Πλησιάζοντας κάθε χρόνο σε αυτή την ημέρα, αισθανόμαστε την ανάγκη να κάνουμε έναν μικρό απολογισμό. Να σκεφτούμε την πραγματικότητα γύρω από τις γυναίκες, τη θέση τους στη σύγχρονη κοινωνία, την σπουδαιότητά τους. Δεν ξέρω αν μπορεί να υπάρξει ένα ασφαλές συμπέρασμα, αναφορικά με το αν έχει αλλάξει όντως κάτι, καθώς -κακά τα ψέματα- αυτή είναι η κοινή συνισταμένη όλων. 

Όμως, αυτή τη φορά-αυτή τη χρονιά, αισθάνομαι την ανάγκη να κάνουμε focus σε κάτι διαφορετικό. Στις γυναίκες, εκείνες, που μας εμπνέουν, που μας δείχνουν το δρόμο. Που μας παρακινούν κι εμάς να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας κι ακόμη-ακόμη να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να ονειρευτεί και να θέσει νέους στόχους. 

Το GLOW.GR, φέτος δίνει τον λόγο σε σπουδαίες Ελληνίδες αθλήτριες που έχουν μία ιδιαίτερη, πολύ-πολύ στενή σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη και η καθεμία ξεχωριστά στον δικό της χώρο, ξεχωρίζουν και πρωταγωνιστούν. Η Μάρθα Ματούλα, η Άννα-Νίκη Σταμολάμπρου, η Θωμαή Βαρδαλή και η Εμμανουέλα Κατζουράκη μοιράζονται τη δική τους ιστορία και τις σκέψεις τους και μας δείχνουν, το πόσο σημαντική είναι πλέον όλη αυτή η αλλαγή. Μας δείχνουν πως οι γυναίκες όντως έχουν αναλάβει τα ηνία και παίρνουν -επιτέλους- αυτό που αξίζουν...

Τhe bright side!

Άννα-Νίκη Σταμολάμπρου

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και ξεκίνησε την καριέρα της από τον Θερμαϊκό Θέρμης, για να «μετακομίσει» αρκετά σύντομα στον ΠΑΟΚ, σε ένα εμφανώς πιο απαιτητικό περιβάλλον. Μόλις στα 18 της χρόνια, η Άννα-Νίκη Σταμολάμπρου είπε ένα μεγάλο «ναι» σε μία απίστευτη πρόκληση, όταν μετακινήθηκε στις ΗΠΑ και στο Robert Morris University, για να αγωνιστεί στο Πανεπιστημιακό Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης (NCAA), όπου έκλεισε την τελευταία της χρονιά με συνολικά 16.6 πόντους, 5.8 ριμπάουντ και 2.8 ασίστ ανά παιχνίδι. Το 2017 επέστρεψε στην Ευρώπη, για να παίξει αρχικά στην Ελβετία και μετά στην Ισπανία, μέχρι το 2018, όταν και έκανε το μεγάλο comeback στην Ελλάδα, για λογαριασμό του Ολυμπιακού. Έγραψε τη δική της ιστορία με τους «κόκκινους» και μετά τη σεζόν 2022/23, πήγε στον Παναθηναϊκό. Έχει πετύχει -ήδη- πολλά στην καριέρα της και στα 29 της χρόνια, η Άννα-Νίκη Σταμολάμπρου αποτελεί βασικό και ενεργό στέλεχος της Εθνικής ομάδας μπάσκετ, έχοντας παίξει στο Eurobasket το 2017 και το 2023.

«Η αλήθεια είναι ότι ο χώρος του μπάσκετ είναι ανδροκρατούμενος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι γυναίκες που αγωνίζονται κουράζονται, κοπιάζουν ή ιδρώνουν λιγότερο. Κερδίζουν την εκτίμηση και την αποδοχή μέσα από την προσπάθεια τους στο γήπεδο και σίγουρα αυτό φαίνεται και από το πώς το υποδέχεται ο κόσμος. Σίγουρα η βελτίωση έχει έρθει και στον δικό μας χώρο. Ο χρόνος που έχει περάσει, έχει κάνει αποδέκτες τις γυναίκες και τις έχει καταστήσει ισότιμες με τους άνδρες. Γίνονται συνεχώς προσπάθειες και βήματα μπροστά από τους φορείς του αθλητισμού να το προβάλλουν όλο αυτό», εξηγεί, όταν καλείται να μιλήσει για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο ελληνικό, γυναικείο μπάσκετ. Έχει περάσει πολλά, έχει δει τον κόσμο να στρέφεται απέναντί της, με αφορμή την μετακόμιση από τον Ολυμπιακό στον Παναθηναϊκό και έχει βιώσει όλες τις πλευρές του αθλητισμού. Τι μπορεί να ευχηθεί με φόντο το μέλλον και ποιο το δικό της mentality;

