Ότι οι celebrities έχουν απίστευτο impact στο διεθνές στερέωμα κι επηρεάζουν την κοινή γνώμη δεν είναι νέο. Από τα videos γυμναστικής της Jane Fonda στα 70’s έως και τα σημερινά, χορηγούμενα beauty posts της Gigi Hadid στο Instagram, φαίνεται ότι οι fans επηρεάζονται σημαντικά, λαμβάνοντας υπόψη όσα έχουν να πουν οι άνθρωποι που θαυμάζουν. Φαίνεται ωστόσο, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, ότι οι λεγόμενοι “influencers” -δεν είναι μόνο οι social media προσωπικότητες, αλλά οποιοσδήποτε έχει επιρροή σ’ ένα κοινό εκατοντάδων ή εκατομμυρίων-, προχωρούν ένα βήμα παρακάτω, ξεφεύγουν από τις προτάσεις υλικών αγαθών και μεταβαίνουν πια στο να προωθούν έναν τρόπο ζωής, όπου το well being και η ευεξία κατέχουν την πρώτη θέση.
The Jolie phenomenon
Το γεγονός που πυροδότησε τους ερευνητές να μελετήσουν περισσότερο το φαινόμενο “celebrity effect” συνέβη το 2013, όταν η Angelina Jolie ανακοίνωσε ότι προχώρησε σε προληπτική διπλή μαστεκτομή, ώστε να μειώσει τον κίνδυνο να εμφανίσει καρκίνο στο στήθος, ενώ αφαίρεσε τις ωοθήκες και τις σάλπιγγές της, δυο χρόνια αργότερα. Η διάσημη και βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός οδηγήθηκε σε αυτήν την απόφαση λόγω του ότι έχασε τη μητέρα της από την ασθένεια σε ηλικία 56 ετών. Η Jolie έμαθε ότι είχε μετάλλαξη στο γονίδιο BRCA1, το οποίο κληρονόμησε από τη μητέρα της και είχε περισσότερες πιθανότητες να νοσήσει. Ύστερα από τις επεμβάσεις, οι πιθανότητες μειώθηκαν κατά 90%. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Health Communication, όπου συμμετείχαν 229 γυναίκες, το 30% αυτών δήλωσαν ότι θα πήγαιναν σίγουρα να εξεταστούν μετά την ανακοίνωση της Jolie. Λογικό, αφού, όπως υπογραμμίζει και η καθηγήτρια του North Carolina State University, Kami Kosenco: «Βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στους φίλους και την οικογένειά μας για πληροφορίες σχετικά με ζητήματα υγείας. Πολλούς celebrities τείνουμε να τους βλέπουμε σαν φίλους». Αντίστοιχα, στους άντρες, όταν ο γοητευτικός Ben Stiller μίλησε ανοιχτά για τον καρκίνο του προστάτη που αντιμετώπισε, έθεσε τις βάσεις για να κινητοποιήσει την ανάγκη για πρόληψη, ενώ αυξήθηκαν κατακόρυφα οι άντρες που ζητούσαν πλέον από τον γιατρό τους τον απαιτούμενο έλεγχο.
