Σίγουρα γνωρίζετε καλά πως τα δόντια μας είναι ο καθρέφτης και η απόδειξη της συνολικότερης υγείας του οργανισμού μας. Η κακή στοματική υγεία μπορεί να μας επηρεάσει με τρόπους που συχνά αγνοούμε. Είτε διότι ανά περιόδους της ζωής μας δε δίνουμε τη δέουσα προσοχή στη φροντίδα των δοντιών, είτε διότι έχουμε άγνοια ορισμένων «παράπλευρων απωλειών», που μπορεί να οφείλονται σε παθήσεις που αφορούν στην ποιότητα και τη λειτουργικότητα του στόματος και των δοντιών. Βέβαια, αυτό δεν πείθει αρκετούς να είναι τυπικοί στο βούρτσισμα των δοντιών τους ούτε και στις επισκέψεις στον οδοντίατρο, παρά μόνο όταν προκύψει κάποια ενόχληση ή όταν είναι πολύ αργά. Οι τελευταίες έρευνες αποδεικνύουν ότι η καλή στοματική υγεία μειώνει κατά πολύ τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών νοσημάτων.

 Η υγεία περνάει από το στόμα

Σκεφτήκατε ποτέ ότι ένας ισχυρός πονοκέφαλος, αλλά και μια ενόχληση στο πρόσωπο, στον αυχένα ή ακόμη και στα αυτιά, ένας πυρετός, ένας πόνος στις αρθρώσεις που προκαλεί δυσφορία, αλλά και μια αδυναμία του οργανισμού μας να ολοκληρώσει με επιτυχία τη διαδικασία της πέψης μπορεί να οφείλονται στα δόντια; Κι, όμως, είναι πολύ πιθανόν. Μια προχωρημένη ουλίτιδα (περιοδοντίτιδα) σχετίζεται με τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τον διαβήτη και τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, οι δυσπεψίες μπορεί να προέρχονται από κατεστραμμένα δόντια, που δεν μπορούν να μασήσουν σωστά την τροφή, ή την έλλειψή τους, ενώ κεφαλαλγίες μπορεί να συνδέονται με το τρίξιμο των δοντιών -σύμπτωμα που οφείλεται σε κακή ψυχολογία και άγχος-, με αποτέλεσμα σοβαρές φθορές στα δόντια.

Ίσως η βασικότερη πάθηση της στοματικής κοιλότητας, που επηρεάζει τη λειτουργία ζωτικών οργάνων, είναι η περιοδοντίτιδα, μια φλεγμονή των ούλων, που οδηγεί σε βλάβη του οστού που στηρίζει τα δόντια και που μπορεί να καταλήξει στην απώλεια των δοντιών, ειδικά αν πρόκειται για μια επιθετική μορφή. Μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 50% των ανθρώπων εμφανίζουν ουλίτιδα (μέτριας σοβαρότητας περιοδοντίτιδα), ενώ ένα 10% πιο βαριές μορφές. Η συγκεκριμένη νόσος παρουσιάζει υψηλά ποσοστά εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, καθώς τα βακτήρια της στοματικής κοιλότητας είτε προκαλούν φλεγμονή στον οργανισμό και βλάβες στις αρτηρίες, είτε απευθείας προβλήματα στο κυκλοφορικό και στη διαστολή των αγγείων. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι πάσχοντες από περιοδοντίτιδα παρουσιάζουν 2-7 φορές περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.

Έρευνες έχουν συνδέσει την περιοδοντίτιδα και την κακή στοματική υγιεινή και με την εμφάνιση νοσημάτων του αναπνευστικού, όπως είναι η πνευμονία και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), πολύ περισσότερο σε μεγαλύτερες ηλικίες. Όπως και στην παραπάνω περίπτωση, έτσι και σε αυτήν, η νόσος προκαλείται από εισρόφηση μικροβίων μέσω του στοματοφάρυγγα.

