Βρισκόμαστε ήδη στα μέσα του καλοκαιριού και το αντηλιακό είναι πιο must από ποτέ, σε καθημερινή βάση. Όταν έρχεται η ώρα της επιλογής του όμως, τα πράγματα μπορεί να γίνουν εξαιρετικά περίπλοκα. Εκατοντάδες προτάσεις, ποικίλες ανάγκες, διαφορετικές μορφές και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έχετε να αποκωδικοποιήσετε και όλες οι παράξενες -σχεδόν ακαταλαβίστικες- ενδείξεις που αναγράφονται στη συσκευασία. Μπορεί να βρίσκονται εκεί για να σας ενημερώνουν πλήρως για την προστασία από τις ακτίνες του ήλιου και την ασφάλεια του προϊόντος, αλλά μερικές φορές δεν είναι τόσο εύκολο να τις διαβάσετε. Γι' αυτό όμως είμαστε εμείς εδώ, για να σας αποκαλύψουμε όλα τα μυστήρια πίσω από τους UV συμβολισμούς και να σας κάνουμε expert στα αντηλιακά.
SPF
Τι σημαίνει: Sun Protection Factor, δηλαδή Δείκτης Αντηλιακής Προστασίας
Τι κάνει: Ο δείκτης SPF μετράει πόσο καλά προστατεύει το αντηλιακό από τις ακτίνες UVB. Ένας εύκολος τρόπος να θυμάστε αυτή τη σχέση είναι να συνδέσετε τη λέξη UVB με το UV-Burn (UV-κάψιμο)! Σε καμία περίπτωση πάντως αυτή η ένδειξη δεν καθορίζει τη διάρκεια της έκθεσής σας στον ήλιο.
Πώς δουλεύει: Ο δείκτης SPF τεστάρεται σε ένα γκρουπ 10-15 ατόμων (ανάλογα τη χώρα) και συγκρίνει πόσο περισσότερο χρόνο χρειάζονται οι UVB ακτίνες για να προκαλέσουν κοκκίνισμα και κάψιμο σε ένα δέρμα με αντηλιακό, σε σχέση με ένα χωρίς. Για παράδειγμα, αν απαιτούνταν 10 λεπτά για να κοκκινίσει μία επιδερμίδα χωρίς UV προστασία, αν εφαρμοστεί αντηλιακό με SPF 30, τα ίδια συμπτώματα θα εμφανιστούν σε 30 φορές περισσότερο χρόνο (30Χ10 λεπτά).
Επιπλέον, η κλίμακα SPF δεν είναι γραμμική:
- Το SPF 15 μπλοκάρει το 93% των ακτίνων UVB
- Το SPF 30 το 97%
- Το SPF 50 το 98%
Αυτό σημαίνει, ότι ένα αντηλιακό με SPF 30 δεν παρέχει τη διπλάσια προστασία από ένα με SPF 15, καθώς η διαφορά τους είναι μόνο 4%. Αντίστοιχα, τα αντηλιακά με SPF 50 ή 50+ παρέχουν μία μικρή αύξηση της UV προστασίας σε σχέση με τα υπόλοιπα.
Προσοχή: Οι περισσότεροι άνθρωποι φοράνε μόνο το 1/2 της συνιστώμενης ποσότητας αντηλιακού, πράγμα που σε προστασία μεταφράζεται στην τετραγωνική ρίζα του δείκτη SPF, λιγότερη από τη μισή δηλαδή. Για παράδειγμα, μισή εφαρμογή ενός αντηλιακού με SPF 30 ισοδυναμεί σε αποτελεσματική προστασία της τάξης SPF 5.5!
UVA
Τι σημαίνει: Υπεριώδης ακτινοβολία
Τι κάνει: Ο δείκτης SPF εισήχθη, όταν ακόμη η υπεριώδης ακτινοβολία δεν είχε συνδεθεί με την υγεία του δέρματος. Πλέον είναι γνωστό, πως οι UVA ακτίνες αποτελούν την πλειοψηφία της UV ενέργειας που προέρχεται από τον ήλιο και φτάνει ως τα κατώτερα στρώματα της επιδερμίδας. Μπορεί βέβαια η UVA ακτινοβολία να μην προκαλεί ερυθρότητα και κάψιμο σε τέτοιο βαθμό, όπως η UVB, αλλά είναι παρούσα ακόμη και τις συννεφιασμένες μέρες, επιταχύνει την γήρανση του δέρματος και καταστρέφει τα γονίδια των κυττάρων, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε καρκίνο. Ένα κόλπο για να θυμάστε όλα τα παραπάνω είναι να συνδυάσετε το UVA με το UV-Aging (=γήρανση).