Positive impact
Οι celebrities αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους φορείς διαμόρφωσης προτύπων, ταυτοτήτων, κοινωνικής ευαισθησίας ακόμα και πολιτικής κατεύθυνσης. Ο δημοσιογράφος και υποψήφιος Διδάκτωρ του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Α.Π.Θ., Ευθύμιος Σαββάκης, μας εξηγεί: «Το διδακτορικό μου μελετά το φαινόμενο των celebrities και την επιρροή τους στο κοινό μέσα στο νέο μιντιακό περιβάλλον. Χρόνο με τον χρόνο, η επιρροή τους αυτή γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη -πράγμα λογικό αν σκεφτούμε την παράλληλη εξάπλωση των social media και των δυνατοτήτων της σύγχρονης επικοινωνίας-, με αποτέλεσμα να κατέχουν εξέχουσα θέση στη διεθνή ατζέντα, ενώ χιλιάδες έρευνες έχουν αποτυπώσει, εδώ και δεκάδες χρόνια, το φάσμα επιρροής τους σε άτομα ανεξαρτήτως ηλικίας. Όπως είναι φυσικό και στο κομμάτι της δημόσιας υγείας, η επιρροή τους είναι τεράστια κι αν χρησιμοποιηθούν ως θετικά role models μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά προς τη σωστή κατεύθυνση». Γίνεται κατανοητό, λοιπόν, ότι οι celebrities έπαιζαν και παίζουν καθοριστικό ρόλο σε θέματα υγείας ή ευεξίας και με τη σωστή «εκμετάλλευση» μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να φέρει αυτό σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ίδιος, μάλιστα, αναφέρει ακόμα ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «To μακρινό 1991, ο θρύλος του NBA Magic Johnson ανακοίνωσε σε ζωντανή συνέντευξη Τύπου ότι είχε προσβληθεί από τον ιό HIV, προκαλώντας «σεισμό» στην Αμερική. Μέσα στις επόμενες ώρες, το Εθνικό Κέντρο των ΗΠΑ για το AIDS δέχτηκε περισσότερες από 40 χιλιάδες κλήσεις, αριθμός πολλαπλάσιος από τον συνηθισμένο, που ήταν 3800, με τον ίδιο να συμμετέχει στη συνέχεια σε καμπάνιες ενημέρωσης και πρόληψης. 24 χρόνια αργότερα, o ηθοποιός Charlie Sheen ανακοίνωσε ότι είναι φορέας σε συνέντευξή του. Την ίδια ημέρα, μόνο στις ΗΠΑ, καταγράφηκαν στο Google 2,8 εκατομμύρια περισσότερες αναζητήσεις από τις συνηθισμένες σχετικά με τον ιό και 1,3 εκατομμύρια αναζητήσεις για τα προφυλακτικά, τα συμπτώματα, αλλά και το τεστ διάγνωσης». Πιο πρόσφατα παραδείγματα, αποτελούν η Rihanna και ο πρίγκιπας Harry, που συνέβαλαν στο ν’ αυξηθεί η ζήτηση για το HIV test σε Αμερική και Αγγλία, όταν έκαναν το τεστ οι ίδιοι στα νησιά Barbados και το δημοσιοποίησαν προς ευαισθητοποίηση του κόσμου.
All about wellness
Περνάμε στην πιο δημοφιλή τάση των τελευταίων ετών, την ευεξία, που έχει δημιουργήσει μια από τις πιο επιτυχημένες σύγχρονες business. Το κοινό έχει στραφεί πια σε πιο natural επιλογές, απορρίπτει τα συντηρητικά στα τρόφιμα κα τα προϊόντα περιποίησης, γυμνάζεται και ορκίζεται στο μακιγιάζ που είναι “barely there”. Από αυτό το παιχνίδι των δισεκατομμυρίων δε θα μπορούσαν να λείπουν οι διασημότητες. Πώς; Είτε εκμεταλλεύονται έξυπνα τη φήμη τους, ώστε να συμπληρώσουν τα ήδη παχυλά τους paychecks με έξτρα εισόδημα είτε συμβάλλουν στην ανάδειξη προσώπων που οι ίδιοι θεωρούν ότι είναι top στον τομέα τους. Στην τελευταία κατηγορία συγκαταλέγεται σίγουρα η celebrity trainer Tracey Anderson, η οποία, χάρη στην προβολή της από τις A-list πελάτισσές της, όπως η Madonna, η Shakira, η Gisele και η Gwyneth Paltrow, κατάφερε να χτίσει μια πραγματική αυτοκρατορία, με γυμναστήρια, DVDs και online συνδρομές να συνθέτουν ένα πολύτιμο brand name.
