Με μια επίσημη τελετή εγκαινίων, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, παρουσίασε το πλήρως εκσυγχρονισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας, το οποίο προσδίδει στη Σαντορίνη έναν ανανεωμένο πολιτιστικό χώρο, υψηλών προδιαγραφών, που απευθύνεται τόσο στους κατοίκους όσο και στους τουρίστες του νησιού.

Η εκδήλωση αυτή συνδέθηκε και με την άτυπη έναρξη της τουριστικής περιόδου, αναδεικνύοντας παράλληλα τον ρόλο της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μοχλού ανάπτυξης για την περιοχή. Κατά την ομιλία της, η Λίνα Μενδώνη τόνισε: «Σήμερα είναι μια σημαντική ημέρα για τη Σαντορίνη, για τις Κυκλάδες, για το υπουργείο Πολιτισμού. Σήμερα, το υπουργείο Πολιτισμού αποδίδει το 27ο Μουσείο, από το 2019 μέχρι σήμερα. 27 μουσεία, είτε νεοϊδρυμένα, είτε πλήρως ανακαινισμένα και εκσυγχρονισμένα. 27 μουσεία μέσα σε 6 χρόνια είναι ήδη ένα ρεκόρ, και οφείλουμε για αυτό να ευχαριστήσουμε και να συγχαρούμε τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού».

Η υπουργός επεσήμανε πως «Τα μουσεία που δημιουργούμε και αποδίδουμε στις τοπικές κοινωνίες, αποτελούν συγχρόνως πολιτιστικούς πόλους και αναπτυξιακούς πόρους». Όπως υπογράμμισε, όλα αυτά τα έργα δεν θα ήταν εφικτά χωρίς τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία και την πλήρη αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου πόρου. 

Κλείνοντας, έκανε αναφορά στο ευρύτερο αναπτυξιακό πλάνο του υπουργείου: «Σήμερα, ανοίγει τις πύλες του το Αρχαιολογικό Μουσείο της Θήρας, ένα έργο ενταγμένο στην Πολιτιστική Χάρτα Ανάπτυξης και Ευημερίας, που έχουμε σχεδιάσει στο υπουργείο Πολιτισμού για κάθε μία από τις Περιφέρειες της χώρας μας».

Η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Σάντρα Μαρινοπούλου, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την πορεία της συνεργασίας με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, τονίζοντας τη σημασία αυτής της σύμπραξης: «Τον Μάιο του 2024 ξεκινήσαμε μία ιστορικής σημασίας συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Μια συνεργασία που ανοίγει νέους δρόμους για την έρευνα, τη μελέτη και την προβολή του Κυκλαδικού πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό».

Όπως υπογράμμισε, η συνεργασία αυτή δεν περιορίζεται μόνο στην έκθεση, αλλά περιλαμβάνει και μελλοντικά ερευνητικά προγράμματα, με κορυφαίο εγχείρημα τη δημιουργία μιας ψηφιακής βάσης δεδομένων: «Η συνεργασία θα περιλαμβάνει μια σειρά κοινών δράσεων, με κυριότερη το πρώτο Corpus, δηλαδή την πρώτη ψηφιακή καταγραφή όλων των μαρμάρινων ειδωλίων και αγγείων της πρωτοκυκλαδικής περιόδου που βρίσκονται σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές ανά τον κόσμο».

Το μουσείο εγκαινιάστηκε με την εμβληματική έκθεση «Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων», μετά τη μεγάλη επιτυχία της στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα.

Όσα αξίζει να γνωρίζετε για την έκθεση

Η έκθεση «Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων», σε συνδιοργάνωση με τον Δήμο Θήρας, είναι ήδη ανοικτή στο κοινό από τις 14 Ιουνίου και θα διαρκέσει έως τις 31 Οκτωβρίου 2025. Πρόκειται για την πρώτη κοινή δράση των δύο φορέων, στο πλαίσιο του Μνημονίου Συνεργασίας που υπογράφηκε τον Μάιο του 2024 από την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και την Πρόεδρο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Σάντρα Μαρινοπούλου, με στόχο την προβολή του κυκλαδικού πολιτισμού στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η έκθεση εστιάζει στον ρόλο των γυναικών στις Κυκλάδες, από την προϊστορική εποχή έως τον 19ο αιώνα, παρουσιάζοντας 180 αντικείμενα από όλα σχεδόν τα νησιά των Κυκλάδων. Τα περισσότερα εκθέματα παρουσιάζονται για πρώτη φορά εκτός των τοπικών συλλογών ή δεν έχουν εκτεθεί ποτέ στο κοινό. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται μαρμάρινα ειδώλια, αγγεία, επιτύμβιες στήλες, τοιχογραφίες, νομίσματα και χειρόγραφα.

Τα τρία μοναδικά έργα

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν τρία μοναδικά έργα: η Κόρη της Θήρας (ύψους 2,48 μ.), ένα από τα ελάχιστα διατηρημένα αρχαϊκά γλυπτά, η τοιχογραφία «Γυναίκες στο Άδυτο» από το Ακρωτήρι της Σαντορίνης, μήκους σχεδόν 4 μέτρων, και το άγαλμα της Ελαφηβόλου Αρτέμιδος από τη Δήλο, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά εκτός νησιού.

Mέσα από τις «ανείπωτες» ιστορίες των Κυκλαδιτισσών -θεότητες, μητέρες, ιέρειες, διανοούμενες, πολεμίστριες και μετανάστριες- η έκθεση αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των ρόλων των γυναικών σε νησιωτικά περιβάλλοντα και πώς αυτοί εξελίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου. Η αφήγηση αντλεί από αρχαιολογικά ευρήματα αλλά και από τη θέση των γυναικών στον δημόσιο και ιδιωτικό βίο, σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής και θρησκευτικής ζωής.

Την επιστημονική επιμέλεια έχουν οι Δρ Δημήτρης Αθανασούλης, Δρ Παναγιώτης Ιωσήφ και Δρ Ιωάννης Φάππας.

Φωτογραφίες: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και Υπουργείο Πολιτισμού