Είναι απολύτως φυσιολογικό να μας κυριεύει το άγχος, σε μια εποχή που τα πάντα αλλάζουν με γρήγορους ρυθμούς. Οι αυξημένες υποχρεώσεις, η ολοένα και περισσότερο απαιτητική καθημερινότητά μας, καθώς και η πανδημία, που έχει ταρακουνήσει τη ζωή μας, αποτελούν σοβαρούς στρεσογόνους παράγοντες. Ορισμένες καταστάσεις που μας προκαλούν άγχος και ανήκουν στη σφαίρα των εξωτερικών παραγόντων δεν είναι στην ευχέρειά μας να τις ρυθμίσουμε. Τι συμβαίνει όμως με την εσωτερική πηγή του άγχους που καλλιεργείται ως αποτέλεσμα των δικών μας τρόπων σκέψης και συμπεριφοράς; Γνωρίζετε λοιπόν ότι η πηγή του άγχους σας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσωπικότητα σας;
Σε αυτό το σημείο ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το εννεάγραμμα ή εναλλακτικά Enneagram. Ο «πατέρας» του εννεαγράμματος είναι ο Oscar Ichazo. Αποτελεί ένα σύστημα «προφίλ προσωπικότητας» που περιλαμβάνει 9 βασικούς τύπους, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, από τη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων έως την πνευματική μας ανάπτυξη. Αν κατανοήσουμε τον τύπο της προσωπικότητάς μας θα μπορέσουμε να εντοπίσουμε και να περιορίσουμε το άγχος που μας κατακλύζει σχεδόν καθημερινά.
Ας γνωρίσουμε τους 9 τύπους προσωπικότητας!
O Τελειομανής
Δυνάμεις: Ειλικρινείς, υπεύθυνοι, βελτιώνονται συνεχώς.
Αδυναμίες: Μη προσαρμοστικοί, δεν εκφράζονται συναισθηματικά, υπερβολικά κριτικοί.
Στιλ ομιλίας: Ακριβείς και προσανατολισμένοι στη λεπτομέρεια, με τάση να κηρύττουν.
Όσοι ανήκουν στην πρώτη κατηγορία είναι σίγουρα άτομα που δίνουν έμφαση στην προσωπική ακεραιότητα και τον αυτοέλεγχο. Η προσοχή τους κατευθύνεται προς το να βλέπουν και να διορθώνουν ό,τι είναι λάθος, κάνοντας το σωστό. Πρόκειται για πολύ υπεύθυνα άτομα. Είναι γνωστοί για την ειλικρίνεια, την αξιοπιστία και την κοινή λογική τους. Έχουν υψηλά πρότυπα και τείνουν να βλέπουν τα πράγματα μόνο ως άσπρο και μαύρο, σωστό και λάθος. Το άγχος τους πηγάζει από την αίσθηση ότι περιβάλλονται από ανευθυνότητα. Η εσωτερική φωνή τους είναι αρκετά ισχυρή και δεν τους αφήνει περιθώρια χαλάρωσης, κρίνοντάς τους με αυστηρότητα. Δουλεύουν σκληρά και δεν μπορούν να ξεκουραστούν μέχρι να πετύχουν το απόλυτο.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στον τύπο 1, προσπαθήσετε να επαναπροσδιορίσετε την εσωτερική κριτική φωνή μέσα σας, για να γίνει μια ενθαρρυντική επιρροή αναγνωρίζοντας τις δύσκολες στιγμές και προσπαθήστε πάντα να βρίσκετε τη θετική πλευρά των πραγμάτων. Αυτό θα το πετύχετε δίνοντας περισσότερη αγάπη στον εαυτό σας, καταφέρνοντας να δημιουργήσετε μια καλύτερη σχέση με τον εσωτερικό σας εαυτό.
Ο Δοτικός
Δυνάμεις: Στοργικοί, επικοινωνιακοί, δημοφιλείς.
Αδυναμίες: Αφελείς, εξαρτώνται από άλλους, προνομιούχοι.
Στιλ ομιλίας: Είναι καλοί και συμπαθητικοί, δίνουν συμβουλές και μάχονται γι’ αυτό που υποστηρίζουν.