Case study
Στεκόμαστε λίγο παραπάνω στην Paltrow και στο Goop, που ξεκίνησε ως site και εξελίχθηκε σε εταιρία πολλών εκατομμυρίων. Βέβαια, παρά την τεράστια επιτυχία κι επιρροή της, πολλές φορές η ηθοποιός έχει μπει στο στόχαστρο αρνητικών σχολίων για τις μη επιστημονικά αποδεδειγμένες συμβουλές της. Ένα από αυτά είχε τίτλο «Πώς να φτάσετε στο χαμηλότερο δυνατό βάρος σας», κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις από τους επικριτές της, που υποστήριζαν ότι προωθεί ένα καθόλου υγιές πρότυπο. Ανάμεσα στα υπόλοιπα tips, σάλο προκάλεσε κι αυτό που παρότρυνε τις αναγνώστριες ν’ αφήσουν μέλισσες να τσιμπήσουν το πρόσωπό τους για να φύγουν τυχόν ουλές. Η ίδια ήταν από τις πρώτες που πριν από χρόνια δήλωσε ότι υιοθέτησε τη no-gluten diet -απόφαση που υιοθέτησε αργότερα και η Victoria Beckham-, την οποία μάλιστα είπε ότι ακολουθεί και στη διατροφή των παιδιών της. Σύμφωνα, όμως, με πολλούς ειδικούς, έτσι τους στερούσε βασικά συστατικά, που χρειάζονταν για την ανάπτυξή τους. Παρόλ’ αυτά, σίγουρα με επιμονή και νέες ιδέες κατάφερε να γίνει authority, με πολλές wellness addicts να τη διαβάζουν καθημερινά και να την ακολουθούν σε κάθε της βήμα.
Matter of beauty
Στις εμπορικές αυτές δραστηριότητες έρχονται να κουμπώσουν και τα διάφορα προϊόντα. Εκτός από το Goop, πολλά περίφημα beauty icons έρχονται να προτείνουν τις δικές τους συλλογές, τα οποία συνήθως έχουν ως πρώτη βάση τους φυτικά υλικά και τονίζουν τη σημασία του organic way of living, που γίνεται ολοένα και πιο δυνατό. Από τη συνεργασία της εμβληματικής Cindy Crawford με το brand “Urban Remedy”, το οποίο πουλά εκλεκτά τρόφιμα πρώτης ποιότητας και προωθεί ένα σύστημα ίασης μέσω της τροφής μέχρι το brand “Honest” της Jessica Alba, με καλλυντικά και προϊόντα για μωρά super natural, και τα καλλυντικά Kora της πανέμορφης Miranda Kerr -εννοείται απόλυτα φυτικά-, που λατρεύουν οι ανά τον κόσμο beautistas, όλο και περισσότερες κυρίες ανασηκώνουν τα μανίκια τους και προσπαθούν να σκεφτούν τον καλύτερο δυνατό τρόπο να χρησιμοποιήσουν την εικόνα και τις πιθανές γνώσεις τους πάνω σ’ ένα αντικείμενο προς κάτι πρωτοποριακό και σ’ ένα πρότζεκτ που, τις περισσότερες φορές, ελπίζουν ν’ αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο.
Media personas
Από αυτήν την τάση δεν έμεινε ασυγκίνητη η Arianna Stassinopoulos-Huffington, η ελληνοαμερικανίδα media mogul και δημιουργός του πασίγνωστου και διεθνούς ειδησεογραφικού site Huffington Post, λανσάροντας πριν λίγο καιρό το Thrive Global, μια ιστοσελίδα με παγκόσμιο reach, που έχει κι ελληνική βερσιόν, το οποίο ασχολείται με body & mind θεματολογία. Η ίδια θέλει με αυτόν τον τρόπο να επηρεάσει μια μεγάλη μερίδα κοινού με στόχο να ζει καλύτερα. Δεδομένης της τεράστιας φήμης που φέρει το όνομά της, το έχει καταφέρει σ’ έναν μεγάλο βαθμό.
