Η Yoko Ono δεν ορίζεται από μια μοναδική ιδιότητα. Performance artist, peace activist, ποιήτρια, μουσικός, κινηματογραφίστρια... Η καριέρα της, που διήρκεσε επτά δεκαετίες, είναι εξαιρετική και η έκθεση Yoko Ono της Tate Modern: Music of the Mind υπόσχεται να την τιμήσει. 

Η νέα έκθεση, η οποία εγκαινιάζεται στις 15 Φεβρουαρίου, συγκεντρώνει τα σημαντικότερα έργα τέχνης, τις παραστάσεις και τα έργα της, δίνοντας μια συναρπαστική οπτική μιας από τις πιο εμπνευσμένες και αμίμητες δημιουργούς που ζουν σήμερα.

Στα 91 χρόνια της καλλιτέχνιδος, η Tate Modern παρουσιάζει τη μεγαλύτερη έκθεση του Ηνωμένου Βασιλείου για την Ono, με τίτλο Music of the Mind. Η αναδρομική έκθεση περιλαμβάνει πάνω από 200 έργα της από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 και μετά, συμπεριλαμβανομένων εγκαταστάσεις, ταινίες, μουσική και φωτογραφία, μερικά από τα οποία δεν έχουν παρουσιαστεί ξανά ποτέ, σε επιμέλεια της Juliet Bingham της Tate Modern και της Patrizia Dander, επικεφαλής του τμήματος επιμέλειας της Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen.

Το αποτέλεσμα είναι μια έκθεση που αποτυπώνει το οραματιστικό πνεύμα της Ono, δίνοντας μια εικόνα των βασικών στιγμών της εξαιρετικής καριέρας της, που διήρκεσε 70+ πλέον χρόνια στην Αμερική, την Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατά τη διάρκεια της οποίας πρωτοστάτησε στην τέχνη, τον κινηματογράφο και την performance art. Η έκθεση παρουσιάζει επίσης τη συνεχιζόμενη σημασία και τον αντίκτυπο του έργου της Ono στη σύγχρονη κουλτούρα.

Η έκθεση ξεκινά με την ανάδειξη του παλαιότερου έργου της Ono, όταν αναμείχθηκε σε πειραματικούς κύκλους στο Τόκιο και τη Νέα Υόρκη. Αυτά περιελάμβαναν γραπτά "instruction pieces", όπως το "Listen to a heartbeat" και το FLY, που είχαν ως στόχο να διεγείρουν και να ξεκλειδώσουν το μυαλό του αναγνώστη. Εδώ, οι επισκέπτες καλούνται να ενεργήσουν σύμφωνα με τις οδηγίες της Ono, κρύβοντας τον εαυτό τους στο διαδραστικό έργο Bag Piece 1964, για παράδειγμα, ή φέρνοντας τις σκιές τους μαζί στο Shadow Piece 1963.

Το κύριο θέμα, ωστόσο, επικεντρώνεται στα πέντε χρόνια που πέρασε η Ono στο Λονδίνο, από το 1966, όταν έκανε παρέα με ένα αντιπολιτισμικό group δημιουργών. Μάλιστα, εκείνη την περίοδο γνώρισε τον John Lennon των Beatles, ο οποίος, όπως όλοι γνωρίζουμε, έγινε ο μελλοντικός της σύζυγος και μακροχρόνιος συνεργάτης της. Έργα από αυτή την περίοδο περιλαμβάνουν βασικές εγκαταστάσεις από τις επιδραστικές εκθέσεις της στην Indica, την πρώτη γκαλερί εννοιολογικής τέχνης της πρωτεύουσας, και τη Lisson Gallery (η Ono και ο Lennon πρωτοσυναντήθηκαν στην πρώτη, όταν εγκαθιστούσε εκεί την ατομική της έκθεση).

Άλλα έργα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 διακρίνονται από μια πιο πολιτικοποιημένη ματιά, καθώς ο πόλεμος του Βιετνάμ μαίνονταν, όπως η απαγορευμένη ταινία No. 4 (Bottoms) 1966-7 - την οποία δημιούργησε ως υποστηρίκτρια και συνήγορος της ειρήνης - και το διαδραστικό White Chess Set, το οποίο υλοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1966 και καταδεικνύει επίσης την αντιπολεμική της στάση.

Εξετάζονται επίσης επαναλαμβανόμενα στοιχεία/θέματα στο έργο της Ono - βλέπουμε τον «ουρανό» σε όλα τα έργα και τις εγκαταστάσεις, τη μεταφορά της καλλιτέχνιδας για την ειρήνη και την ελευθερία. Η προσήλωσή της στον φεμινισμό παρουσιάζεται επίσης, μεταξύ άλλων στην ταινία Freedom 1970.

Στα πιο πρόσφατα έργα περιλαμβάνεται το "Mommy Is Beautiful", που δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 2004, ένας τοίχος-καμβάς 15 μέτρων, όπου οι επισκέπτες μπορούν να επισυνάψουν φωτογραφίες της μητέρας τους και να μοιραστούν προσωπικά μηνύματα. Ένα άλλο διαδραστικό έργο τέχνης, "Το δέντρο των ευχών" του 1996, το οποίο επανασχεδιάστηκε στην είσοδο της Tate Modern, καλεί τον καθένα να συνεισφέρει τις προσωπικές του ευχές για παγκόσμια ειρήνη. 

Το έργο της Ono «ξεκλειδώνει» τον νου και φέρνει έναν αέρα ανανέωσης στον παγκόσμιο χάρτη της Τέχνης, στοχεύοντας στην πραγμάτωση ενός ειρηνικού κόσμου!

15 Φεβρουαρίου - 1 Σεπτεμβρίου
Tate Modern, Bankside, Λονδίνο SE1 9TG
tate.org.uk

Feature image source: Yoko Ono with Glass Hammer 1967 from HALF-A-WIND SHOW, Lisson Gallery, London, 1967. Photograph © Clay Perry / Artwork © Yoko Ono