Απευθείας σύνδεση με την Πόλη του Φωτός, εκεί όπου σε δύο χρόνια από τώρα η ολυμπιακή φλόγα θα κηρύξει και πάλι την έναρξη της μεγαλύτερης αθλητικής διοργάνωσης του κόσμου. Στο διπλανό παράθυρο του Zoom, ο Λάμπης Κωνσταντινίδης, ο Διευθυντής Οργάνωσης και Συντονισμού για το «Παρίσι 2024», φωτίζει κάθε πτυχή ενός σχεδίου που παρόμοιό του δεν έχει υπάρξει στα χρονικά του θεσμού. Με την τελετή έναρξης να μεταφέρεται στον Σηκουάνα, τα γήπεδα να έχουν ως φόντο τους τα σημαντικότερα μνημεία της Γαλλίας, τη δυνατότητα δωρεάν θέασης, τη συμμετοχή ίδιου αριθμού αθλητών κι αθλητριών, τη βαρύτητα που δίνεται στους Παραολυμπιακούς και το θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, οι Αγώνες του Παρισιού έρχονται να αλλάξουν την Ιστορία όπως τη γνωρίζαμε έως τώρα!

Ξεκινώντας, τι υπήρξε αυτό που, αλήθεια, σάς κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες. 

Ακόμη κι αν οι άνθρωποι είναι καμιά φορά κυνικοί με τον θεσμό, εγώ διαπίστωσα πως μπορούμε ν’ αφήσουμε πίσω μας μια κληρονομιά, ν’ αλλάξουμε τις νοοτροπίες κι αφενός μέσω αυτών να φέρουμε τον κόσμο κοντά στον αθλητισμό, κι αφετέρου, μέσω των Παρολυμπιακών, να συμβάλουμε στην αναγνώριση της αξίας των συνανθρώπων μας με αναπηρία και των μοναδικών δυνατοτήτων που διαθέτουν. Αυτές είναι οι δύο πλευρές που με κρατούν ακόμα σ’ αυτή τη διαδικασία.

Ως Έλληνας, αισθάνεστε ένα παραπάνω ηθικό χρέος; Σας αντιμετωπίζουν ίσως και διαφορετικά στο πλαίσιο της ομάδας; 

Όσοι Έλληνες είμαστε πίσω από αυτό θεωρούμε πάντα πως προασπίζουμε την εθνική μας κληρονομιά. Από την άλλη, όμως, είμαστε και θεματοφύλακες μιας ιδέας ως προς την εμπορευματοποίησή της, ως προς τον τρόπο που πρέπει να την υπερασπιστούμε και να μην ξεφεύγει από τις αρχές της άμιλλας, της φιλίας, της αριστείας. Όταν μια ιδέα είναι οικουμενική, σκοπός δεν είναι να τη «βάφεις» αποκλειστικά «ελληνική». Είναι ένα δώρο του πολιτισμού μας στον κόσμο κι ως τέτοιο εμείς το αντιμετωπίζουμε. Δε μας ανήκει, γι’ αυτό και μιλάμε ως θεματοφύλακες και όχι ως ιδιοκτήτες.

Από τις έως τώρα διοργανώσεις, είναι κάποια στιγμή που θυμάστε και σας «ξυπνά» ιδιαίτερα συναισθήματα;