Πώς να προστατευτείτε: Πλέον, υπάρχουν αντηλιακά φίλτρα που προστατεύουν αποτελεσματικά από την UVA ακτινοβολία, ενώ εν εξελίξει βρίσκονται και οι δοκιμές για τη δημιουργία ενός "προστατευτικού παράγοντα UVA". Ωστόσο, αυτός δεν έχει καθιερωθεί ακόμη παγκοσμίως, όπως ο SPF, αφού ανά τον κόσμο χρησιμοποιούνται διαφορετικές μέθοδοι, γνωστές με τα ακρώνυμα PPD, PA.
PPD
Τι σημαίνει: Persistent Pigment Darkening, δηλαδή Έντονο Pigment Μαυρίσματος
Πώς δουλεύει: Χρησιμοποιούμενο στην Ασία και την Ευρώπη, αυτό το σύστημα είναι όμοιο με του SPF, με μόνη διαφορά ότι εδώ μιλάμε για UVA έκθεση και όχι UVB. Ο δείκτης PPD μετράει πειραματικά σε ανθρώπους τον χρόνο που χρειάζεται ένα προστατευμένο δέρμα για να μαυρίσει σε σχέση με ένα απροστάτευτο. Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι έχουμε ένα αντηλιακό με ένδειξη PPD 10, τότε αυτό σημαίνει, ότι χρειάζεται 10 φορές περισσότερος χρόνος για να μαυρίσει ένα σώμα, συγκριτικά με το αν αυτό δεν είχε αντηλιακή προστασία.
PA
Τι σημαίνει: Protection Grade of UVA, δηλαδή Προστατευτικός Βαθμός UVA
Πώς δουλεύει: Έχοντας εφαρμογή στις ασιατικές χώρες, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, το σύστημα ΡΑ απλοποιεί και κατηγοριοποιεί τα αποτελέσματα των τεστ PPD. Κυμαίνεται από PA+ μέχρι PA++++, με το πρώτο να αντιστοιχεί σε PPD 2-4 και το τελευταίο να φτάνει μέχρι τα 16 ή και περισσότερο.
Μειονεκτήματα: Εξαιτίας της κατασκευής της κλίμακας ΡΑ, 2 αντηλιακά με PPD 20 και 50 αντίστοιχα μπορεί να έχουν τον ίδιο βαθμό PA++++ ή PA+++ και δεν υπάρχει κανένας τρόπος να εξακριβωθεί, ποιο παρέχει μεγαλύτερη προστασία. Επίσης, για πολλές χώρες εξακολουθεί ακόμη να ισχύει το max PA+++ σαν όριο, ενώ υφίσταται και το PA++++ πλέον.
Ευρέος Φάσματος (Broad Spectrum)
Τι κάνει: Γνωστά και ως full-spectrum αντηλιακά, προστατεύουν και από τις UVA και τις UVB ακτίνες
Πώς δουλεύει: Για να αποκτήσει κάποιο αντηλιακό την ένδειξη "ευρέος φάσματος", πρέπει το 90% της συνολικής του UV απορρόφησης να βρίσκεται κάτω από τα 370 nm. Ξέρουμε ότι αυτά τα νούμερα σας ακούγονται πολύ επιστημονικά, αλλά κρατήστε ότι ο οργανισμός FDA διεξάγει ελέγχους και στην UVA και την UVB προστασία του προϊόντος, πριν το ονομάσει broad spectrum.
Ανθεκτικό στο νερό
Τι κάνει: Ο όρος "water resistant" σημαίνει ότι ο δείκτης SPF διατηρείται για περισσότερο από 40 λεπτά ενώ κολυμπάτε ή ιδρώνετε. Οι πολύ ανθεκτικές στο νερό συνθέσεις μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 80 λεπτά κάτω από το νερό.
Οργανικό αντηλιακό
Τα αντηλιακά περιέχουν φίλτρα που είτε αντανακλούν είτε απορροφούν τις UV ακτίνες. Ανάλογα διακρίνονται σε:
- Οργανικά, τα οποία απορροφούν την ηλιακή ακτινοβολία και την μετατρέπουν σε ένα μικρό ποσοστό θερμότητας.
- Μη οργανικά, τα οποία αντανακλούν και διαχέουν την ακτινοβολία.
