Έρευνες των τελευταίων τριάντα ετών έχουν δείξει ότι η πρακτική της yoga και του διαλογισμού, το clean eating και ο υγιεινός τρόπος ζωής, μπορούν να μειώσουν σημαντικά το αποτύπωμα του χρόνου επάνω μας και συγκεκριμένα, του τμήματος του DNA μας που σχετίζεται με τη γήρανση.
Το τελομερές είναι σαν το πλαστικό καπάκι στην άκρη ενός κορδονιού παπουτσιών που εμποδίζει το κορδόνι να ξεφτίσει και συνεπώς να αχρηστευτεί. Στην πραγματικότητα, λειτουργεί ως φράγμα στο τέλος του DNA μας και προστατεύει τα χρωμοσώματά μας. Σχετίζεται επίσης, με τη βιολογική μας ηλικία, και καθώς φθείρεται ή μικραίνει, η μακροζωία μας μειώνεται.
Τα τελομερή φυσιολογικά μικραίνουν με την ηλικία καθώς τα κύτταρά μας αναπαράγονται - ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι το άγχος, το κάπνισμα, η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης οδηγούν στην ταχύτερη μείωση τους. Έρευνα της βραβευμένης με Νόμπελ επιστήμονα, Elizabeth Blackburn έδειξε ότι μετά από τέσσερις έως έξι μήνες τακτικών συνεδριάσεων ενσυνειδητότητας, η δραστηριότητα του ενζύμου που επηρεάζει το μήκος των τελομερών, που ονομάζεται τελομεράση, αυξάνεται κατά 30% και μειώνει τον ρυθμό φθοράς τους (Το βιβλίο της, The Telomere Effect, είναι ένα εξαιρετικό).
«Η επιγενετική υποστηρίζει ότι η γενετική μας δραστηριότητα δεν είναι εντελώς σταθερή - τα γονίδιά μας δεν καθορίζουν εξ ολοκλήρου το πεπρωμένο μας - είναι σαν διακόπτες που ανάβουν και σβήνουν, ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο είτε εκτίθενται.»
Η ικανότητά μας να επηρεάζουμε το DNA μας αποτελεί μέρος μιας επιστήμης που ονομάζεται επιγενετική. Αυτή υποστηρίζει ότι τα γονίδια λειτουργούν σαν διακόπτες on and off ανάλογα τις συνθήκες, στις οποίες εκθέτουμε τους εαυτούς μας. Επίσης, σχετίζεται πρωτίστως με τη διατροφή, ενώ η προσθήκη μιας υγιούς δόσης τροφίμων πλούσιων σε μεθύλιο, όπως είναι τα παντζάρια, τα κρεμμύδια, το σκόρδο και τα φυλλώδη λαχανικά σαν το λάχανο, έχει αποδειχθεί ότι έχει επίσης ευεργετική επίδραση.
Ακόμη μερικές δραστηριότητες που θα βοηθήσουν στην ενίσχυση της υγιούς γενετικής μας δραστηριότητας είναι:
- Άσκηση
- Διαλογισμός
- Πρακτικές ενσυνειδητότητας
- Συμμετοχή σε διάφορα communities ψυχικής & σωματικής υγείας
- Αυτοέκφραση
Τοποθετώντας συνειδητά τον εαυτό μας σε ένα υγιές περιβάλλον και ασκώντας πρακτικές όπως η σωστή αναπνοή, η yoga και ο διαλογισμός με συνέπεια, μπορούμε να αυξήσουμε τη βασική μας αντίδραση σε δύσκολες καταστάσεις. Τα γονίδιά μας θα αρχίσουν να ανταποκρίνονται στις στρεσογόνες καταστάσεις με εποικοδομητικό τρόπο, αντί να μπαίνουν σε μια κατάσταση υπερ-στρες. Δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε εντελώς το άγχος από τη ζωή μας, ωστόσο έχουμε τη δυνατότητα ν' αλλάξουμε τη βασική μας αντίδραση σε αυτό, γεγονός που θα οδηγήσει σε ομαλή και φυσιολογική συναισθηματική υγεία.
More to know
Μια άλλη σημαντική λειτουργία του οργανισμού που πρέπει να γνωρίσουμε είναι η νευροπλαστικότητα. Η διαδικασία, δηλαδή, που πραγματοποιείται ο εγκέφαλό; μας κάθε φορά που μαθαίνουμε κάτι καινούριο, είτε διαβάζοντας ένα βιβλίο είτε επιχειρώντας μια νέα στάση στο yoga mat μας.
Έχουμε περισσότερα από 100 δισ. νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλό μας, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν περισσότερες συνδέσεις απ' ό,τι υπάρχουν αστέρια στο σύμπαν. Όταν μιλάμε για απεριόριστες δυνατότητες και άπειρη δημιουργικότητα μέσα μας, μπορούμε να δούμε ότι στη δική μας φυσιολογία αυτό είναι ένα πραγματικό γεγονός. Ως μωρά, όταν βιώνουμε τον κόσμο γύρω μας, οι νευρώνες μας αρχίζουν να καλωδιώνονται μεταξύ τους ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες αυτής της συνθήκης. Καθώς αρχίζουμε να σηκώνουμε το κεφάλι μας, να κυλιόμαστε, να μπουσουλάμε, να περπατάμε και τελικά, να μιλάμε, οι νευρώνες δημιουργούν τις συνδέσεις που μας επιτρέπουν να εκτελούμε όλες αυτές τις βασικές λειτουργίες χωρίς να χρειάζεται να σκεφτόμαστε ή να θυμόμαστε συνεχώς το πώς. Επίσης, δημιουργούμε νευρωνικές συνδέσεις όταν μας κρατούν, μας ταΐζουν, μας αγαπούν ή μας εγκαταλείπουν. Κάθε ανθρώπινη και περιβαλλοντική αλληλεπίδραση αφήνει το σημάδι της στο νευρικό μας σύστημα.
Καθώς μεγαλώνουμε, είναι σώφρον να φροντίζουμε την υγεία του εγκεφάλου μας μαθαίνοντας νέες γλώσσες, λύνοντας σταυρόλεξα, διαβάζοντας βιβλία, μελετώντας νέα θέματα, μαθαίνοντας να μαγειρεύουμε ή να παίζουμε κάποιο όργανο, κάνοντας γυμναστική και γενικά παραμένοντας δραστήριοι.
Ο ύπνος, επίσης, είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της υγείας του εγκεφάλου. Όταν κοιμόμαστε, το γλυμφατικό σύστημά του, το οποίο συνδέεται με τα γλοιακά κύτταρα, αποστραγγίζει τα υπολείμματα πλάκας που συγκεντρώνονται εκεί λόγω όλης της σκέψης και της εγκεφαλικής δραστηριότητας που έχουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο οι συνεχείς καλές νύχτες ύπνου είναι πραγματικά αναζωογονητικές. Όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά, ο οργανισμός μας απελευθερώνει νευροδιαβιβαστές, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη που υπό ισορροπημένες συνθήκες αποβάλλονται από το σώμα.
Αν θέλουμε να δημιουργήσουμε μόνιμες συνήθειες υγείας, ευεξίας, ευτυχίας και μακροζωίας, το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να φροντίσουμε τις συναπτικές αυτές συνδέσεις. Πώς το κάνουμε αυτό; Όχι μόνο θέτοντας στόχους και προτεραιότητες, αλλά και εντοπίζοντας τι είναι πραγματικά σημαντικό στη ζωή μας. Καλό θα ήταν να θυμόμαστε συνειδητά τις προτεραιότητες μας όταν πρόκειται για οποιαδήποτε λήψη αποφάσεων.