«Το μήνυμα είναι κοινό και για τους άνδρες αλλά κι για τις γυναίκες. Υπομονή και δουλειά για να μπορέσεις να κατακτήσεις ό,τι ονειρεύεσαι. Απλά στον αθλητισμό απαιτούνται θυσίες. Να μην σταματούν να κυνηγούν τα όνειρα τους και να ξέρουν πως οι γυναίκες είναι ικανές για όλα όσα θελήσουν. Σίγουρα νιώθω ότι έχω καταφέρει ένα μέρος αυτών που ήθελα και είχα ονειρευτεί σε νεαρή ηλικία και αυτό με κάνει πραγματικά χαρούμενη».

Πώς σκέφτεται η ίδια τη σύγχρονη γυναίκα και τι εύχεται με φόντο την επόμενη μέρα; «Η σύγχρονη γυναίκα είναι σίγουρα δυναμική, αυτόνομη και ανεξάρτητη. Είναι μια οντότητα με πολλούς ρόλους, μητέρα, σύντροφος, εργαζόμενη και ο θεμέλιος λίθος της οικογένειας. Παράλληλα όμως έχει μάθει να φροντίζει και τον εαυτό της και να της αφιερώνει χρόνο για τις δικές της ανάγκες. Θεωρώ ότι οι γυναίκες μπορούν να κατακτήσουν όποια κορυφή ονειρευτούν και είμαι σίγουρη πως στο μέλλον όλο κι περισσότερες γυναίκες θα βρίσκονται σε καίριες και ηγετικές θέσεις. Από την φετινή ημέρα της γυναίκας μέχρι την επόμενη ευχή μου είναι να μην υπάρξει καμία άλλη γυναικοκτονία ή οποιαδήποτε άλλη μορφή βίας!».

Εμμανουέλα Κατζουράκη

Μία ακόμη γυναίκα με σπουδαία ιστορία. Μία ακόμη γυναίκα που έπρεπε να περάσει και να ξεπεράσει σημαντικά εμπόδια, για να φτάσει εδώ όπου βρίσκεται σήμερα. Έπρεπε να ψάξει μέσα της, για να βρει εκείνη την απίστευτη, εσωτερική δύναμη που αποτέλεσε τη βάση για να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα. Η Εμμανουέλα Κατζουράκη, έγραψε ιστορία όταν έγινε η πρώτη Ελληνίδα αθλήτρια του αγωνίσματος skeet (σκοποβολή με πήλινο στόχο) που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ κατάφερε να κατακτήσει την 5η θέση στη φετινή Ολυμπιάδα στο Παρίσι. Οι ρίζες της είναι από την Κρήτη κι εκείνη, έπρεπε από αρκετά μικρή ηλικία να μάθει να βρίσκει τις «απαντήσεις», ακόμη κι όταν έμοιαζαν όλα να είναι εναντίον της. Τώρα, στα 23 της χρόνια μοιάζει να είναι πιο δυνατή από ποτέ. Πιο συνειδητοποιημένη, πιο αποφασισμένη. Ξέρει πως η κορυφή είναι δική της, της ανήκει κι αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει σε κάθε γυναίκα.

