Η πόλη της Ελευσίνας είναι από την 1η Ιανουαρίου επισήμως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2023. Η οικουμενική αυτή γιορτή ξεκινά το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου με μια εντυπωσιακή εκδήλωση στο παράκτιο μέτωπο και ένα «πολύχρωμο» πρόγραμμα με εκθέσεις, συναυλίες, DJ πάρτι και παράλληλες εκδηλώσεις σε όλη την πόλη, που ολοκληρώνεται το βράδυ της επόμενης μέρας.
Η εμβληματική εκκίνηση του προγράμματος της 2023 Ελευσίς αποτελεί ιδέα/σύλληψη του Γενικού Καλλιτεχνικού Διευθυντή Μιχαήλ Μαρμαρινού, σε σκηνοθεσία του διακεκριμένου Βρετανού σκηνοθέτη Chris Baldwin.
H πολυαναμενόμενη Τελετή Έναρξης
Η Τελετή Έναρξης αντλεί έμπνευση από την ιστορία και τη μυθολογία της ίδιας της πόλης: τις Πομπές και τη σύνδεση του Πάνω με τον Κάτω Κόσμο. Το απόγευμα του Σαββάτου 4 Φεβρουαρίου καταφθάνουν στην πόλη της Ελευσίνας τέσσερις Πομπές ανθρώπων, θαλάσσιες και χερσαίες:
Οι TimeCircus, η καλλιτεχνική κολεκτίβα από το Βέλγιο, που έχει διανύσει πεζή με το τροχήλατο όχημά της, το Landship, 3.000 χλμ. σε όλη την Ευρώπη, στη μεγαλύτερη προσκυνηματική πομπή στην ιστορία της Ελευσίνας.
Το Ελευσίνιο Κίνημα, σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Τζένης Αργυρίου και του Βασίλη Γεροδήμου, με 14 Εθνοτοπικούς συλλόγους που συνθέτουν το πολιτισμικό μωσαϊκό της πόλης, πλημμυρίζουν με μουσική και χορό τους δρόμους της. Δεκάδες Ημεροδρόμοι με αφετηρία τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, βαδίζουν εν τάχει τα 21 χλμ. της Ιεράς Οδού.
Tο εναρκτήριο δρομολόγιο της Θαλάσσιας «Ιεράς» Οδού, μια μοναδική ξεναγητική εμπειρία εν πλω, υπό τους ήχους αγαπημένων τραγουδιών κορυφαίων Ελλήνων συνθετών που ερμηνεύτηκαν μοναδικά από τη Μελίνα Μερκούρη, σε διασκευές του Νίκου Μπιτζένη, διαπλέει επτά ιστορικούς δήμους, συνδέοντας για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία τον Πειραιά με την Ελευσίνα.
Νύμφες κάνουν αναπάντεχα την εμφάνισή τους στα στενά της πόλης, σε κινησιολογική επιμέλεια του Κωνσταντίνου Ρήγου και ενδυματολογική της Όλγας Καραβερβέρη.
Οι Πομπές διασχίζουν την πόλη, περνούν από τον Αρχαιολογικό Χώρο και τον Πεζόδρομο της οδού Νικολαΐδου, και καταλήγουν στο παράκτιο μέτωπο του Παλαιού Ελαιουργείου, με τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης –την πέμπτη αυτή άτυπη πομπή– να τους επιφυλάσσουν μια ιδιαίτερη υποδοχή.
Μυστήρια Μετάβασης
Μετά το πέρας της πρώτης φάσης της Τελετής Έναρξης θα γίνει μια θεαματική εκδήλωση, στις 19:00, στο παράκτιο μέτωπο, με τίτλο Μυστήρια Μετάβασης και κεντρική σκηνή την ίδια τη θάλασσα. Η αφήγηση του Κώστα Νιζάμη, ενός «αστροναύτη» των βυθών της Ελευσίνας, η πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Άγγελου Τριανταφύλλου, και οι φωτισμοί του Petko Tanch, πλαισιωμένοι από τις CHÓRES της Μαρίνας Σάττι, οδηγούν στην έκβαση μιας αισιόδοξης ανάδυσης από το νερό μιας φωτεινής μυθικής οντότητας. Οι δράσεις συνεχίζονται αμέσως μετά, με την πέμπτη –άτυπη– πομπή του κόσμου, καθώς βαδίζει κατά μήκος της παραλιακής οδού, προς τα ανατολικά.