Πάρα πολλές, κι όλες εξαρτώνται από το πλαίσιο στο οποίο τις τοποθετείς. Ας πούμε, στους Αγώνες της Αθήνας, όλοι μιλούν για την τελετή έναρξης, αλλά η αποχώρηση του Πύρρου Δήμα, η τελευταία φορά που αγωνίστηκε κι αποθεώθηκε απ’ όλον τον κόσμο στο τέταρτο ολυμπιακό του μετάλλιο -πρωτοφανές για ένα άθλημα όπως η άρση βαρών-, είναι μια σκηνή που μου δημιουργεί ρίγος ακόμη κι έπειτα από 18 ολόκληρα χρόνια. Παράλληλα, υπάρχουν γεγονότα τα οποία ενδεχομένως δεν έχουν γίνει ευρύτερα γνωστά - άλλα πιο ευχάριστα, άλλα πιο επώδυνα. Για παράδειγμα, στους Χειμερινούς του Βανκούβερ είχαμε την απώλεια ενός αθλητή από δυστύχημα τη μέρα της τελετής έναρξης. Αυτή είναι μια στιγμή πάρα πολύ δύσκολη να την αντιμετωπίσει κάποιος. Παγώνει όλο το σύστημα και προσπαθεί να διαχειριστεί τον ανθρώπινο πόνο, αλλά και την ανάγκη, λίγες ώρες μετά, μέσα στη χαρά να υποδεχτεί τους αθλητές. Στους Αγώνες του Πεκίνο, είχε γίνει μόλις μια εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία τότε, κι όμως, οι αθλητές και των δύο χωρών μιλούσαν, συνυπήρχαν, προσπαθούσαν να κατανοήσουν ο ένας τον άλλον. Η σύρραξη δεν είχε μεταφερθεί εντός του ολυμπιακού χωριού. Ακόμη, είχαμε πάρα πολλές φορές τη βοήθεια των Ισραηλινών, ώστε οι Παλαιστίνιοι να καταφέρουν να έρθουν στους Αγώνες. Αυτά είναι πράγματα που ποτέ κανείς δε μαθαίνει, αλλά γίνονται, γιατί όλοι αναγνωρίζουν τελικά την αξία της συμμετοχής σ’ αυτή την οικουμενική διοργάνωση.

Όσον αφορά στο Παρίσι, πώς προέκυψε να έχετε τον ρόλο του Διευθυντή Συντονισμού και Διοργάνωσης;

Εργάζομαι σ’ αυτές τις διοργανώσεις ως στέλεχος. Δούλεψα στις προετοιμασίες για την υποψηφιότητα του Παρισιού, από το 2015 μέχρι το 2017. H όλη διαδικασία είναι μια περίοδος τουλάχιστον εννέα ετών: δύο για την υποψηφιότητα κι επτά από τη στιγμή που θα πάρεις το δικαίωμα να διοργανώσεις ως χώρα τους αγώνες μέχρι την τελετή έναρξης. Οπότε, στην αρχή συμμετείχα στη σύνταξη του τεχνικού φακέλου και ήμουν υπεύθυνος Αθλητισμού και Σχέσεων με τις διεθνείς ομοσπονδίες. Επειδή γνώριζα όλο αυτό το περιβάλλον και τα στοιχεία που θα μπορούσαν να καταστήσουν την πρόταση ανταγωνιστική έναντι των υπολοίπων, όταν πλέον κερδίσαμε, μου ζητήθηκε να συντονίσω τα νέα στελέχη που θα συμμετείχαν στην επιτροπή. Ήμουν ο μόνος Έλληνας στην επιτροπή υποψηφιότητας και για αρκετό διάστημα ο μόνος ξένος στην οργανωτική επιτροπή.

Ας περάσουμε στους Αγώνες του 2024. Ύστερα από ένα τόσο μεγάλο διάστημα κατά το οποίο ο κόσμος δεν μπορούσε να απολαύσει τέτοια γεγονότα -είδαμε και τους Ολυμπιακούς του Τόκιο να πραγματοποιούνται υπό ασυνήθιστες συνθήκες-, τι είναι αυτό το πολύ πρωτότυπο που θα δούμε;

