σας στο διαδίκτυο

Ενώ υπάρχουν αμέτρητες πηγές και τρόποι επικοινωνίας με άλλους στο διαδίκτυο, να είστε προσεκτικοί στο να ξοδεύετε πολύ χρόνο καταναλώνοντας ειδήσεις που μπορεί μόνο να επιδεινώσουν το άγχος σας. Δώστε στον εαυτό σας ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το πότε θα διαβάζετε τις ειδήσεις - ίσως για 10 λεπτά κάθε φορά το πρωί, το απόγευμα και το βράδυ - προκειμένου να λαμβάνετε αρκετές πληροφορίες για να λαμβάνετε τεκμηριωμένες αποφάσεις για τον εαυτό σας και την οικογένειά σας. «Στον κόσμο που ζούμε, είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί κάτι ακραίο και να μην το μάθετε μέχρι την επόμενη μέρα», λέει ο Bufka, «και το να μην το γνωρίζετε δεν θα άλλαζε δραματικά την πορεία της ζωής σας».

Πηγή: Vox.com