8 Μαρτίου. Η ημέρα που οι γυναίκες βρίσκονται στο επίκεντρο, που αναγνωρίζεται περισσότερο από ποτέ η αξία τους. Που μαγνητίζουν τα βλέμματα και βλέπουν τους πάντες να υποκλίνονται σε αυτές... Καλώς ή κακώς, κάθε χρόνο τέτοια ημέρα, έχουμε την τάση να κάνουμε τον δικό μας απολογισμό και μαζί, να κάνουμε focus στα αρνητικά νούμερα, στα αρνητικά ποσοστά που «υπογραμμίζουν» το πόσο δύσκολη εξακολουθεί να είναι η κατάσταση σε μία κοινωνία, που μοιάζει να είναι φτιαγμένη -ή προσαρμοσμένη- για τους άνδρες.

Ωστόσο, φέτος, επιλέγουμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Να εστιάσουμε στην bright side, στην πιο ελπιδοφόρα-αισιόδοξη πλευρά και στο πόσο μεγάλα άλματα-βήματα έχουν γίνει στη διάρκεια των τελευταίων ετών. Οι γυναίκες πλέον σε πολλές περιπτώσεις παίρνουν πράγματι αυτό που τους αξίζει. Αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις, είναι αυτές που δείχνουν το δρόμο, αυτές που διοικούν, που αποφασίζουν. Έχουμε μπει σε μία νέα εποχή κι αν κρατήσουμε το πρόσωπό μας στραμμένο στο φως, τότε θα συνεχίσουμε να κάνουμε βήματα μπροστά...

Τhe big day

Μία ημέρα, που έχει τις ρίζες της στις διαμαρτυρίες των γυναικών στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ευρώπη, αλλά και τις ΗΠΑ, μέσα από τις οποίες ζητούσαν το αυτονόητο. Ίσα δικαιώματα, καλύτερες συνθήκες εργασίας, καθώς και δικαίωμα ψήφου και θεσμοθετήθηκε το 1977 από τον ΟΗΕ, όταν κάλεσε όλες τις χώρες του κόσμου να γιορτάσουν την ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών. Η παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας ξεκίνησε ως ένας εορτασμός στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας, καθώς και του πρώην σοβιετικού μπλοκ, ωστόσο, είναι γεγονός πως στη σύγχρονη εποχή μοιάζει να έχει χάσει το βαθύτερο πολιτικό της νόημα κι έχει εξελιχθεί σε μία ευκαιρία για όλους, προκειμένου να εκφράσουν την αγάπη και τον θαυμασμό τους, για ένα φύλο που έχει περάσει πολλά, έχει ταλαιπωρηθεί, αλλά έχει εξελιχθεί πολύ μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια.

The moments

Δεν ήταν πάντα αυτονόητο, δεν ήταν δεδομένο πως οι γυναίκες θα είχαν τη δική τους θέση σε όλους -ή στους περισσότερους- τομείς της κοινωνίας. Στον τομέα της πολιτικής, της ιατρικής, των επιστημών γενικότερα, για παράδειγμα. Ωστόσο, μέσα από μάχες, μέσα από την αποφασιστικότητα συγκεκριμένων προσώπων έγιναν σπουδαία άλματα και κάπως έτσι, φτάσαμε στο «σήμερα». Φτάσαμε σε μία εποχή, όπου οι γυναίκες πρωταγωνιστούν και αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις. Μία από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες, που έδειξε το δρόμο σε πολλές-πολλές άλλες, ήταν η Elizabeth Blackwell, που γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1821 και έγινε αργότερα η πρώτη γυναίκα που άσκησε την ιατρική στις ΗΠΑ, ενώ μία ακόμη ημερομηνία-σταθμός, ήταν η 8η του Μάρτη του 1857 που αποτελεί πλέον ορόσημο για το παγκόσμιο φεμινιστικό κίνημα. Την ημέρα εκείνη οι εργάτριες ιματισμού της Νέας Υόρκης ξεσηκώθηκαν για πρώτη φορά ως εργαζόμενες γυναίκες, έκαναν απεργία και διαδήλωσαν στους δρόμους διαμαρτυρόμενες για τις πολύ άσχημες συνθήκες εργασίας και η αστυνομία τους έδειξε το πιο σκληρό της πρόσωπο.