Τα άτομα του τύπου 2 είναι από τη φύση τους στοργικά και δοτικά. Ενδιαφέρονται περισσότερο για τις σχέσεις τους με τους γύρω τους και πώς θα τους ευχαριστήσουν. Είναι γενναιόδωροι και συμπονετικοί. Δίνουν με την ελπίδα ότι θα τους επιστραφεί η εύνοια. Η επιθυμία τους για σεβασμό, αποδοχή και αγάπη είναι έντονη. Το άγχος τους πηγάζει από το αίσθημα της «υποχρεωτικής» αυτοθυσίας που τους κυριεύει. Καταναλώνουν όλη τους την ενέργεια για να φροντίζουν τους άλλους, παραμελώντας πολλές φορές τις ανάγκες του ίδιου τους του εαυτού. Πολλές φορές, μάλιστα, κάνουν πράγματα για να τους γίνουν απαραίτητοι για τους άλλους και να συνεχίσουν να έχουν τον ρόλο του βοηθού στις ζωές τους.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στον τύπο 2, αυτό που χρειάζεστε είναι να προσπαθήσετε να λέτε και «όχι». Αυτή η ιδέα μπορεί να μοιάζει λίγο ξένη κι εγωιστική στην αρχή, αλλά τελικά θα γίνει μια νέα υγιής συνήθεια για εσάς, αφιερώνοντας χρόνο στον εαυτό σας.
Ο Επιτυχημένος
Δυνάμεις: Επιτυχημένοι, γεμάτοι ενέργεια, με υψηλά κατορθώματα.
Αδυναμίες: Εργασιομανείς, ανυπόμονοι, ανταγωνιστικοί.
Στιλ ομιλίας: Είναι ενθουσιώδεις, παρακινούν τον εαυτό τους και τους άλλους για επιτυχία.
Οι συγκεκριμένος τύπος ανθρώπου διψά για επιτυχία και αναγνώριση. Χαρακτηρίζεται από έντονη φιλοδοξία και αυτοπεποίθηση. Παρακινείται αποκλειστικά από υψηλούς στόχους και ιεραρχεί ψηλά την κοινωνική του θέση. Ενδιαφέρεται υπερβολικά για την εικόνα που βγάζει στους άλλους, καθώς θέλει να αφήσει καλή εντύπωση. Επιπλέον, θέλει να είναι πάντα παραγωγικός στη δουλειά του, οπότε είναι αδύνατο να «χαμηλώσει ταχύτητα». Το άγχος του συσσωρεύεται, όταν κάτι εμποδίζει την ολοκλήρωση των στόχων του ή όταν οι επιτυχίες του δεν έχουν αναγνωριστεί. Φοβάται να δείξει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και περιμένει συνεχώς την έγκριση των άλλων. Επίσης δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα συναισθήματά του.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στον τύπο 3, προσπαθήστε να βρείτε την εσωτερική ροή της συναισθηματικής σας ενέργειας. Έτσι θα επικεντρωθείτε σε αυτό που πραγματικά χρειάζεστε εσείς και όχι σε αυτό που θέλουν οι άλλοι από εσάς. Ο διαλογισμός είναι μια καλή λύση και θα σας μάθει να συντονίζετε τα συναισθήματά σας.
Ο Ατομιστής
Δυνάμεις: Στοργικοί, ιδεαλιστές, με συναισθηματικό βάθος.
Αδυναμίες: Κακόκεφοι, μη συνεργάσιμοι, τάση να αποσύρονται.
Στιλ ομιλίας: Μερικές φορές ζεστοί και συναισθηματικοί, άλλες φορές επίπεδοι και στεγνοί. Είναι υποκειμενικοί και προσπαθούν να είναι αισθητικά σωστοί.
Όσοι ανήκουν στην τέταρτη κατηγορία περιλαμβάνουν χαρακτηριστικά και από τους 9 τύπους του εννεαγράμματος. Χαρακτηρίζονται από μεγάλη ευαισθησία. Είναι αρκετά δημιουργικοί, αυθεντικοί. Συχνά βιώνουν μια αίσθηση λαχτάρας και μελαγχολίας. Κάτι λείπει για αυτούς, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε αναζήτηση ολότητας μέσω ρομαντικού ιδεαλισμού. Το άγχος τους πηγάζει από το αίσθημα της μειονεξίας τους. Πολλές φορές ζηλεύουν τους άλλους, όταν προσπαθούν να συγκριθούν μαζί τους, γιατί νιώθουν ότι είναι κατώτεροι από εκείνους. Συχνά αισθάνονται ατελείς κι ευάλωτοι με έντονη τάση φυγής και απομόνωσης. Τείνουν προς την δραματοποίηση και την αυτολύπηση.