Αν το καλοσκεφτούμε, κι αν όλα πάνε καλά, οι Ολυμπιακοί του Παρισιού θα είναι οι πρώτοι στους οποίους έπειτα από έξι χρόνια θα έχουμε θεατές. Ένα από τα βασικά στα οποία εστιάσαμε είναι αυτό: η λαϊκή συμμετοχή. Εμείς θέλουμε οι Αγώνες που θα διεξαχθούν στη γαλλική πρωτεύουσα να μην αφορούν τους λίγους, αυτούς που θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν ένα εισιτήριο, αλλά να είναι «κτήμα» του κάθε Γάλλου, του καθενός που θα βρεθεί εδώ εκείνες τις μέρες. Πώς θα το καταφέρουμε αυτό; Πρώτον, βγάζοντας τα αθλήματα από τα στάδια και φτιάχνοντας πολλές εγκαταστάσεις που θα είναι προσωρινές μέσα στην πόλη, οπότε οι Αγώνες θα είναι παρόντες παντού. Θα έχουμε αγωνίσματα στους Κήπους των Βερσαλλιών, κάτω από τον Πύργο του Άιφελ θα βρίσκεται το beach volley και η τοξοβολία μπροστά από το Μέγαρο των Απομάχων. Θα χρησιμοποιήσουμε ό,τι εικόνα γνωρίζετε από την Πόλη του Φωτός ως φόντο της διοργάνωσης.

Δεύτερον, θέλουμε οι πολίτες να συμμετέχουν, να μην είναι απλώς θεατές, οπότε θα έχουμε και τον πρώτο μαραθώνιο ανοιχτό στο κοινό. Όποιος θέλει να τρέξει θα μπορέσει να δοκιμάσει τις αντοχές του στον ίδιο αγώνα στον οποίο νωρίτερα θα συμμετάσχουν οι αθλητές. Έτσι, για πρώτη φορά ο κόσμος θα μπορεί να πάρει μέρος σ’ έναν πραγματικό ολυμπιακό μαραθώνιο - μία εμπειρία ζωής. Ένα τρίτο και ιδιαίτερο που ετοιμάζουμε είναι η τελετή έναρξης, που «βγαίνει» από το στάδιο. Δε θα συμβεί στο Stade de France, αλλά στον Σηκουάνα. Οι ομάδες των χωρών δε θα κάνουν την παρέλαση στον στίβο, αλλά θα βρίσκονται πάνω σε πλοιάρια, τα οποία θα τους περάσουν μέσα από το Παρίσι. Και στις προκυμαίες, οι θεατές, αρκετοί από αυτούς ελεύθερα, χωρίς εισιτήριο, θα μπορούν να δουν το show, το οποίο θα καταλήξει μετά στον Πύργο του Άιφελ. Υπολογίζουμε πως γύρω στα 600.000 άτομα θα μπορέσουν να ζήσουν αυτή την εμπειρία. Περάσαμε νύχτες αξημέρωτες με τις αρχές ασφαλείας, για να είμαστε σίγουροι ότι μπορούν να υποστηρίξουν μια τέτοια εκδήλωση.

Κι αυτά είναι μόνο για τους Ολυμπιακούς, δεν είπα καν για τους Παραολυμπιακούς, που είναι κι ένα θέμα πολύ αγαπητό για μένα! Για πρώτη φορά στην Ιστορία έχουμε ένα κοινό έμβλημα και για τις δύο διοργανώσεις. Θέλαμε να δώσουμε στους Παραολυμπιακούς ακριβώς την ίδια ένταση και την ίδια προβολή. Έτσι όλα τα αγωνίσματα θα γίνουν στις ίδιες εγκαταστάσεις με τους Ολυμπιακούς, ενώ η τελετή έναρξης θα έχει κι αυτή πολλές ιδιαίτερες εκπλήξεις, με σκοπό να αναδείξουμε τις επιδόσεις αυτών των αθλητών και να αλλάξουμε την αντίληψη ότι η αναπηρία είναι κάτι που τραβάει τον άνθρωπο πίσω, ενώ ίσα ίσα δεν εμποδίζει κάποιον να είναι ενεργό μέλος της κοινωνίας, να συμμετέχει, να συνδράμει στην ισχυρή οικοδόμησή της. Οπότε θέλουμε να τους γιορτάσουμε στο κέντρο του Παρισιού, να έχουν την καλύτερη δυνατή προβολή, γιατί, με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να περάσουμε αυτό το μήνυμα του «να είσαι περήφανος γι’ αυτό που είσαι και μπορεί κάποια στιγμή, αν το θες, να γίνεις πρωταθλητής του κόσμου, πρωταθλητής στην ίδια σου τη ζωή» και σε άτομα σε άλλες περιοχές του πλανήτη, που δυσκολεύονται, που ντρέπονται για την κατάστασή τους.

