Ένα εγκαταλελειμμένο αγροτικό σπίτι ξαναζωντανεύει αναδεικνύοντας την αξία των αρχικών του λόγων ύπαρξης: την κεντρική αυλή, την πέτρα Modica, τις παραδοσιακές τεχνολογίες και τον ανοιχτό χώρο της σικελικής υπαίθρου.

Μια αγροικία στην ύπαιθρο της Σικελίας, μεταξύ Noto και Modica, ανακαινίστηκε και μετατράπηκε σε χώρο διαμονής και φιλοξενίας, για πάρτι, εκδηλώσεις και τουρισμό. Αντιμέτωποι με μια αρκετά περίπλοκη δομή, λόγω και των διαφόρων βαθμών διατήρησης των κτιρίων, οι Sebastiano Italia και Andrea Di Franco επέλεξαν να παρέμβουν με τρόπο όχι επιδεικτικό αλλά ουσιαστικό, σεβόμενοι την κατασκευαστική και υλική ποιότητα αυτού που ήδη υπήρχε, ενώ εισάγουν όλα τα στοιχεία της σύγχρονης αρχιτεκτονικής σε μια τέλεια προσιτή και άνετη λύση, χωρίς να χάνεται ποτέ η επαφή με τη χωρική και τυπική δύναμη του συγκροτήματος του 19ου αιώνα.

Η κατοικία είναι «βυθισμένη» σε ένα ευχάριστο τοπίο που εξακολουθεί να κυριαρχεί στο μεγαλύτερο μέρος της η γεωργία. Τα διάφορα κτίρια και οι ανοιχτοί χώροι σχηματίζουν ένα σύστημα που προήλθε για σκοπούς παραγωγής, όπου κάθε στοιχείο έχει έναν ακριβή σκοπό, όπως οι στάβλοι και οι πάγκοι. Η ομαδοποίηση των όγκων, ομοιόμορφη με τη χρήση τοπικής πέτρας, οργανώνεται γύρω από το περιβάλλον, τη μεγάλη περιφραγμένη και πλακόστρωτη αυλή, χωρισμένη από την ύπαιθρο, ως ένα είδος μεγάλης αγροτικής πλατείας, ένα αρχιτεκτονικό θέατρο προς το οποίο βλέπουν όλα τα κτίρια και όπου όλες οι δραστηριότητες αλληλεπιδρούν. Αυτή η εγγενής ιδιότητα του γηπέδου, που είναι οικιακό και μνημειακό ταυτόχρονα, είναι το κλειδί του έργου, που μεταμορφώνει τις πολλαπλές χωρικές και οπτικές σχέσεις γύρω από το κεντρικό ξέφωτο, χωρίς όμως να τις αποδυναμώνει με κανέναν τρόπο.

Χτισμένο προς τα τέλη του 1800 στο κέντρο μιας ιδιοκτησίας περίπου 80 στρεμμάτων, το συγκρότημα περιβάλλεται από έναν στιβαρό πέτρινο τοίχο –γι' αυτό και το όνομά του, La Chiusa. Ο Sebastiano Italia λέει: «Τα κτίρια κατασκευάστηκαν εξ ολοκλήρου με τοιχοποιία από πέτρα Modica, η οποία ήταν ακόμα σε άριστη κατάσταση όταν φτάσαμε. Εξαλείψαμε όλο το σοβά στους εσωτερικούς χώρους, επαναφέροντας την πέτρα στη θέα και, όπου ήταν δυνατόν, καθαρίσαμε την τοιχοποιία, για να αποκαταστήσουμε την αρχική εικόνα των ραφών του κονιάματος».

Το γεγονός ότι συναντάμε τους ίδιους τοίχους, εσωτερικά κι εξωτερικά, μεταφέρει μια ιδέα για τη διαπερατότητα των χώρων, την έλλειψη ορίων εσωτερικού-εξωτερικού χώρου. Τα αρχιτεκτονικά μέρη είναι πολύ καλά καθορισμένα, αλλά έχουν και σαφή συνέχεια με το υπόλοιπο επίπεδο. Η πιο προφανής περίπτωση είναι αυτή της πισίνας, που υψώθηκε σε βάθρο και δημιουργήθηκε μέσα σε μια κατασκευή με αφαιρεμένη την οροφή, διατηρώντας τους περιμετρικούς της τοίχους. Οι στοές λειτουργούν ως κυκλώπεια οθόνες που αμβλύνουν την επίδραση του ηλιακού φωτός. 

Η ψηλή στοά στηρίζεται σε στύλους που ήταν πολύ λεπτοί για να αντέχουν το φορτίο του πέτρινου τοίχου κι έτσι έχουν ενισχυθεί με ένα φύλλο χάλυβα. Αυτή η εισαγωγή εισάγει ένα στοιχείο του σύγχρονου με έναν κομψό, απροσδόκητο τρόπο, με στόχο να υπογραμμίσει το γλυπτικό αφηρημένο αποτέλεσμα του τοίχου. Στους στάβλους, που χρησιμοποιούνται πλέον για πάρτι και συμπόσια, η ισχυρή σειρά από τις καμάρες έχει διατηρηθεί, δημιουργώντας μια πολύ ζεστή στοά, μια δροσερή, σκιερή περιοχή από την οποία η αυλή γίνεται αντιληπτή ως ένας συνεχής, ανοιχτός και ηλιόλουστος χώρος, πλαισιωμένος από λίγους παράθυρα και ψηλές πύλες σε μεγάλη απόσταση.

Οι λιθόστρωτες επιφάνειες, που έπρεπε να ανακατασκευαστούν εν μέρει, ολοκληρώθηκαν με ανακυκλωμένες πέτρες. Ο απέραντος χώρος βλέπει προς την ύπαιθρο μέσα από μια αψίδα που ανοίγεται στο κτίριο, το οποίο σήμερα είναι κατοικία για τους επισκέπτες. Η ζώνη που χρησιμοποιείται τώρα για το solarium και την πισίνα περιείχε κάποτε μια μικρή εκκλησία που αργότερα καταστράφηκε, όπως φαίνεται ακόμα από την πύλη εισόδου. Οι υπόλοιπες ζώνες φιλοξενίας περιέχονται στον όγκο παράλληλα με την πισίνα, η οποία περιλαμβάνει επίσης γυμναστήριο και σάουνα. Οι ιδιοκτήτες μένουν στο κτήριο που βλέπει στην είσοδο, στην άλλη άκρη της αυλής, ενώ ο μεγάλος χώρος των στάβλων, δίπλα στον χώρο εστίασης, είναι συνεχής με τον εξωτερικό χώρο, καθιστώντας τον ιδανικό για πάρτι, δεξιώσεις και άλλες συγκεντρώσεις ή εκδηλώσεις.

Περιηγηθείτε στην gallery για να ανακαλύψετε περισσότερες φωτογραφίες της κατοικίας!

Φωτογραφίες: Benedetto Tarantino