Συμβαίνει το εξής παράδοξο: ενώ έχει χυθεί άπειρο μελάνι για το πώς μπορούμε να αντιστρέψουμε τη φυσική φθορά του σώματός μας και να σβήσουμε τα σημάδια της γήρανσης από το πρόσωπό μας, όλα αυτά που κρατούν τον εγκέφαλο νέο και σε εγρήγορση έρχονται σε δεύτερη μοίρα, αν και είναι σημαντικά για την υγεία μας. Ίσως να πιστεύουμε ότι αρκεί λίγο διάβασμα ή ένα Sudocu για να διατηρήσουμε ενεργό το μυαλό μας, αλλά οι έρευνες δείχνουν ότι η ποικιλία στη νοητική μας δραστηριότητα είναι το μυστικό. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ευρήματα της Νευροεπιστήμης, ανεξάρτητα από το πόσο χρονών είστε ή ποιο είναι το επάγγελμά σας, η προπόνηση με ασκήσεις εγκεφάλου είναι ευεργετική για όλους.

Η σκληρή αλήθεια για τον ανθρώπινο εγκέφαλο

Αν ψάχνετε τρόπους για να γυμνάσετε τον εγκέφαλό σας και να ενισχύσετε τη μνήμη σας, πρέπει να γνωρίζετε το εξής: το ανθρώπινο μυαλό δε φτιάχτηκε για ν’ απομνημονεύει, ν’ αποθηκεύει ή ν’ ανακαλεί έναν τόνο πληροφοριών. Στη Λίθινη Εποχή είχε τη δυνατότητα απλά να επεξεργάζεται το περιβάλλον γύρω του και να προβλέπει τον κίνδυνο. Τότε ήταν θέμα επιβίωσης: κυνήγι για τροφή, εύρεση καταφυγίου και ασφάλειας μακριά από τις επικίνδυνες συνθήκες. Με τον καιρό, με τις εξελίξεις και τις ανακαλύψεις, ο εγκέφαλός μας έπρεπε ν’ αναπτυχθεί και να εξοικειωθεί με αυτό που υπήρχε γύρω του. Ο όγκος των πληροφοριών, στις οποίες έχουμε πλέον πρόσβαση, έχει αυξηθεί εκθετικά κατά τη διάρκεια των αιώνων. Τώρα, στην Εποχή της Πληροφορίας, το κόστος λήψης τους μάλιστα είναι μηδαμινό, με αποτέλεσμα την έκρηξή τους! Δεδομένου ότι έχουμε κάθε πληροφορία στα χέρια μας (κυριολεκτικά), ο όγκος που πρέπει να επεξεργαστούμε αυξάνεται διαρκώς. Καθώς η τεχνολογία προχωρά, πρέπει να εκτελούμε πιο περίπλοκες εργασίες, οι οποίες απαιτούν από εμάς να ανακτούμε γρήγορα πληροφορίες από τη μνήμη μας. Έτσι, σήμερα, ο εγκέφαλός μας μοιάζει λιγότερο με όργανο επιβίωσης και περισσότερο με μηχανή αναγνώρισης.

Το workout του εγκεφάλου

Ο εγκέφαλός μας φθάνει στο μέγιστο της απόδοσής του στα 16-25 χρόνια και στη συνέχεια η γνωστική λειτουργία του φθίνει σταδιακά. Κι ενώ τα Sudoku ή τα σταυρόλεξα είναι διασκεδαστικά, τελικά δεν είναι και πολύ αποτελεσματικά στην εκπαίδευσή του. Η επιστήμη έχει βρει έναν πολύ καλύτερο τρόπο για να παραμείνετε πνευματικά ενεργοί: ασκήσεις που στοχεύουν και προκαλούν τη μνήμη, τη λογική, τη συγκέντρωση και τις λεκτικές δεξιότητες. Έτσι, η βελτίωση του εγκεφάλου σας γίνεται εύκολη υπόθεση. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να υιοθετήσετε μερικές απλές συνήθειες, όπως η τακτική άσκηση, ο επαρκής ύπνος και η κατανάλωση των σωστών τροφών. Σύμφωνα με τον ιταλό νευρολόγο Giuseppe Alfredo Iannoccari, συγγραφέα του “The 10 pillars of an efficient brain”, υπάρχουν διάφοροι τρόποι και ασκήσεις για να βελτιώσετε τη μνήμη και να ενδυναμώσετε το μυαλό σας και επομένως να νικήσετε την πνευματική κούραση που προκαλείται από την καθημερινή φθορά του. Οι παρακάτω συμβουλές θα σας βοηθήσουν.

Γυμναστική μυαλού για 15΄

Όπως σε οτιδήποτε άλλο στη ζωή, η εξάσκηση σας τελειοποιεί: όσο περισσότερο προπονείστε τόσο καλύτεροι γίνεστε. Θα πρέπει να κάνετε καθημερινές ασκήσεις εγκεφάλου διάρκειας 15΄. Υπάρχουν επίσημα μαθήματα, ιστότοποι και βιβλία με προγράμματα για το πώς να εκπαιδεύσετε τον εγκέφαλό σας να λειτουργεί καλύτερα και γρηγορότερα. Πίσω απ’ αυτά τα προγράμματα υπάρχει και έρευνα. Εργαστείτε με ασκήσεις μνήμης, οπτικοποίησης και συλλογισμού κάθε μέρα και το μυαλό σας θα είναι έτοιμο για τα πάντα.