Μια Πολιτιστική Διαδρομή με 21 διαφορετικές δράσεις σε ιδιότυπα σημεία όπως ταράτσες, αυλές, συνεργείο αυτοκινήτων, ταβέρνες, μπαλκόνια, παράθυρα και δώματα, όπου το κοινό θα περιηγηθεί σε πειραματικά project, χορογραφίες, ηχητικές εγκαταστάσεις, ρεσιτάλ ποντιακής λύρας, θαλασσινά κεράσματα· μία ξεχωριστή πολιτισμική εμπειρία.
Στη συνέχεια, ένα από τα πιο επιδραστικά και καινοτόμα group του σύγχρονου ηλεκτρονικού ήχου στην Ελλάδα, οι Στέρεο Νόβα (Κωνσταντίνος Βήτα και Μιχάλης Δέλτα), επιστρέφουν στην καρδιά της Δυτικής Αττικής για μια μοναδική όσο και εμβληματική επανένωση ειδικά για την Τελετή Έναρξης. Το Πρώην Εργοστάσιο ΙΡΙΣ ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες του στο κοινό για να υποδεχτεί το μυθικό γκρουπ των 90’s που με την πρωτοποριακή μουσική και τον ποιητικό του στίχο ενέπνευσε μια ολόκληρη γενιά.
Το τέλος αυτής της βραδιάς είναι ένα κάλεσμα σε χορό, στην Αποθήκη 1 του Παλαιού Ελαιουργείου, με ένα πάρτι με μουσικές επιλογές αποκλειστικά γυναικών DJs από την Ελευσίνα και άλλες Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης. Disco, house και techno ρυθμοί σε ένα βιομηχανικό τοπίο, με ένα εκρηκτικό line up που αποτελείται από τις Mini Zucchini (Τιμισοάρα, Ρουμανία), DJs ENIKŐ (Βέσπρεμ, Ουγγαρία), MOTERIS (Κάουνας, Λιθουανία), Fo aka Fofi Tsesmeli (Ελευσίνα, Ελλάδα), Amii Watson (Ες-συρ-Αλζέτ, Λουξεμβούργο).
H Τελετή Έναρξης θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου με την πόλη να γίνεται μια υπαίθρια σκηνή: εγκαίνια για δύο εμβληματικές εκθέσεις, το Μυστήριο 17 Μελίνα, όπως και το Μυστήριο 44 7 Στήλες του διεθνούς φήμης πολυπράγμονα καλλιτέχνη και συνθέτη Heiner Goebbels στις Αποθήκες του Παλαιού Ελαιουργείου, φωτιστικές και βίντεο εγκαταστάσεις, όπως το Μυστήριο 32 Πρόσωπα της Αμερικανίδας φωτογράφου και εικαστικού Lina Bertucci στο Παλαιό Δημαρχείο Ελευσίνας, performance όπως το Μυστήριο 108 ΚΑΜΑΡΕΣ του σκηνοθέτη και περφόρμερ Ευριπίδη Λασκαρίδη στο Πολιτιστικό Κέντρο Λεωνίδας Κανελλόπουλος, εικαστικές εκθέσεις όπως το Μυστήριο 177 Visions from the Underworld στο X-Bowling Art Center, η έκθεση-εγκατάσταση Αποθέματα: Inventory II, Βασίλης Γεροδήμος – Τζένη Αργυρίου, ιδιότυπες ξεναγήσεις όπως το Μυστήριο 20 Αφηγηματική Αρχαιολογία στον αρχαιολογικό χώρο Ελευσίνας, αλλά και ελεύθερη περιήγηση στην πόλη, στα μουσεία, στα εστιατόρια, στην αγορά.
Οι Νύμφες κάνουν ξανά την εμφάνισή τους στους δρόμους της πόλης, η Φιλαρμονική του Δήμου πλημμυρίζει με μελωδίες τα στενά της, ένα ιστιοφόρο και πλήθος μικρών λευκών σκαφών του Ναυταθλητικού Ομίλου Ελευσίνας γεμίζουν τη θάλασσα σε έναν ξεχωριστό σχηματισμό «Γιορτάζοντας το Φως», οδηγώντας στο τέλος του πρώτου μέρους μιας δίδυμης γιορτής, που θα ολοκληρωθεί με την Τελετή Λήξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας τον Νοέμβριο του 2023.
Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα της Τελετής Έναρξης ΕΔΩ και αναμένετε για τα σημαντικότερα highlights που θα ξεχωρίσουμε.
Κεντρική φωτογραφία: John Stathis
