O Alfred Joseph Hitchcock, όπως είναι ολόκληρο το όνομά του, γεννήθηκε στο Leytonstone του Λονδίνου στις 13 Αυγούστου του 1899 και μέχρι και σήμερα θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του πλανήτη, καθώς χάρη στην πρωτότυπη και απρόσμενη καλλιτεχνική του ματιά κατόρθωσε να αναγάγει τον κινηματογραφικό τρόμο σε επιστήμη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως έχει χαρακτηριστεί ως «ο άρχοντας του σασπένς» καθώς και ως «ο μετρ του τρόμου». 

Who is who

Τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής του, o Alfred Hitchcock σπούδασε σε μία τεχνική σχολή ακουστική, μηχανική, ηλεκτρολογία και ναυπηγική. Ωστόσο, λίγο αργότερα ξεκίνησε να παρακολουθεί και μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Η πρώτη του επίσημη σκηνοθετική απόπειρα έγινε το 1925 με την ταινία «Pleasure Garden», ενώ πιο πριν είχε πραγματοποιήσει και κάποια ακόμα σκηνοθετικά εγχειρήματα, τα οποία όμως δε στέφθηκαν με επιτυχία. Καθ’όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 30’, διέγραψε μία πολύ επιτυχημένη πορεία στην Ευρώπη με ταινίες όπως το «Ο άνθρωπος που ήξερε πολλά», «Σαμποτάζ», κ. ά.

Μετά το ξεκίνημα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αποφάσισε να κυνηγήσει την τύχη του και στην Αμερική και συγκεκριμένα στο Hollywood, στο οποίο όμως βρήκε σχεδόν όλες τις πόρτες κλειστές. Ο μόνος που πίστεψε στο ταλέντο του ήταν ο καταξιωμένος παραγωγός David Selznick, ο οποίος του ανέθεσε την ταινία «Ρεβέκκα», που γνώρισε πολύ μεγάλη εμπορική αλλά και καλλιτεχνική επιτυχία. Μετά από αυτήν την ταινία ο Hitchcock, όντας πλέον αναγνωρισμένος σε παγκόσμιο επίπεδο, σκηνοθέτησε πολυάριθμες ταινίες, κάποιες από τις οποίες μέχρι και σήμερα λειτουργούν σαν ορόσημα για τον χώρο της έβδομης τέχνης (π.χ. «Ψυχώ», «Δεσμώτης Ιλίγγου», «Σιωπηλός Μάρτυς», «Τα πουλιά», κ. ά.). 

Με αφορμή λοιπόν, τα γενέθλιά του ας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τα σπουδαιότερα κινηματογραφικά δημιουργήματα του μετρ του τρόμου.

Ψυχώ

Το «Ψυχώ» θεωρείται ως η δημοφιλέστερη και διαχρονικότερη ταινία του Hitchcock. Πιο αναλυτικά, πρόκειται για ένα φιλμ του 1960, αμερικανικής παραγωγής, που ανήκει στην κατηγορία ψυχολογικό θρίλερ. Σεναριογράφος της είναι ο καταξιωμένος Joseph Stefano, ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε τους Anthony Perkins, Janet Leigh, John Gavin, Vera Miles και Martin Balsam. Η ιστορία βασίζεται στην ομώνυμη νουβέλα του 1959, του συγγραφέα Robert Bloch. Η πλοκή εστιάζει στην εξιχνίαση κάποιων φρικτών φόνων, που πραγματοποιούνται πάντα σε ένα απομονωμένο μοτέλ. Ωστόσο, ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από αυτές τις αποτρόπαιες πράξεις είναι υπεράνω πάσης υποψίας. Το «Ψυχώ» από πολλούς ειδήμονες του χώρου έχει χαρακτηριστεί ως η καλύτερη ταινία τρόμου όλων των εποχών, διότι υπήρξε ιδιαίτερα καινοτόμα και πρωτοποριακή για την εποχή της. Η καλλιτεχνική επιτυχία της επιβεβαιώνεται και από το γεγονός, ότι υπήρξε υποψήφια για 4 βραβεία Oscars, μεταξύ των οποίων και καλύτερης σκηνοθεσίας.

Τα Πουλιά

Η ταινία «Τα Πουλιά» είναι ένα θρίλερ αγωνίας του 1963, αμερικανικής παραγωγής, με σεναριογράφο τον Evan Hunter. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε τους Rod Taylor, Tippi Hedren, Jessica Tandy, Suzanne Pleshette και Veronica Cartwright. Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο διήγημα της Daphne du Maurier. Η Μέλανι Ντάνιελς είναι μία πολύ δυναμική κι εύστροφη γυναίκα, η οποία αποφασίζει να πάει να βρει τον δικηγόρο Μίτς Μπρένερ, προκειμένου να του ανταποδώσει τη φάρσα που της είχε κάνει. Ωστόσο, η άφιξή της στην Μποντέγκα Μπέι, όπου κατοικεί ο Μιτς μαζί με τη μητέρα του και τη μικρή του αδερφή, θα πυροδοτήσει κάποιες περίεργες θανατηφόρες επιθέσεις. Τι θα γίνει, όταν θα ανακαλύψουν, ότι τα πουλιά της περιοχής ευθύνονται για όλους τους αιφνίδιους θανάτους; Η ταινία ήταν υποψήφια για ένα βραβείο Oscar.

