Με στιβαρή άποψη και μια ιδιαίτερη ματιά, η Μαρία Δέδα έχει τη στόφα της δυναμικής γυναίκας-επαγγελματία, που μετράει πολλές εργατοώρες και κάθε της κουβέντα αποτελεί απόρροια σκληρής δουλειάς και πολύτιμης εμπειρίας. Στην εφηβεία της υπήρξε πρωταθλήτρια ιππασίας με πανευρωπαϊκές συμμετοχές, ενώ η δεύτερη μεγάλη αγάπη της, η ζωγραφική, την οδήγησε στην Καλών Τεχνών στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια στην École Spéciale d'Architecture E.S.A. του Παρισιού. Το 2008 ίδρυσε το δικό της αρχιτεκτονικό γραφείο σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, δημιουργώντας σταδιακά μία σημαντική ομάδα έμπειρων αρχιτεκτόνων, έχοντας ήδη στο ενεργητικό της κάποιες ιδιαίτερα σημαντικές συνεργασίες με εξέχοντα αρχιτεκτονικά γραφεία σε Ελλάδα και εξωτερικό, όπως είναι αυτή με το Heatherwick Studio του Λονδίνου, όταν υπέβαλαν την πρότασή τους για την ανάπλαση της ΔΕΘ, ή εκείνη με τους MVRDV από το Άμστερνταμ, με τους οποίους συμμετέχει στο έργο ανάπλασης του Λιμανιού της Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ).
Στο portfolio της συγκαταλέγονται σημαντικά έργα, όπως το American College IB, το Λύκειο της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής (διαγωνισμός), το εμπορικό κέντρο Mediterranean Cosmos, Vacation Resorts στην Ελλάδα, μια πρόταση για ουρανοξύστη στη Λεμεσό της Κύπρου κ.ά., καθώς και συμμετοχές σε ελληνικούς και διεθνής διαγωνισμούς.
Ποια είναι η βασική σας φιλοσοφία και ποιες οι αδιαπραγμάτευτες αρχές σας στον τρόπο που σχεδιάζετε και υλοποιείτε ένα project;
Κάθε έργο μας, μικρό ή μεγάλο σε κλίμακα, το αναλαμβάνουμε με αφοσίωση κι ενθουσιασμό, ακολουθώντας τη δική μας μεθοδολογία, που βασίζεται σε στοιχεία διαχρονικού σχεδιασμού. Πιο αναλυτικά, μελετάμε τη σύνδεση του έργου με το εξωτερικό περιβάλλον και, μέσα από μια ανάλυση χωροθέτησης, εφαρμόζουμε ποικίλα σενάρια, μέχρι να καταλήξουμε στο ιδανικό. Μια αρμονική παλέτα χρωμάτων και υλικών κι ένας πλήρως βιώσιμος σχεδιασμός, φιλικός στο περιβάλλον, είναι τα βασικά, αδιαπραγμάτευτα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη σχεδιαστική μας φιλοσοφία. Στόχος είναι μια άρτια κατασκευή που θα έχει προοπτική για χρήση εκ νέου, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Ποιος είναι ο ρόλος του σύγχρονου αρχιτέκτονα και τα χαρακτηριστικά που τον ωθούν να πετύχει τους στόχους του;
Ο αρχιτέκτονας καλείται να παίξει πολλούς ρόλους. Να είναι, καταρχήν, ένας πολύ κάλος μαέστρος, ώστε υπηρετώντας το κτίριο και τον σκοπό του να ολοκληρώσει το αρχικό όραμα σεβόμενος πλήρως το περιβάλλον και διατηρώντας άριστες σχέσεις με όλους τους εμπλεκομένους. Ευελιξία, προσαρμοστικότητα αλλά και προσήλωση στον στόχο, είναι κάποια απαραίτητα χαρακτηριστικά.