Προχωρώντας αρκετά χρόνια, το 1928 η Halina Konopacka έγραψε τη δική της ιστορία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ, όταν αναδείχθηκε ολυμπιονίκης στη δισκοβολία καταρρίπτοντας μάλιστα και το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ, που ήταν επίσης δικό της. Έγινε η πρώτη γυναίκα που ανακηρύχθηκε ολυμπιονίκης στα αγωνίσματα στίβου στην ιστορία των Ολυμπιακών, αρχαίων και συγχρόνων Αγώνων, αφού από το 1928 και μετά υπάρχει και γυναικείο πρόγραμμα αγωνισμάτων κλασικού Αθλητισμού στις Ολυμπιάδες. Όσο για την Ελλάδα; Κι εδώ, στη δική μας χώρα υπάρχουν ημερομηνίες-σταθμοί που έπαιξαν -αναμφίβολα- τον δικό τους ρόλο. 

Μία από αυτές, ήταν το 1953 όταν για πρώτη φορά οι Ελληνίδες είχαν δικαίωμα ψήφου, ενώ η γυναίκα που εκλέχθηκε ως μέλος του Κοινοβουλίου, ήταν η Ελένη Σκούρα και πρώτη Ελληνίδα Υπουργός το 1956, η Λένα Τσαλδάρη. Το 1974, η Ζωζώ Χριστοδούλου έγινε η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που έτρεξε στον Μαραθώνιο, καθώς μέχρι και τότε οι διοργανωτές των αγώνων δε θεωρούσαν ότι οι γυναίκες έχουν το σθένος για να καλύψουν µεγάλες αποστάσεις, ενώ στους Ολυµπιακούς Αγώνες του 1972, τους είχε επιτραπεί να τρέξουν µέχρι 1.500 µέτρα. 

Ο πρώτος νόμος για την ενδοοικογενειακή βία στην Ελλάδα τέθηκε σε ισχύ το 2006, ενώ το 2018 επικυρώθηκε η σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, που περιλαμβάνει, κωδικοποιεί και σχηματοποιεί όλες τις μορφές της έμφυλης βίας και φυσικά, δεν μπορούμε να μην σταθούμε και στην αναβίωση του #MeToo, που ξεκίνησε πριν από 13 χρόνια στο My Space από την Tarana Burke, που ως μία γυναίκα που βίωσε τη σεξουαλική κακοποίηση, θέλησε με αυτόν τον τρόπο να ενώσει τα θύματα σεξουαλικής βίας προκειμένου να μοιραστούν ανοικτά τις ιστορίες τους. Είναι και πολλές ακόμη στιγμές. Είναι και πολλά ακόμη πρόσωπα, πολλές γυναίκες που έπαιξαν τον δικό τους ρόλο και μας οδήγησαν εδώ όπου βρισκόμαστε σήμερα, σε μία κοινωνία όπου -αν μη τι άλλο- έχουμε την ευκαιρία, τη δυνατότητα να διεκδικήσουμε ό,τι μας αξίζει.

Greek women who broke the rules

Για τις Ελληνίδες, ο αγώνας για να κερδίσουν όλα αυτά που δικαιούνταν ήταν μακρύς και δύσκολος -πολλές φορές ακόμα είναι- ωστόσο αυτό δεν τους εμπόδισε ποτέ από το να παλέψουν για να καταρρίψουν πολλά... ανδροκρατούμενα κάστρα. Για πάνω από έναν αιώνα, τα παραδείγματα συνεχώς αυξάνονται, με τις Ελληνίδες να μην σταματούν να "μάχονται" για τα αυτονόητα, καταπατώντας κάθε ανισότητα και γυρνώντας την πλάτη στον χλευασμό. 