Έχετε ανακοινώσει ακόμη ότι θα υπάρχει κι ανάλογος αριθμός γυναικών και ανδρών αθλητών… 

Ακριβώς! Όπως ενδεχομένως είδατε, το σύμβολο που κυκλοφορήσαμε αναπαριστά το μετάλλιο, τη φλόγα των Αγώνων, αλλά μπορεί να διακρίνει κανείς κι ένα γυναικείο καρέ. Φτιάξαμε αυτό το τριπλό σύμβολο, επιλέγοντας να αναπαριστάται μια γυναικεία φιγούρα για δύο λόγους: πρώτον, διότι σύμβολο της Γαλλικής Δημοκρατίας είναι η «Μαριάννα», αλλά και γιατί είναι και ευκαιρία να αναδείξουμε τον ρόλο των γυναικών στον αθλητισμό. Το 1900, όταν έγιναν οι Ολυμπιακοί Αγώνες ξανά στο Παρίσι, ήταν οι πρώτη φορά που συμμετείχαν γυναίκες. Θέλαμε, λοιπόν, 124 χρόνια μετά, η γαλλική πρωτεύουσα να είναι πάλι ένα σημείο ιστορικό για τη γυναικεία συμμετοχή. Έτσι, καταφέραμε κι εξασφαλίσαμε για πρώτη φορά να έχουμε τον ίδιο αριθμό αθλητών και αθλητριών στην ιστορία του θεσμού και να φτάσουμε σε ποσοστό συμμετοχής τους γύρω στο 45% στους Παραολυμπιακούς.

Στις προτεραιότητές σας, όμως, θέτετε και την οικολογία, μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό.

Πριν ακόμη ξεκινήσουν όλες αυτές οι συζητήσεις για την κλιματική αλλαγή, το 2015, θέλαμε ν’ αναδείξουμε το Σύμφωνο των Παρισίων κι είπαμε πως δε γίνεται αυτές οι διοργανώσεις να συμβαίνουν με κατάχρηση των περιβαλλοντικών όρων. Πρέπει, αντιθέτως, να υπάρχει θετικό αποτύπωμα. Έχουμε δεσμευτεί να υπάρχουν τουλάχιστον 50% λιγότεροι ρύποι σε σχέση με τις προηγούμενες διοργανώσεις - κάτι το οποίο θα καταφέρουμε αρχικά επειδή δε θα κατασκευάσουμε πολλές εγκαταστάσεις, παρά μόνο μια πισίνα, αλλά και μέσα από τις μεταφορές και τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε. Επίσης, αυτοί οι Ολυμπιακοί -για πρώτη φορά- όχι μόνο θα είναι περιβαλλοντικά ουδέτεροι, αλλά και περιβαλλοντικά θετικοί. Δηλαδή, θα αποζημιώσουμε πολλούς περισσότερους ρύπους απ’ ό,τι θα προκαλέσουμε, ώστε μετά το τέλος τους να μην είμαστε στην ίδια κατάσταση που ήμασταν, αλλά ακόμη καλύτερα. Οι Αγώνες γίνονται για τον κόσμο και πρέπει να τον αφορούν και να βλέπει αποτέλεσμα. Τους χρησιμοποιούμε, λοιπόν, για να βοηθήσουμε. Δεν μπορούμε, όταν σβήσει η φλόγα, να γυρίσουμε και να πούμε: «Τελικά, τι αφήσαμε πίσω μας;»

«Θέλουμε οι Αγώνες που θα διεξαχθούν στη γαλλική πρωτεύουσα να μην αφορούν τους λίγους, αυτούς που θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν ένα εισιτήριο, αλλά να είναι "κτήμα" του κάθε Γάλλου, του καθενός που θα βρεθεί εδώ εκείνες τις μέρες».

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 2022