«Θεωρώ υπάρχουν αρκετά θετικά, αλλά και αρκετά μειονεκτήματα για μία γυναίκα σε έναν καθαρά ανδροκρατούμενο χώρο. Είναι εξαιρετικό που έχω καταφέρει και κοιτάω άνδρες με πολύ περισσότερη εμπειρία από εμένα στα ίσα, είναι πολύ ικανοποιητικό να ξέρω ότι ανήκω κάπου ψηλά. Σίγουρα έχω πάρει πολλή αγάπη από τον κόσμο, έχω εκτιμήσει όλους όσους μου έχουν πει μια καλή κουβέντα. Εννοείται μια στο τόσο ακούω το "τι δουλεια έχω εγώ να ρίχνω με τα αγόρια" και θέλει πολλή εμπιστοσύνη στον εαυτό σου για να μην σου χαλάσουν τη μέρα. Και καταλαβαίνω ότι συνήθως αυτά έρχονται από άτομα που δεν με ξέρουν, που δεν ξέρουν το άθλημα, αλλά και πάλι κάποια πράγματα που ακούμε οι αθλήτριες δεν τα ακούνε οι άνδρες αθλητές.

Έχουμε κάνει απίστευτα βήματα, και ειδικά για τις επαγγελματίες αθλήτριες, στο κομμάτι της ισότητας. Όπως με την συμπαράσταση κάποιων συλλόγων ποδοσφαίρου στις αθλήτριες που θέλουν να κάνουν παιδιά και με τις ισότιμες χορηγίες από εταιρείες και φορείς, πιστεύω είμαστε σε καλό δρόμο. Θα ζητούσα μόνο να υπάρχουν μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής γυναικών σε ηγετικές θέσεις - γιατί στην πραγματικότητα όσο ανεβαίνουμε βαθμίδες στην ιεραρχία, η γυναικεία συμμετοχή μειώνεται τρομερά. Η νέα γενιά είναι πολύ ελπιδοφόρα, με το να βγάλει τέτοια στερεότυπα τελείως από το μυαλό της, οπότε να υπάρχει πραγματικά ίση μεταχείριση», εξηγεί, μιλώντας για την κατάσταση που επικρατεί στον δικό της χώρο. Για τις μάχες που καλείται να δώσει καθημερινά, για πράγματα που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα.

«Μετά από τόσα χρόνια, και ούσα στη θέση που βρίσκομαι, έχω να πω στα νέα παιδιά πως αξίζει. Αξίζει η προσπάθεια, αξίζει ο πόνος, αξίζουν όλα. Δεν φεύγουν οι κακές στιγμές, αλλά αυξάνονται πολύ οι καλές. Νιώθω πως υπάρχει η αναγνώριση των κόπων μας, ως αθλητές, ως γυναίκες, ως άνθρωποι, ο,τι και αν προσπαθείς επειδή το θες, αξίζει», προσθέτει.

Όσο για το μέλλον; Για την επόμενη μέρα των γυναικών; Η σκέψη της είναι ξεκάθαρη... «Τη γυναίκα την έχω πολύ ψηλά στο μυαλό μου και δεν πειράζει που δεν είμαι αντικειμενικός κριτής. Καταλαβαίνω την επιπλέον προσπάθεια που χρειάζεται από μεριάς μας, και είμαι χαρούμενη που περιβάλλομαι από νέα άτομα που θέλουν να προσπαθήσουν για το κάτι παραπάνω. Κοπέλες που έχουν γνώμη, δεν θα φοβηθούν να δοκιμάσουν πράγματα και να στοχεύσουν ψηλά. Η εικόνα της γυναίκας έχει ανανεωθεί πιστεύω, από την κυρία που τρέχει να τα κάνει όλα και φροντίζει τους πάντες, σε μια πολύ δυναμική παρουσία, που θα κυνηγήσει αυτά που θέλει. Και μου αρέσει αυτή η εικονα. Σαν ευχή; Να μην φοβόμαστε. Και οι γυναίκες, και όλοι. Να καταλαβαίνουμε τις διαφορές μας και να τις δεχόμαστε. Γενικά εύχομαι πράγματα που προωθούν την ηρεμία».