Μία από τις σημαντικότερες φιγούρες σε αυτόν τον "αγώνα" ήταν η Καλλιρρόη Παρέν, η πρώτη εκδότης και δημοσιογράφος της Ελλάδας. Ήταν πρωτοπόρος της δημοσιογραφίας στην Ελλάδα και μέσα από την εφημερίδα της ανέδειξε τους προβληματισμούς των γυναικών και τα αιτήματα τους για ίσες ευκαιρίες, ενώ ήταν η πρώτη που διεκδίκησε το δικαίωμα της ψήφου πριν γίνει πραγματικότητα. 

Η Ιωάννα Στεφανόπολι ήταν η πρώτη φοιτήτρια ελληνικού πανεπιστημίου. Με καταγωγή από τη Μάνη και κόρη του εκδότη της γαλλικής εφημερίδας «Messager d’ Athenes», η Στεφανόπολι διδάχτηκε κατ’ οίκον προκειμένου να λάβει μέρος στις εξετάσεις και να πάρει απολυτήριο της. Τα κατάφερε καλύτερα από όλα τα αγόρια που έδωσαν εξετάσεις τον Ιούνιο του 1889 και αμέσως έκανε αίτηση στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετά από πολλές συζητήσεις φοίτησε στο ελληνικό πανεπιστήμιο για ένα τετράμηνο και μετά αναχώρησε για τη Γαλλία όπου συνέχισε τις σπουδές της. Το 1913 της ανατέθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο η διεύθυνση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων και συνέχισε να ασχολείται με τη δημοσιογραφία μέχρι τη δεκαετία του 1950. 

Στη σύγχρονη ιστορία τα παραδείγματα συνεχίζουν να είναι πολλά και λαμπερά. Η Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη έγινε το 2004 η πρώτη Ελληνίδα Πρόεδρος της Βουλής, ενώ το 2015 η Βασιλική Θάνου έγινε πρωθυπουργός στην υπηρεσιακή κυβέρνηση που ανέλαβε τη διεξαγωγή των εκλογών του επόμενου Σεπτεμβρίου κι έτσι έγραψε τη δική της ιστορία ως η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας.  

The numbers 

Εκτός από συμπεράσματα, εκτός από τα απλά λόγια, οι ίδιοι οι αριθμοί έρχονται να επιβεβαιώσουν όλα όσα αναφέρουμε παραπάνω, δείχνοντάς μας την πραγματική αλήθεια. Υπάρχει πλέον σημαντική διαφορά με την αλλαγή να μην είναι πλέον μία ευχή, αλλά η νέα κανονικότητα, που χαρίζει θετικό πρόσημο στο μεγαλύτερο κομμάτι αυτού του κόσμου...

Ηγετικές θέσεις

Η συμμετοχή των γυναικών σε ηγετικές θέσεις παρουσιάζει σταθερή και εντυπωσιακή αύξηση παγκοσμίως, αποδεικνύοντας τη συνεχή πρόοδο προς την ισότητα των φύλων. Σήμερα, το 26% των Διευθύνοντων Συμβούλων και Γενικών Διευθυντών είναι γυναίκες, ποσοστό που αυξήθηκε σημαντικά από το 15% το 2019. Το 2021 σημειώθηκε ιστορικό ρεκόρ με 23 γυναίκες Διευθύνοντες Συμβούλους στις εταιρείες της λίστας Fortune Global 500. Στην Ελλάδα, η συμμετοχή των γυναικών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις αυξήθηκε στο 37% το 2023 από 28% το προηγούμενο έτος, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα. Επιπλέον, σύμφωνα με έρευνα της ICAP CRIF, το 25,9% των επιχειρήσεων στη χώρα διευθύνεται από γυναίκες ανώτατα στελέχη, αποδεικνύοντας τη δυναμική τους παρουσία στον επιχειρηματικό κόσμο. 