Η ελλιπής στοματική υγιεινή είναι δυνατόν να προκαλέσει τη γέννηση λιποβαρών βρεφών, πρόωρο τοκετό ή ακόμα και αποβολή! Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι έγκυες με περιοδοντίτιδα σε προχωρημένο στάδιο έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν πρόωρα, σε αντίθεση με εκείνες που έχουν υγιή δόντια.

Γι’ αυτό είναι έξυπνο να μη θεωρούμε δεδομένο ότι τα δόντια μας θα παραμένουν εξίσου γερά και λαμπερά -συνεπώς και η συνολική μας υγεία-, χωρίς να είμαστε τυπικοί στον τακτικό έλεγχο στον οδοντίατρο ή χωρίς να αφιερώνουμε 2-3 λεπτά για ένα σωστό βούρτσισμα, τουλάχιστον πριν τον ύπνο!

Εveryday routine

Όπως και σε κάθε άλλο κομμάτι που αφορά στην καλή υγεία, έτσι και η στοματική υγεία είναι αποτέλεσμα μιας ολιστικής αντιμετώπισης. Το επίπεδο της στοματικής υγιεινής σε συνδυασμό με τον τακτικό έλεγχο στον οδοντίατρο (ιδανικά ανά 6 μήνες) είναι τα όπλα για ένα υγιές, φωτεινό χαμόγελο και μια δροσερή αναπνοή. Είναι ζήτημα κουλτούρας, συνέπειας, ενημέρωσης. Και, φυσικά, αν προνοήσουμε σωστά και έγκαιρα, έχουμε σίγουρα λιγότερες ή ακόμη κι ελάχιστες πιθανότητες να έρθουμε αντιμέτωποι με δυσάρεστες καταστάσεις. Τα βήματα είναι απλά και σε αυτήν την περίπτωση.

1. Βουρτσίζετε τα δόντια σας μετά από κάθε γεύμα. Διαφορετικά, περιοριστείτε σε δύο φορές την ημέρα, μία μετά το πρωινό και μία φορά οπωσδήποτε πριν τον ύπνο. Ο χρυσός κανόνας λέει ότι το βούρτσισμα πρέπει να διαρκεί 3 λεπτά.

2. Προτιμάτε μέτριες έως μαλακές οδοντόβουρτσες και προσπαθήστε να κάνετε μικρές, κυκλικές κινήσεις καθώς βουρτσίζετε. Η οδηγία είναι ότι κάθε 3 μήνες αλλάζουμε βούρτσα.

3. Η οδοντόπαστα πρέπει να είναι κι αυτή κατάλληλη για τις ανάγκες σας. Με φθόριο αν παρουσιάζετε τερηδόνες, με χλωρεξιδίνη αν πάσχετε από ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα, ομοιοπαθητικές, αν ακολουθείτε ανάλογη αγωγή και για ευαίσθητα δόντια αν οι οδοντικοί αυχένες εμφανίζουν ευαισθησία στον αέρα, το ζεστό, το κρύο, το ξινό και το γλυκό. Το φαινόμενο της ευαισθησίας των δοντιών εμφανίζεται όταν το σμάλτο φθείρεται ή τα ούλα μας υποχωρούν, αφήνοντας έκθετη τη χαμηλότερη επιφάνειά τους, την οδοντίνη.

4. Χρησιμοποιείτε μεσοδόντια βουρτσάκια ή οδοντικό νήμα, όπου δυσκολεύεστε με το βουρτσάκι, καθημερινά. Είναι ο καλύτερος τρόπος να απομακρύνετε τα υπολείμματα των τροφών και συνεπώς να εμποδίσετε την ανάπτυξη βακτηριδίων στα διαστήματα μεταξύ των δοντιών, εκεί όπου δε φτάνει η οδοντόβουρτσα. Υπάρχουν, επίσης, ειδικές οδοντογλυφίδες πολλαπλών χρήσεων για τα μεσοδόντια διαστήματα, που είναι πολύ πιο «φιλικές» με τα ούλα απ’ ότι οι παραδοσιακές.

