Σε θερμό κλίμα υποδοχής πραγματοποιήθηκε χθες η πρεμιέρα της πολυαναμενόμενης παράστασης Μαντάμα Μπαττερφλάι στο κατάμεστο Ωδείο Ηρώδου Αττικού με το κοινό να επιφυλάσσει το πιο ζεστό του χειροκρότημα για όλους τους συντελεστές της. Η νέα παραγωγή του αριστουργήματος του Πουτσίνι από την Εθνική Λυρική Σκηνή, εγκαινίασε το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Τη σκηνοθεσία του υπογράφει ο κορυφαίος Γάλλος σκηνοθέτης της όπερας και του θεάτρου, Ολιβιέ Πυ στην πρώτη του αναμέτρηση με το έργο. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η Νοτιοκορεάτισσα υψίφωνος Άννα Σον κατάφερε από τα πρώτα λεπτά της ερμηνείας της στη σκηνή να καθηλώσει το κοινό, λαμβάνοντας τη θετική του ανταπόκριση. Το κουαρτέτο των πρωταγωνιστών συμπληρώθηκε από τους εξαιρετικούς Αντρέα Καρέ στον ρόλο του Πίνκερτον, Αλίσα Κολόσοβα στον ρόλο της Σουτζούκι και Διονύση Σούρμπη στον ρόλο του Σάρπλες. Μαζί τους οι μονωδοί της ΕΛΣ Διαμάντη Κριτσωτάκη, Γιάννης Καλύβας, Χάρης Ανδριανός, Πέτρος Μαγουλάς, Πέτρος Σαλάτας, Χρήστος Λάζος, Βασιλική Πετρόγιαννη, Βάγια Κωφού και Βίκυ Αθανασίου. Ο διακεκριμένος αρχιμουσικός Βασίλης Χριστόπουλος και η Ορχήστρα της ΕΛΣ έλαβαν θερμό χειροκρότημα για την εξαιρετική ερμηνεία της παρτιτούρας του Πουτσίνι. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διεύθυνε ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.

Η πρωτότυπη σκηνική δράση 

Ο Ολιβιέ Πυ, ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Παρισινού Θεάτρου Σατλέ, μετά την επιτυχημένη του εννεαετή θητεία στην καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ της Αβινιόν, έχει σκηνοθετήσει πάνω από σαράντα έργα όπερας σε όλο τον κόσμο. Στον πρώτο του πνευματικό διάλογο με το διαχρονικό έργο του Πουτσίνι, προχώρησε σε ενδιαφέροντα και καινοτόμα σκηνοθετικά βήματα. Ο ίδιος παρουσίασε μια πολιτική όσο και ποιητική Μαντάμα Μπαττερφλάι, καθοδηγώντας τους πρωταγωνιστές σε ερμηνείες υψηλής συγκίνησης. Η σκηνική εγκατάσταση και τα κοστούμια του Πιερ-Αντρέ Βάιτς είχαν αναφορές στη βίαιη επιβολή της αμερικάνικης κουλτούρας, στην οδυνηρή απώλεια της πολιτισμικής ταυτότητας της Ιαπωνίας, καθώς και στον πυρηνικό αφανισμό του Ναγκασάκι – σαν μια πρώιμη προφητεία του Πουτσίνι. Η επιλογή του Πυ να τοποθετήσει την Ορχήστρα πάνω στη σκηνή έδωσε μια διαφορετική διάσταση στο θέαμα, φέρνοντας τη σκηνική δράση σε απόσταση αναπνοής από το κοινό. 

Όπως ο ίδιος έχει τονίσει για το συγκεκριμένο έργο: «Δεν πρόκειται λοιπόν για ένα μελόδραμα αλλά για μια κάθοδο στην Κόλαση, λιγότερο συναισθηματική απ’ όσο φαίνεται. Ίσως η εποχή μας να φανεί ευαίσθητη στην αχαλίνωτη σεξιστική βία που εκφράζει ο γιάνκης Πίνκερτον, για τον οποίο το ουίσκι και το δολάριο είναι οι πραγματικοί θεοί. Αυτό είναι που, σε ψυχολογικό επίπεδο, καθιστά ένα έργο πολύ βαθύτερο από αυτό που κατανοεί κανείς με την πρώτη ακρόαση. Η πολιτική των ανθρώπινων σχέσεων στις οποίες κυριαρχεί το χρήμα έρχεται εδώ να παίξει τον ρόλο της ειμαρμένης των τραγωδιών, σαν ένας θεός που δεν ακούει τίποτε σε έναν κόσμο χωρίς ατομική ελευθερία. Και αυτή η ειμαρμένη του χρήματος είναι ένας πέρα για πέρα πραγματικός θεός, κι όχι μόνο ένας μύθος.»

Η Μαντάμα Μπαττερφλάι είναι μια από τις δημοφιλέστερες όπερες του ρεπερτορίου. Η «γιαπωνέζικη τραγωδία» του Τζάκομο Πουτσίνι είναι διάσημη για τις υπέροχες άριές της, την πρόδηλα μελωδική μουσική και τη δραματική θεατρικότητά της. Η υπόθεση της όπερας αφορά τον μοιραίο έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Τσο-Τσο-Σαν για τον Πίνκερτον, υποπλοίαρχο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ύστερα από τρία χρόνια απουσίας, ο αξιωματικός επιστρέφει με την Αμερικανίδα σύζυγό του στην Ιαπωνία, όπου μαθαίνει ότι έχει αποκτήσει γιο από την Μπαττερφλάι. Εκείνη δέχεται να παραδώσει το παιδί μονάχα στον ίδιο τον Πίνκερτον και στη συνέχεια αυτοκτονεί.

Info: Ωδείο Ηρώδου Αττικού, Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Αθήνα. 1, 4, 7, 10 Ιουνίου 2023. Ώρα έναρξης: 21.00. *Τα εισιτήρια για τις παραστάσεις της 4ης και της 10ης Ιουνίου έχουν εξαντληθεί. Για την παράσταση της 7ης Ιουνίου απομένουν ελάχιστα εισιτήρια.

Φωτογραφίες: akriviadis.gr