Επιστήμη και Έρευνα

Η παρουσία των γυναικών στην επιστημονική και ερευνητική κοινότητα έχει σημειώσει σημαντική άνοδο τα τελευταία χρόνια. Το 2022, οι γυναίκες αποτελούσαν την πλειοψηφία στους νέους διδάκτορες σε τέσσερα από τα έξι επιστημονικά πεδία, κατέχοντας το 54,5% στις Κοινωνικές Επιστήμες, το 54,4% στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Τέχνες, το 53,6% στις Γεωπονικές Επιστήμες και το 51,6% στην Ιατρική και τις Επιστήμες Υγείας. Η Ελλάδα κατατάσσεται έβδομη στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στην Έρευνα και Ανάπτυξη, με ποσοστό 42,8%. Παρόλο που οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι λιγότερο εκπροσωπημένες σε ανώτερες ερευνητικές θέσεις, η αυξανόμενη συμμετοχή τους σε εθνικά και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα επιβεβαιώνει τη διαρκώς ενισχυόμενη παρουσία τους στον επιστημονικό τομέα. Το ποσοστό των γυναικών υποψηφίων διδακτόρων φτάνει το 60,5%, γεγονός που καταδεικνύει τη συνεχή τους αφοσίωση στην ακαδημαϊκή και ερευνητική δραστηριότητα.

Θέσεις λήψης αποφάσεων

Η πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών έχει ενισχυθεί σημαντικά, αν και η πλήρης εξάλειψη των ανισοτήτων απαιτεί συνεχή προσπάθεια. Στην Ευρώπη, το ποσοστό των γυναικών βουλευτών στα εθνικά κοινοβούλια αυξήθηκε από 22% το 2004 σε 32% το 2020, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό έφτασε το 21% το 2019 από 17% το 2012. Παράλληλα, οι γυναίκες Αρχηγοί Κράτους και Κυβερνήσεων παγκοσμίως ανήλθαν σε 28 το 2024. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ενισχύοντας τη συμμετοχή των γυναικών σε ηγετικές θέσεις και συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός πιο ισότιμου πολιτικού τοπίου.

Αθλητισμός

Ο αριθμός των γυναικών που πρωταγωνιστούν στον αθλητισμό έχει αυξηθεί εντυπωσιακά, γεγονός που αντικατοπτρίζει την προώθηση της ισότητας των φύλων στον τομέα. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020, οι γυναίκες αθλήτριες αποτελούσαν το 48% των συμμετεχόντων, σχεδόν φτάνοντας την πλήρη ισορροπία με τους άνδρες. Ο γυναικείος αθλητισμός καταγράφει αυξημένη δημοτικότητα, με το 73% των φιλάθλων να παρακολουθούν γυναικεία αθλητικά γεγονότα, ποσοστό που πλησιάζει εκείνο των ανδρικών αθλημάτων. Στην Ελλάδα, η γυναικεία συμμετοχή στους εθνικούς αγώνες έχει αγγίξει το 50%, από 35% στα τέλη της δεκαετίας του ’90, ενώ οι Ελληνίδες αθλήτριες συνεχίζουν να καταγράφουν σημαντικές επιτυχίες σε διεθνείς διοργανώσεις.

The Leaders 

Δεν υπάρχει όμως κανείς πιο κατάλληλος να μας μιλήσει για τη σημασία της σημερινής ημέρας, για τη γυναίκα του 2025, από τις πραγματικές «πρωταγωνίστριες», οι οποίες με τη δύναμή τους, το έργο τους και το ταλέντο τους επιβεβαιώνουν ό,τι η κορυφή είναι γένος... θηλυκού. 

Ας τις απολαύσουμε!