Πώς θα το περιορίσετε;
Πρέπει να τονίσουμε ότι όσοι ανήκετε στην κατηγορία 4, αναζητάτε την αναγνώριση του εαυτού σας σε άλλους. Αυτό θα δημιουργήσει μια αίσθηση ενότητας. Προσπαθήστε να ενθαρρύνετε τον εαυτό σας να φύγει από το σπίτι και να εξασκηθείτε παρατηρώντας την ομοιότητα που έχετε με τους άλλους. Συνδεθείτε μαζί τους και δοκιμάστε να «εκτεθείτε» μιλώντας για τα ενδιαφέροντά σας, εκφράζοντας τις σκέψεις σας. Τότε θα συνειδητοποιήσετε ότι δεν είστε τόσο διαφορετικοί.
Ο Παρατηρητής
Δυνάμεις: Πολυμαθείς, ανεξάρτητοι, με καλή αντίληψη.
Αδυναμίες: Απομονωμένοι, υπερβολικά διανοητικοί, τσιγκούνηδες.
Στιλ ομιλίας: Ορθολογικός και τεχνικός, πιο άνετος στον τομέα της εμπειρογνωμοσύνης τους.
Οι λεγόμενοι «Παρατηρητές» είναι ιδιαίτερα καινοτόμοι και οραματιστές. Βλέπουν τον κόσμο με έναν πρωτοποριακό τρόπο. Επικεντρώνονται στην πνευματική κατανόηση και τη συσσώρευση γνώσεων. Διακρίνονται από την έντονη αντίληψή τους και την αναλυτική τους ικανότητα. Ενώ πρόκειται για πολύ κοινωνικά όντα, στην πραγματικότητα είναι ήσυχοι και πολλές φορές δεν εξωτερικεύουν τον εσωτερικό τους κόσμο. Μπορούν να γίνουν καχύποπτοι με τους άλλους και να προτιμούν τη μοναξιά. Το άγχος τους πηγάζει από τα ζητήματα εκκεντρικότητας και απομόνωσης που αντιμετωπίζουν.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στον τύπο 5, πρέπει να μάθετε από τα συναισθήματά σας και να μην επηρεάζεστε πάντα από τις πληροφορίες που λαμβάνετε. Για να το πετύχετε θα χρειαστεί να περάσετε περισσότερο χρόνο μόνοι σας για να εξοικειωθείτε με τα συναισθήματά σας.
Ο Πιστός
Δυνάμεις: Πιστοί, ενθαρρυντικοί, προσέχουν τους ανθρώπους, έχουν στρατηγική σκέψη.
Αδυναμίες: Απαισιόδοξοι, ύποπτοι και με αμφιβολίες.
Στιλ ομιλίας: Θέτουν όρια για τον εαυτό τους και τους άλλους, πολλές φορές με τις ερωτήσεις τους παίζουν τον «δικηγόρο του διαβόλου».
Οι άνθρωποι αυτής της κατηγορίας είναι ιδιαίτερα εργατικοί, υπεύθυνοι και απόλυτα προετοιμασμένοι για οτιδήποτε προκύψει. Ξεχωρίζουν για την αφοσίωση και την εμπιστοσύνη που μπορούν να νιώθουν οι άλλοι γι’ αυτούς. Δυστυχώς, αυτά τα άτομα μπορούν να γίνουν υπερβολικά αγχώδη, να ανησυχούν πολύ εύκολα και να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικά, καθώς κάθε φορά προσπαθούν να καταλάβουν αν οι άνθρωποι, με τους οποίους συναναστρέφονται, είναι φιλικοί ή εχθρικοί. Αυτό τους μετατρέπει σε αμυντικά και αντιδραστικά όντα. Το άγχος τους πηγάζει από ένα επερχόμενο γεγονός ή μια κατάσταση που δεν έχουν αντιμετωπίσει στο παρελθόν.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στην κατηγορία 6, αυτό που χρειάζεται να κάνετε είναι να λέτε κάθε φορά στον εαυτό σας: «Θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για να προετοιμαστώ, και τα υπόλοιπα εξαρτώνται από το σύμπαν». Με άλλα λόγια προσπαθήστε να καθορίζετε στους στόχους σας, διαφορετικά θα οδηγηθείτε σε εξάντληση. Έτσι θα καθησυχάζετε τον εαυτό σας στις δύσκολες στιγμές.
Ο Πολυπράγμων
Δυνάμεις: Περιπετειώδεις, αγαπούν τη διασκέδαση, έχουν γρήγορη σκέψη.
Αδυναμίες: Δε δεσμεύονται, απορροφώνται στον εαυτό τους, διασκορπίζονται.
Στιλ ομιλίας: Προσωπική αφήγηση είτε για διασκέδαση είτε απλά για να απορροφηθούν, εστιάζουν στο θετικό και όχι στο αρνητικό.