Δεσμώτης Ιλίγγου

Η ταινία «Δεσμώτης Ιλίγγου» είναι ένα νουάρ ψυχολογικό θρίλερ του 1958, με σεναριογράφους τους Alec Coppel και Samuel Taylor, ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε τους Kim Novak, James Stewart, Tom Helmore, Barbara Bel Geddes και Henry Jones. Ο «Δεσμώτης Ιλίγγου» γυρίστηκε στα studios της Paramount στην Καλιφόρνια και θεωρείται μέχρι και σήμερα ιδιαίτερα καινοτόμα, καθώς καθιέρωσε το dolly zoom, ένα οπτικό εφέ που χρησιμοποιήθηκε για να μεταδώσει στον θεατή την αίσθηση του ιλίγγου, γι΄αυτό και αλλιώς ονομάζεται και vertigo effect. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται ένας αστυνομικός, ο οποίος αποφασίζει να παραιτηθεί από την υπηρεσία, επειδή πάσχει από ακροφοβία. Ωστόσο, η ζωή του θα πάρει μια αναπάντεχη τροπή, όταν θα συναντήσει έναν παλιό του φίλο, ο οποίος θα του ζητήσει να παρακολουθήσει τη γυναίκα του, επειδή πιστεύει ότι πάσχει από κάποια σοβαρή ψυχική διαταραχή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι στo συγκεκριμένο φιλμ τίποτα δεν είναι όπως ακριβώς φαίνεται. Το «Δεσμώτης Ιλίγγου» ήταν υποψήφιο για δύο βραβεία Oscars.

Σιωπηλός Μάρτυς

Η ταινία «Σιωπηλός Μάρτυς» είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ του 1954, αμερικανικής παραγωγής, με σεναριογράφο τον John Michael Hayes. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε τους James Stewart, Grace Kelly, Wendell Corey, Thelma Ritter και Raymond Burr. Η επίσημη πρεμιέρα της ταινίας έγινε το 1954 στο Φεστιβάλ Βενετίας. Ένας ρεπόρτερ βρίσκεται καθηλωμένος στο κρεβάτι του με σπασμένο πόδι. Η μόνη του ασχολία είναι να παρακολουθεί τον κόσμο από το παράθυρό του, ελπίζοντας πως θα δει κάτι ενδιαφέρον. Οι μέρες του στο κρεβάτι φαίνεται να περνούν πολύ αργά, καθώς τίποτα σημαντικό δε συμβαίνει στην γειτονιά του. Τα πάντα όμως θα ανατραπούν, όταν θα γίνει αυτόπτης μάρτυρας ενός φόνου, ο οποίος θα λάβει χώρα στην απέναντι πολυκατοικία. Τότε ο ίδιος μαζί με την αγαπημένη του θα προσπαθήσουν να βρουν τη λύση σε αυτό το πολύ σκοτεινό μυστήριο. Μήπως όμως η προσπάθειά τους αυτή θα θέσει τη ζωή τους σε κίνδυνο; Το «Σιωπηλός Μάρτυς» ήταν υποψήφιο για τέσσερα βραβεία Oscars.

Τα 39 Σκαλοπάτια

Η ταινία «Τα 39 Σκαλοπάτια» είναι ένα θρίλερ του 1935, βρετανικής παραγωγής, με σκηνοθέτη τον Alfred Hitchcock και σεναριογράφους τους Charles Bennet και Ian Hay. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε τους Robert Donat, Madeleine Carroll, Lucie Mannheim και Godfrey Tearle. Ένας αρχιτέκτονας, ο Richard Hannay, ζει μία αρκετά κανονική και συμβατική ζωή χωρίς ιδιαίτερες εντάσεις και αναταραχές. Ωστόσο, η καθημερινότητά του θα αλλάξει άρδην, όταν θα κατηγορηθεί για τον φόνο μίας γυναίκας, την οποία δε γνωρίζει καν. Μάλιστα, στην προσπάθειά του να αποδείξει, ότι είναι αθώος θα αναγκαστεί να γίνει φυγάς. Παράλληλα, όλη αυτή η περίεργη και απρόσμενη κατάσταση θα τον αναμείξει άθελά του σε μία πολύ επικίνδυνη κατασκοπική συνωμοσία. Θα καταφέρει άραγε να βρει την άκρη του νήματος σε αυτήν την πολύ σκοτεινή υπόθεση; Πολλοί σκηνοθέτες του Hollywood, καθώς και κριτικοί ταινιών θεωρούν ότι «Τα 39 Σκαλοπάτια» κατατάσσεται ανάμεσα στις πενήντα καλύτερες βρετανικές ταινίες όλων των εποχών.

Kεντρική Φωτογραφία: Η Grace Kelly στην ταινία «Σιωπηλός Μάρτυς».