Νεφέλη Φασούλη, Μουσικός 

Η Νεφέλη Φασούλη είναι κάτι παραπάνω από μια απλή μουσικός. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι μία εξερευνήτρια της μουσικής. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην ΑΘήνα και από πολύ μικρή δήλωνε συμμετοχή σε σχολικούς μουσικούς διαγωνισμούς. Όπως καταλαβαίνουμε, η πορεία της ήταν κάπως προσχεδιασμένη από νωρίς. Στα 28 της χρόνια μετράει πολλές επιτυχίες στο βιογραφικό της, με σημαντικές συνεργασίες, όπως με τον Βασίλη Καζούλη, Νίκο Ζιώγαλα και Φοίβο Δεληβοριά. Το 2019 ανακαλύπτει την αγάπη της για τη μουσική σύνθεση και παρουσιάζει το πρώτο της τζαζ κομμάτι με τίτλο “The worst is yet to come” ενώ τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς κυκλοφορεί και το πρώτο της single σε στίχους και μουσική του Φοίβου Δεληβοριά, με τίτλο «Για ένα καλοκαίρι», ένα από τα πιο συναισθηματικά τραγούδια της σύγχρονης εποχής. 

Ποιο είναι το νόημα αυτής της ημέρας για εσάς;

Το νόημα της ημέρας είναι περισσότερη ορατότητα, υπενθύμιση ότι αν και κατακτήσαμε πολλά, μπορούμε περισσότερα.

Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα το 2025;

Πιστεύω τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλοί αγώνες για να ακουγόμαστε, να σέβονται τη δουλειά και τη θέση μας. Γυναίκα το 2025 σημαίνει αυτό, να χαίρεσαι και απολαμβάνεις τις κατακτήσεις των γυναικών που αγωνίστηκαν αλλά και ευθύνη να προστατεύσεις αυτές που έρχονται, καθώς η καταπίεση αλλάζει μορφές και οφείλουμε να παλεύουμε συνεχώς.

Ποια αποτελούν τα δεδομένα που επικρατούν στη μουσική σκηνή, στην οποία ανήκετε όσον αφορά στα ζητήματα φυλετικών διακρίσεων; Με ποιους τρόπους τα διαχειρίζεστε εσείς;

Τα δεδομένα είναι πως οι θηλυκότητες στην μουσική είναι ελάχιστες στον αριθμό, το αντρικό φύλο υπερισχύει δραματικά. Επίσης συχνά ο ρόλος της γυναίκας είναι να ωραιοποιεί και όχι να δημιουργεί, πολλές έχουν τρομοκρατηθεί και φοβούνται να προβάλουν τον πραγματικό εαυτό τους. Ταυτόχρονα όμως τα τελευταία χρόνια ξεπηδούν συνέχεια γυναίκες που γράφουν και βγαίνουν μπροστά και πιστεύω πως αυτό θα δώσει βήμα σε πολλά κορίτσια που έρχονται ώστε να αλλάξει αυτή η εικόνα της σκηνής. Εγώ προσωπικά το διαχειρίζομαι πιο πολύ ως εκπαιδευτικός το ζήτημα αυτό, σπρώχνω τα κορίτσια μου να βγουν μπροστά όσο γίνεται.

Θεωρείτε ότι ήταν ανέκαθεν η φύση της γυναίκας έτσι όπως είναι διαμορφωμένη σήμερα (multitasking, πολλαπλοί ρόλοι) ή η ίδια αναγκάστηκε να επιλέξει αυτή την οδό, προκειμένου να επιβιώσει;

Δεν πιστεύω σε καμία φύση. Αυτά τα έχουμε παρακάμψει εδώ και καιρό. Πιστεύω στην κοινωνική πίεση, στο πόσο βόλεψε κάποιους η γυναίκα να θεωρείται το αδύναμο φύλο, ή ταυτόχρονα το πολύ ισχυρό που τα κάνει όλα αλλά δεν της αξίζει καμία καταξίωση. Όλα αυτά είναι φτιαχτά.

Πώς φαντάζεστε τη γυναίκα του μέλλοντος; Τι εύχεστε να αλλάξει μέσα στα χρόνια που ακολουθούν;

Ελεύθερη. Ελεύθερη από δεσμούς, από ανθρώπους που καθορίζουν τις πράξεις της, με ελεύθερο σώμα, αυτοδιάθεση, ελεύθερο σεξουαλικό προσανατολισμό, και αυτοπεποίθηση. Πίστη ότι μπορεί να καταφέρει ό,τι θέλει , πίστη στο ότι αν δεν θέλει δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα.