Οι άνθρωποι που ανήκουν στην κατηγορία 7 είναι το συνώνυμο της χαράς και της αισιοδοξίας. Γνωρίζουν εκατοντάδες τρόπους για να κρατηθούν μακριά από τον πόνο και την πλήξη. Είναι ιδιαίτερα εξωστρεφείς και κοινωνικοί. Είναι επίσης, πολυπράγμονες, αυθόρμητοι και παραγωγικοί. Εξοπλισμένοι με πολλή ενέργεια συμμετέχουν σε πολλά έργα ταυτόχρονα. Το άγχος τους πηγάζει από την υπερβολική αισιοδοξία των προθεσμιών που θέτουν για να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους σε συνδυασμό με τις πολλές αρμοδιότητές τους και την πίεση που νιώθουν για να ολοκληρώσουν τα έργα τους.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στην κατηγορία 7, θα χρειαστεί να επικεντρώνεστε σε δύο έως τρία έργα κάθε φορά. Η επένδυσή σας σε καθημερινές ρουτίνες θα σας βοηθήσει στην ολοκλήρωση των εργασιών σας εγκαίρως.
Ο Ηγέτης
Δυνάμεις: Ενθουσιώδεις, γενναιόδωροι, ισχυροί.
Αδυναμίες: Υπερόπτες, θυμωμένοι, κυρίαρχοι.
Στιλ ομιλίας: Μιλούν με αποφασιστικότητα και ασκούν ισχυρή ηγεσία. Τείνουν να είναι αυταρχικοί και όταν τα πράγματα πάνε στραβά, συχνά θυμώνουν.
Ξεχωρίζουν για τον δυναμισμό, την ανεξαρτησία του και την επιβλητικότητά τους. Έχουν αυτοπεποίθηση, η οποία μπορεί να φτάσει και στην υπεροψία. Ο ηγέτης επιθυμεί να έχει τον έλεγχο σε οτιδήποτε και αν κάνει. Μπορεί να γίνει χειριστικός, επιθετικός και ανταγωνιστικός. Αντιμετωπίζουν τη ζωή και τις προκλήσεις της ασταμάτητα και πολλές φορές υπάρχει ο κίνδυνος της κατάρρευσης λόγω των πολλών αρμοδιοτήτων που έχουν. Ο μεγαλύτερος φόβος τους είναι μήπως φανούν αδύναμοι. Γι’ αυτόν τον λόγο κρύβουν τα συναισθήματά τους.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στην κατηγορία 8, προσπαθήστε να ανοιχτείτε συναισθηματικά ξεκινώντας από το οικογενειακό σας περιβάλλον. Φανερώστε τα αισθήματά σας, όσο δύσκολο και αν σας φαίνεται, και αφιερώστε χρόνο για την ψυχική και σωματική φροντίδα του εαυτού σας.
Ο Διαμεσολαβητής
Δυνάμεις: Ισορροπημένοι, αποδεκτοί, αρμονικοί.
Αδυναμίες: Πεισματάρηδες, αμφίσημοι, αποφεύγουν τις συγκρούσεις.
Στιλ ομιλίας: Γραμμικοί και υπερβολικά ελεγχόμενοι ή αρκετά διασκορπισμένοι.
Αυτός ο τύπος ανθρώπων είναι σε θέση να κατανοήσει και να δει την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια όλων των τύπων του συστήματος. Χαρακτηρίζονται από σταθερότητα, μετριότητα κι ευγένεια. Είναι ιδιαίτερα υποστηρικτικοί κι ευχάριστοι στην επικοινωνία τους. Λόγω αυτής της έμφυτης ικανότητας, είναι οι καλύτεροι μεσολαβητές σε κάθε είδους κατάσταση. Συνήθως έρχονται αντιμέτωποι με προβλήματα παθητικότητας, διότι επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την προσωπική τους ηρεμία. Το άγχος τους πηγάζει όταν κάποιος τους πιέζει, βάζοντάς τους να επιλέξουν: είτε παίρνοντας μια απόφαση είτε κάνοντας μια ενέργεια.
Πώς θα το περιορίσετε;
Αν ανήκετε στην κατηγορία 9, θα έχετε παρατηρήσει ότι δυσκολεύεστε να αποφασίσετε καθώς γνωρίζετε σχεδόν πάντα όλες τις οπτικές, οπότε δυσκολεύεστε με τη λήψη προσωπικών αποφάσεων. Για να μπορέσετε να καταπολεμήσετε το άγχος σας, προσπαθήστε κάθε φορά να περιορίζετε τον αριθμό των επιλογών σας.