Killer Body
Αν και πολλές φορές οι διάφορες διατροφικές συνήθειες και τα fitness προγράμματα των καλλίγραμμων γυναικών του διεθνούς jet set έχουν μπει στο μικροσκόπιο, ξεχνάμε, συνήθως, ότι τα εκπληκτικά σώματα που βλέπουμε στις πασαρέλες ή στις street style φωτογραφίες είναι αποτέλεσμα εξουθενωτικής, πολύωρης και καθημερινής προπόνησης και διατροφής, που σπάνια παρεκκλίνει. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι κάνουν κάτι λάθος ή βλάπτουν τον εαυτό τους (εκτός αν επιδίδονται σε υπερβολές),
αλλά αυτό είναι μέρος της δουλειάς τους. Δεν επισκέπτονται το γυμναστήριο της γειτονιάς, ούτε μαγειρεύουν στις 11 το βράδυ για να πάρουν μαζί τους το τάπερ στη δουλειά. Έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν τους καλύτερους personal trainers και διατροφολόγους και να τους ετοιμάζουν τα πιο ισορροπημένα προγράμματα γυμναστικής και διατροφής. Φυσικά, κοιτάζοντας κανείς το σώμα της Elle Macpherson -γνωστή και ως The Body-, που σε ηλικία 54 ετών διατηρεί μια συγκλονιστική σιλουέτα, δεν μπορεί παρά να τη θαυμάσει και να εμπνευστεί, δίνοντας το κάτι παραπάνω στην επόμενη προπόνησή του. Το supermodel είναι, μάλιστα, και δημιουργός του brand WellCo, με συμπληρώματα διατροφής, που υπόσχονται ότι ενισχύουν την καθημερινή ευεξία.
F for Fashion & Fitness
Στο ίδιο μοτίβο κινούνται και οι ολοένα και αυξανόμενες επαγγελματικές δραστηριότητες των επωνύμων, που αφορούν στον σχεδιασμό athletic συλλογών, για τις ημερήσιες προπονήσεις όσων δε θέλουν να χάσουν την κομψότητά τους ούτε στο γυμναστήριο. Από την εντυπωσιακή Kate Hudson και το brand της Fabletic και τη συλλογή Fenty x Puma της Rihanna, οι λαμπερές κυρίες της showbiz σχεδιάζουν αθλητικές σειρές εισάγοντας το casual chic στις προπονήσεις. Στην ίδια κατηγορία ανήκει και η Beyonce και η activewear συλλογή της, Ivy Park (το όνομα είναι εμπνευσμένο από την κόρη της), την οποία λάνσαρε σε συνεργασία με την Top Shop. Η ίδια, μάλιστα, συνεργάστηκε και με τον personal trainer Marco Borges, για το πρόγραμμα αποτοξίνωσης “22 Days Nutrition”, βασισμένο στη vegan διατροφή. Ακόμα και η οσκαρική Hillary Swank έχει δημιουργήσει το δικό της athleisure brand, το Mission Statement, μπαίνοντας στον χορό των επωνύμων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της αθλητικής μόδας.
Συμπερασματικά, λοιπόν, όταν το celebrity effect γίνεται με σωστό τρόπο, μόνο ωφέλιμα αποτελέσματα μπορεί να έχει. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σωστή κρίση σε ό, τι ακούμε και βλέπουμε είναι εξαιρετικά απαραίτητη για ν’ αποφύγουμε να πέσουμε στην παγίδα των γρήγορων αποτελεσμάτων, της απρόσιτης λάμψης του star system ή του πανικού όσον αφορά σε θέματα υγείας. Γι’ αυτό, άλλωστε, υπάρχουν οι γιατροί, οι διατροφολόγοι και οι δερματολόγοι. Συμβουλευτείτε τους!
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 148 ΜΑΪΟΣ 2019