Αλεξανδρά Σταματοπούλου, Χρυσής Παραολυμπιονίκης

Η Αλεξάνδρα Σταματοπούλου γεννήθηκε στη Ρουμανία και μεγάλωσε σε ίδρυμα. Εκεί έζησε μέχρι τα 5 της χρόνια, οπότε και υιοθετήθηκε. Από μικρή, ονειρευόταν να γράψει τη δική της ιστορία στον αθλητισμό, με το όνειρο να γίνει σαν την Ολυμπιονίκη της γυμναστικής, Nadia Comăneci. Ωστόσο, το σύνδρομο του Δύσκαμπτου Ατόμου (Stiff Person), μια πάθηση ίδια με αυτήν της Celine Dion, άλλαξε ριζικά τη ζωή της και την έκανα να δει τους στόχους της με άλλη ματιά. Παρά τις δυσκολίες, κατάφερε να γράψει ιστορία στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού το 2024, κερδίζοντας το χρυσό μετάλλιο στα 50 μέτρα ύπτιο S4 και χαρίζοντας στην Ελλάδα μια σπουδαία διάκριση.

Ποιο είναι το νόημα αυτής της ημέρας για εσάς;

Το νόημα για μένα αυτής της ημέρας, είναι ότι έχω την ευκαιρία να υπενθυμίσω σε μένα και στους γύρω μου, το ότι σήμερα βρίσκομαι εδώ και μπορώ να λέω τη γνώμη μου και να κάνω όνειρα για το μέλλον μου, είναι χάρη σε αυτές τις τολμηρές γυναίκες , που από το 1909 έως το 1975 πάλεψαν για τα ίσα δικαιώματά μας. Αυτό μου υπενθυμίζει κάθε φορά που πάω να τα παρατήσω. Πως καμιά μάχη δε χάνεται αν πρώτα δεν παλέψεις.

Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα το 2025;

Η γυναίκα το 2025 είναι πλέον κάτι σαν υπερήρωας. Οι απαιτήσεις σίγουρα είναι μεγαλύτερες, καθώς οι ρυθμοί της καθημερινότητας αυξάνονται - συνεπώς και οι ευθύνες ολοένα αυξάνουν. Μόνο που πλέον μάχεσαι με ένα ολόκληρο σύστημα. Το εκπαιδευτικό, το κοινωνικό και μετέπειτα εργασιακό. Ως γυναίκα αθλήτρια, με επίκτητη αναπηρία νιώθω πως ζω σε δυο παράλληλους κόσμους. Τον εκσυγχρονισμένο κόσμο, που ζητά να είμαι τουλάχιστον «ρομπότ» και όλα να είναι άρτια στον χρόνο τους και συνάμα την κοινωνία που πατάει ένα μεγάλο «φρένο» και μπλοκάρει την ιδέα και την ύπαρξη ενός ατόμου με αναπηρία. Άρα η ζωή εν έτει 2025 για εμένα δεν διαφέρει και πολύ από δεκαετίες πίσω. Ακόμα παλεύω για τα αυτονόητα. Τα δικαιώματα μου ως γυναίκα αθλήτρια με αναπηρία.

Ποια αποτελούν τα δεδομένα που επικρατούν στον χώρο του αθλητισμού, στον οποίο ανήκετε όσον αφορά στα ζητήματα φυλετικών διακρίσεων; Με ποιους τρόπους τα διαχειρίζεστε εσείς;