5. Κεφάλαιο «στοματικά διαλύματα». Αποτελούν το συμπληρωματικό όπλο ενάντια στα μικρόβια. Η χρήση τους μετά από κάθε βούρτσισμα δεν το αντικαθιστά σε καμία περίπτωση, αλλά ολοκληρώνει τη στοματική φροντίδα. Συμβουλευτείτε τον οδοντίατρο ή τον φαρμακοποιό σας για το καταλληλότερο για τη δική σας περίπτωση.

6. Φθόριο. Προτείνεται από τις μικρές ηλικίες, όταν υπάρχει έντονο πρόβλημα με τερηδόνες. Γίνεται θεραπεία από τον οδοντίατρο, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιείτε, επίσης, φθοριούχο διάλυμα και οδοντόκρεμα για τη θεραπεία στο σπίτι.

7. Τα στοματικά gel τοπικής χρήσης έχουν πολλές χρήσεις, δρουν άμεσα κι έχουν αποδεδειγμένα θεραπευτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες. Ανάλογα το πρόβλημα στα δόντια ή τα ούλα σας, μπορεί να περιέχουν χλωρεξιδίνη, φθόριο, υαλουρονικό οξύ, γαρυφαλέλαιο και άλλα φυσικά συστατικά ή φαρμακευτικά βότανα για την καλύτερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων σε προβλήματα, όπως η περιοδοντίτιδα και η ουλίτιδα. Τα τζελ:

• καταπολεμούν τη μικροβιακή πλάκα

• προλαμβάνουν πιθανές επιμολύνσεις

• μειώνουν την οστική απώλεια

• ενυδατώνουν και επουλώνουν τα ούλα

• αντιμετωπίζουν την αιμορραγία των ούλων

- αναισθητοποιούν τοπικά με φυσικό τρόπο

• απευαισθητοποιούν τα δόντια

• θεραπεύουν τις άφθες και τα έλκη της στοματικής κοιλότητας

8. Η σωστή διατροφή έχει συνδεθεί άρρηκτα με την υγεία των δοντιών. Πείτε «όχι» στην «κρυμμένη» ζάχαρη, τα γλυκά, τα αναψυκτικά, στις όξινες τροφές που διαταράσσουν το ph του στόματος, όπως οι κατεργασμένοι υδατάνθρακες, στο αλκοόλ και το κάπνισμα. Εκτός από τις χρωστικές που προσθέτει στα δόντια, δημιουργεί και κακοσμία. Καλό είναι να γνωρίζετε ότι σε περίπτωση περιοδοντίτιδας, το κάπνισμα καθυστερεί τον ρυθμό επούλωσης των ιστών, αλλά και μετά από οποιαδήποτε μορφή θεραπείας ή χειρουργείου, ενώ πριν την τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στην αξιολόγηση του περιστατικού εάν ο ασθενής είναι καπνιστής. Επιπλέον, έρευνες πιστοποιούν ότι οι καπνιστές έχουν επτά φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές να εμφανίσουν νόσους του περιοδοντίου.

Πείτε «ναι» στις αλκαλικές τροφές, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, στα γαλακτοκομικά προϊόντα που περιέχουν ασβέστιο -απαραίτητο για την ανάπτυξη των δοντιών, στις τσίχλες με ξυλιτόλη, στις βιταμίνες Α, D και C, στον σίδηρο, το φυλλικό οξύ -μετά τη θεραπεία των ούλων συμβάλλει στη γρηγορότερη ανάρρωσή τους-, ιδιαίτερα όταν κάποιος είναι καπνιστής.

Σε κάθε, όμως, περίπτωση είναι σημαντικό να υπάρχει επίγνωση της κατάστασης των δοντιών και των ούλων σας και πάντα σε συνεννόηση με τον οδοντίατρό σας.

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 145 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2019