Χαρίστε στον εγκέφαλό σας ένα διάλειμμα

Για να λειτουργήσετε σωστά, πρέπει να βάλετε μία τελεία, για να συγκεντρωθείτε στο παρόν. Τότε η ενσυνειδητότητα μπορεί να προσεγγίσει τη ζωή σας ενισχύοντας την ικανότητά σας να βρίσκεστε στην παρούσα στιγμή με πλήρη επίγνωση και ανοιχτό πνεύμα.

Αναπνεύστε

Όπως έγραψε ο Arnold Bennett στο βιβλίο του “The Human Machine”: «Το δικό σου μυαλό είναι ένα ιερό περίβλημα στο οποίο τίποτα επιβλαβές δεν μπορεί να εισέλθει παρά μόνο με την άδειά σου». Το να μάθετε πώς να συγκεντρώνεστε είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να εκπαιδεύσετε το μυαλό σας. Όταν δεν είσαστε συγκεντρωμένοι:

• Κάνετε αρνητικές σκέψεις

• Νιώθετε νευρικότητα ή «κολλάτε» συνεχώς

• Αποσπάται η προσοχή σας

• Ελέγχετε το τηλέφωνό σας καταναγκαστικά όλη την ημέρα

Πώς να συγκεντρωθείτε; Πάρτε μια βαθιά αναπνοή. Προσπαθήστε να συνειδητοποιήσετε πώς αναπνέετε και φροντίστε να πάρετε βαθιές, αργές ανάσες από την κοιλιά.

Μη μένετε στα ίδια

Εκπαιδεύοντας τον εγκέφαλό σας να κάνει κάτι επανειλημμένα, στην πραγματικότητα αλλάζετε τον εαυτό σας μόνιμα. Μελέτες έχουν δείξει ότι, εάν δεν αυξάνεται η δυσκολία μιας εργασίας, ο εγκέφαλος βαριέται και αυτοματοποιεί τη διαδικασία. Όσο περισσότερο παίζετε Sudoku τόσο καλύτεροι γίνεστε, αλλά ο εγκέφαλός σας δεν προκαλείται πλέον όταν τα καταφέρνετε. Χρειάζεται νέες προκλήσεις για να παραμείνει σε φόρμα. Σύμφωνα με την επιστήμη, η εξάσκηση μιας νέας δεξιότητας αυξάνει την πυκνότητα της μυελίνης ή της λευκής ουσίας που συμβάλλει στη βελτίωση της απόδοσης. Η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων βοηθά επίσης να κάμψετε τους μυς της μνήμης σας και να βελτιώσετε τη συνολική σας ανάκληση. Διεγείρει τους νευρώνες, σχηματίζοντας περισσότερες νευρικές οδούς και επιτρέποντας στους ηλεκτρικούς παλμούς να ταξιδεύουν ταχύτερα. Ο συνδυασμός αυτών σας βοηθά να μάθετε γρήγορα πράγματα και να προσαρμοστείτε σε νέες καταστάσεις με αυτοπεποίθηση.

Νους υγιής εν σώματι υγιεί

Η άσκηση δε γυμνάζει μόνο το σώμα σας, αλλά βελτιώνει και τη φυσική κατάσταση του εγκεφάλου σας. Ακόμη και 20΄ γυμναστικής διευκολύνει την επεξεργασία πληροφοριών και τις λειτουργίες μνήμης. Αλλά δεν κάνει μόνον αυτό: βοηθά επίσης στη δημιουργία νέων νευρικών συνάψεων, ταχύτερα. Έτσι μαθαίνετε γρηγορότερα και το επίπεδο εγρήγορσής σας αυξάνεται.

Ενυδατωθείτε

Όπως στην άσκηση έτσι και στην προπόνηση του εγκεφάλου η ενυδάτωση είναι απαραίτητη. Ο εγκέφαλός μας αποτελείται από 70% νερό, επομένως αν δεν ενυδατώνεται σωστά, δε θα λειτουργήσει σωστά. Όταν δεν πίνετε αρκετό νερό, θα διαπιστώσετε ότι η ικανότητά σας να συγκεντρώνεστε, να παίρνετε αποφάσεις και να παραμένετε σε εγρήγορση είναι μειωμένη, ενώ νιώθετε υπνηλία και έλλειψη ενέργειας.

Ξεπεράστε τα εμπόδια

Οι αρνητικές σκέψεις σάς βαραίνουν κι επηρεάζουν την επαγγελματική και την προσωπική σας ζωή. Για να τονώσετε την πλαστικότητα του εγκεφάλου απαιτείται μετατόπιση μιας αρνητικής νοοτροπίας σε θετική. Εστιάστε την ενέργειά σας στο να μετατρέψετε τις αποτυχίες σε μαθησιακές εμπειρίες. Όταν αντιμετωπίζετε μια δύσκολη κατάσταση, αναζητήστε το κρυφό μάθημα. Αναρωτηθείτε «τι καλό μπορεί να βγει από αυτό;» Όπως έγραψε ο συγγραφέας Napoleon Hill στο βιβλίο του “Think and Grow Rich”: «Αν αποτύχεις να ελέγξεις το μυαλό σου, να είσαι σίγουρος ότι δε θα ελέγξεις τίποτα άλλο».

«Η ευτυχία μπορεί να επιτευχθεί μέσω της εκπαίδευσης του μυαλού». Δαλάι Λάμα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022