Ως γυναίκα αθλήτρια πιστεύω ότι πρέπει να αποδεικνύω συνεχώς, μέσω καλών διακρίσεων την αξία μου. Μια άτυχη στιγμή, μπορεί να μου κοστίσει μέχρι και την καριέρα μου. Κυρίως για τις αθλήτριες με αναπηρία, που ζούμε στην αφάνεια, δεν έχουμε πολλές ευκαιρίες να αποδείξουμε ότι έχουμε υπόσταση στον χώρο. Ακόμα ο αθλητισμός είναι ανδροκρατούμενος επί το πλείστον. Ως Αλεξάνδρα δεν το έχω διαχειριστεί καλά πολλές φορές. Θα έλεγα ότι λόγω του φόβου μου για όσα προανέφερα, μπαίνει η λειτουργία της επιβίωσης και ίσως κάποιες φορές άγαρμπα. Πάντα προσπαθώ να είμαι ειλικρινής και δίκαιη. Οι νομοθεσίες και οι όροι στον αθλητισμό, αδικούν πολύ τον γυναικείο πληθυσμό και ενώ παλεύω να το επικοινωνήσω με όσο πιο κομψό τρόπο γίνεται, ακόμα η χώρα μας δεν είναι διατεθειμένη να αφουγκραστεί την αναγκαιότητα της ίσης μεταχείρισης μας.

Θεωρείτε ότι ήταν ανέκαθεν η φύση της γυναίκας έτσι όπως είναι διαμορφωμένη σήμερα (multitasking, πολλαπλοί ρόλοι) ή η ίδια αναγκάστηκε να επιλέξει αυτή την οδό, προκειμένου να επιβιώσει;

Δε θεωρώ ότι η γυναίκα επέλεξε κάποιον ρόλο. Σίγουρα δε θα ρωτούσαμε έναν άντρα αν έχει την ικανότητα του multitasking αν δεν είχε πολύπλευρες δεξιότητες. Χωρίς να μειώνεται κανένα από τα δύο φύλα. Η γυναίκα τεκνοποιεί, μεγαλώνει ένα παιδί και συνάμα έχει επιλέξει να διαχειρίζεται την ζωή της όπως η ίδια το επιθυμεί. Άρα αυτοματοποιεί κάποιες συμπεριφορές ώστε να επιβιώσει στην κοινωνία. Υπάρχουν μονογονεϊκοί πατεράδες εξίσου ικανοί, που παίρνουν τον ρόλο αυτόν όταν κάτι ξαφνικό συμβεί. Άρα δε θα διαχώριζα ή θα έκανα ήρωα κάποιον. Για αυτό λέγονται ίσα δικαιώματα.

Πώς φαντάζεστε τη γυναίκα του μέλλοντος; Τι εύχεστε να αλλάξει μέσα στα χρόνια που ακολουθούν;

Εύχομαι να την δω να νιώθει καλά με τον εαυτό της γιατί το επέλεξε η ίδια και όχι γιατί έπρεπε να αποδείξει την άξια τη, στο ευρύτερο κοινό. Την γυναίκα του μέλλοντος εύχομαι να την δω να μην φοβάται να πει την γνώμη της, την άποψη της με ρίσκο να χάσει τα πάντα. Να πρωτοπορεί στον εκπαιδευτικό, εργασιακό, αθλητικό χώρο,με ισάξιους όρους και τις ίσες απολαβές για τον χρόνο που διέθεσε.

Ολυμπία Κρασαγάκη, Φωτογράφος

Η σχέση της με τη φωτογραφία ξεκίνησε στη Γερμανία, όταν ο πατέρας της τής έκανε δώρο μία φωτογραφική μηχανή. Μάλιστα, τα πρώτα της πορτρέτα ήταν η οικογένεια και η φίλη της. Ο καλλιτεχνικός της δρόμος ήταν λίγο-πολύ προκαθορισμένος, καθώς από την αρχή γνώριζε πως επιθυμεί να φωτογραφίζει πρόσωπα και η πορεία και τα έργα της μέχρι σήμερα έχουν αποδείξει πως πήρε την καλύτερη απόφαση. Βρέθηκε στο Παρίσι ως βοηθός φωτογράφων, όπου συνεργάστηκε με διάφορα περιοδικά της εποχής και πρακτορεία και κάλυπτε τα Φεστιβάλ Κινηματογράφου στις Κάννες και στην Βενετία, όπου φωτογράφισε σε αποκλειστικότητα μεγάλα ονόματα του Hollywood. Στη χώρα μας επέστρεψε το 1998 κι από τότε έχουμε συνεχώς την ευκαιρία να απολαμβάνουμε τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο και τους ανθρώπους μέσα από τα μάτια και τον φωτογραφικό της φακό. 