Έχετε μια ιδιαίτερη ευαισθησία στη βιοκλιματική αρχιτεκτονική. Πόσο ευεργετική είναι στ’ αλήθεια;
Θεωρείτε ότι έχει τη θέση που της αρμόζει; Η βιοκλιματική αρχιτεκτονική, ο βιώσιμος σχεδιασμός, η εξοικονόμηση ενέργειας, τα οικολογικά υλικά κι ο σεβασμός στο περιβάλλον -όταν δηλαδή δημιουργείς με βάση το λιγότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα- είναι ο κυριότερος κανόνας για κάθε στάδιο σχεδιασμού. Επικεντρωνόμαστε στη συνεχή εξέλιξη των νέων μεθόδων προς την κατεύθυνση αυτή, ώστε να εφαρμόζουμε την πράσινη-βιοκλιματική αρχιτεκτονική, ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται το εκάστοτε έργο.
Πόσο σπουδαίο είναι για έναν αρχιτέκτονα να σχεδιάζει τόσο το κέλυφος όσο και το interior design;
Για κάθε έργο, σχεδιάζοντάς το, υπάρχει ένα όραμα, μια κεντρική ιδέα, που αναπτύσσεται σαν μια ιστορία από την αρχή έως το τέλος του. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ομάδα που δημιουργεί το κέλυφος να ολοκληρώσει την αφήγηση και στο εσωτερικό του. Είναι η ιδανική εξέλιξη!
Έχετε ήδη ολοκληρώσει κάποια έργα στη Θεσσαλονίκη. Έχει, θεωρείτε, τις δυνατότητες να γίνει μια μεγαλούπολη με ευρωπαϊκές προοπτικές;
Η Θεσσαλονίκη θα αναπτυχθεί ραγδαία τα επόμενα χρόνια, τόσο λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της εξαιρετικής φυσικής της ομορφιάς όσο και εξαιτίας των μεγάλων projects που έχουν προγραμματιστεί. Σημαντικό είναι να διατηρήσει την αυθεντικότητα και την ξεχωριστή γοητεία της. Το πράσινο θα βοηθούσε στην εξέλιξη. Πάρκα, φυτεμένα δώματα, πράσινα parking, πάρκα τσέπης και άλλα τέτοιου είδους έργα θα της δώσουν την αύρα που της αξίζει. Η πόλη του μέλλοντος είναι αυτή που θα επιστρέψει στη φύση!
Ποια από τα έργα σας ξεχωρίζετε και ποιο θα ήταν ένα dream project για εσάς;
Μια πολύ απαιτητική και ιδιαίτερη συνεργασία, όπου ήμασταν project leaders, ήταν αυτή στο Makedonia Palace - 28.000 τ.μ. για ανακαίνιση, σε πολύ λίγο χρόνο, στην εποχή των capital control. Κι όμως, τα καταφέραμε περίφημα! Ένα dream project για μένα θα ήταν να σχεδιάζουμε νέες, μελλοντικού κι ευέλικτου τύπου, πολυκατοικίες, οι οποίες θα εντάσσονται πλήρως στο πολεοδομικό περιβάλλον, έχοντας τη φύση ως πρωταγωνιστή. Ένα νέος τύπος πράσινης κατοικίας, έτσι όπως την ονειρεύομαι, μπορεί να εξελίξει και να ομορφύνει τις πόλεις μας και τη ζωή μας.
Τι έχετε αποκομίσει από την πολύτιμη εμπειρία σας;
Η εξέλιξη αναδεικνύει την απλότητα και τη διαχρονικότητα στον σχεδιασμό ως τα ύψιστα αγαθά. Η αντοχή στον χρόνο κι ο εναρμονισμός με το περιβάλλον είναι τα σημαντικότερα όλων.
Info: deda-architects.com
Κεντρική Φωτογραφία: Αριστερά: Μαρία Δέδα, Δεξιά: Nefeli Project Ιnterior design σε ανακατασκευασμένο διαμέρισμα που διακρίνεται από λιτή κομψότητα.
Φωτογραφία Πορτρέτου: Έκτορας Νικολάκης, POV STUDIO
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2022