Ποιο είναι το νόημα αυτής της ημέρας για εσάς;

Δεν βλέπω κάποιο συγκεκριμένο νόημα να γιορτάζουμε την ύπαρξη μας. Δεν χρειάζεται να μας υπενθυμίσουν ότι αξίζουμε να μας τιμούν μια φορά τον χρόνο. Αξίζουμε κάθε στιγμή κάθε μέρα για όλη μας την ζωή.

Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα το 2025;

Σίγουρα το 2025 νιώθεις μια παραπάνω ελευθέρια και ανεξαρτησία. Ταυτόχρονα υπάρχει ένας ανταγωνισμός που σε φέρνει σε μια αμηχανία ύπαρξης. Τα social παίζουν έναν σημαντικό ρόλο στο πως βλέπεις, νιώθεις και θέλεις να προβάλεις τον εαυτό σου. Δεν είμαστε ειλικρινείς και προπαντός απέναντι σε εμάς. «Αγάπησε τον εαυτό σου, τη ζωή σου και μετά οποίον άνθρωπο θέλεις» είπε η αγαπημένη Φριντα Κάλο.

Ποια αποτελούν τα δεδομένα που επικρατούν στον καλλιτεχνικό χώρο της φωτογραφίας, στον οποίο ανήκετε όσον αφορά στα ζητήματα φυλετικών διακρίσεων; Με ποιους τρόπους τα διαχειρίζεστε εσείς;

Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν έχω αντιμετωπίσει σοβαρά εμπόδια στην δουλειά μου. Μπορεί να ένοιωσα κάποια ενοχλητικά βλέμματα αλλά μέχρι εκεί. Αντιθέτως το ότι ήμουν νέο κορίτσι ή γυναίκα έκανε κάποιους άντρες να νιώθουν gentlemen και έτσι να θέλουν να βοηθήσουν παρά να με εμποδίσουν. Πιστεύω ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπίσεις οποιοδήποτε εμπόδιο είναι με ένα χαμόγελο αυτοπεποίθησης.

Θεωρείτε ότι ήταν ανέκαθεν η φύση της γυναίκας έτσι όπως είναι διαμορφωμένη σήμερα (multitasking, πολλαπλοί ρόλοι) ή η ίδια αναγκάστηκε να επιλέξει αυτή την οδό, προκειμένου να επιβιώσει;

Πιστεύω ότι πάντα οι γυναίκες είχαν την δύναμη να επιβιώνουν, είτε σιωπηλά μέσα στην οικογένεια η έξω στη κοινωνία, η οποία δεν την αναγνώριζε, δεν ήταν έτοιμη να τη δεχτεί. Στην καταπίεση έχεις την επιλογή να υπακούσεις ή να δραπετεύσεις. Αναγνωρίζεις την αξία σου και προχωράς μπροστά. Η γυναίκα επέλεξε την ελευθέρια της, και αυτή έχει πολλούς ρόλους με ευθύνες.

Πώς φαντάζεστε τη γυναίκα του μέλλοντος; Τι εύχεστε να αλλάξει μέσα στα χρόνια που ακολουθούν;

Υπάρχουν στιγμές που με θλίβει να βλέπω γυναίκες που στο όνομα της ανεξαρτησίας χάνουν την ευαίσθητη πλευρά της θηλυκότητάς τους. Εύχομαι να αγαπήσουμε πραγματικά τον εαυτό μας, τη ζωή μας τις αξίες μας και να αναζητάμε τις επιθυμίες μας χωρίς να πρέπει να το αποδείξουμε σε κανέναν.