Θωμαή Βαρδαλή

Aπό πολύ μικρή ηλικία, ήξερε ακριβώς τι ήθελε να κάνει. Γνώριζε ποια θα ήταν η δική της αποστολή, το δικό της πεδίο δράσης. Η Θωμαή Βαρδαλή, δε φοβήθηκε να μετρήσει τις δυνάμεις της σε ένα άθλημα, σε έναν χώρο παραδοσιακά ανδροκρατούμενο, αλλά κατάφερε να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα. Σάρωσε τα γήπεδα από μικρό παιδί κι έχει να επιδείξει μία αξιοσημείωτη διαδρομή στον χώρο του ποδοσφαίρου, έχοντας κατακτήσει κάθε πιθανή κορυφή. Όλα τα τελευταία χρόνια, σπάει αθόρυβα, step by step όλα τα στερεότυπα και φορώντας τόσο τη φανέλα του ΠΑΟΚ, όσο και αυτή της Εθνικής, δείχνει σε όλες μας πως τίποτα δεν είναι αδύνατο. Η φετινή, είναι η 13η σεζόν της στην ομάδα της Θεσσαλονίκης, με την ίδια να έχει αναπτύξει μία πολύ-πολύ ιδιαίτερη σχέση με την ασπρόμαυρη φανέλα, ενώ φορώντας και τα γαλανόλευκα, της Εθνικής, γράφει τη δική της ιστορία, δίνοντας το «παρών» σε όλες τις top-level διοργανώσεις. Δεν είναι απλά μία αθλήτρια, είναι μία μεγάλη μαχήτρια, που κάνει δική της την κάθε κορυφή και προχωράει, ψάχνοντας την επόμενη...

«Ως μία γυναίκα που δίνει τη δική της μάχη στον χώρο του ποδοσφαίρου, νιώθω περήφανη και ταυτόχρονα αισθάνομαι την ανάγκη να ανοίξω το δρόμο για τις επόμενες γενιές. Κάθε φορά που βγαίνω στο γήπεδο, αισθάνομαι ότι εκπροσωπώ όχι μόνο τον εαυτό μου, αλλά και όλες τις ποδοσφαιριστριες που παλεύουν για αναγνώριση και ίσες ευκαιρίες στον χώρο. Αν και αντιμετωπίζω προκαταλήψεις, στερεότυπα και ανισότητες, κάθε δυσκολία γίνεται για μένα κίνητρο να δείξω ότι το ταλέντο και η αφοσίωση δεν έχουν φύλο». Τα λόγια της είναι ενδεικτικά του τι νιώθει, τι αισθάνεται, τι σκέφτεται φορώντας τα ποδοσφαιρικά της παπούτσια. Κάθε φορά που βγαίνει στον αγωνιστικό χώρο, είναι μοναδική, έχει τη δική της «γεύση».

«Υπάρχουν σίγουρα σαφή σημάδια προόδου. Όλο και περισσότερα ποδοσφαιρικά κλαμπ και οργανισμοί αναγνωρίζουν πλέον τη σημασία της ίσης μεταχείρισης και της επένδυσης στις γυναίκες αθλήτριες. Παρόλο που έχουν γίνει σημαντικά βήματα, ο δρόμος προς την πλήρη ισότητα παραμένει μακρύς και απαιτεί συλλογική προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους. Το μήνυμα που θέλω να στείλω εγώ, είναι απλό αλλά δυναμικό: Να πιστεύετε στις ικανότητές σας και στο ταλέντο σας, ανεξάρτητα από τα κοινωνικά στερεότυπα. Είμαι περήφανη για ό,τι έχει πετύχει στο ποδόσφαιρο και νιώθω την υποχρέωση να εμπνέω και να ενδυναμώνω τις νεότερες γενιές. Κάθε αγώνας και κάθε πρόκληση είναι μια ευκαιρία να αποδείξω ότι το πάθος και η αφοσίωση ξεπερνούν κάθε φραγμό!».

Όσο για την εικόνα της για τη σύγχρονη γυναίκα και το μέλλον; Το μήνυμά της είναι πολύ-πολύ δυνατό: «Για εμένα, η σύγχρονη γυναίκα συμβολίζει τη δύναμη, την αποφασιστικότητα και την ευελιξία που αναδεικνύουν μια νέα εποχή στον αθλητισμό. Στον χώρο του ποδοσφαίρου, βλέπω γυναίκες που όχι μόνο αγωνίζονται στο γήπεδο, αλλά καταλαμβάνουν επίσης ρόλους σε διοικητικά και τεχνικά επίπεδα, ανοίγοντας νέους ορίζοντες. Θα ήθελα να δούμε μια ριζική αλλαγή στην αντίληψη και την αντιμετώπιση του φύλου: ένας κόσμος όπου οι γυναίκες αξιολογούνται αποκλειστικά βάσει του ταλέντου και της προσπάθειάς τους, χωρίς προκαταλήψεις ή στερεότυπα. Ελπίζω ότι μέχρι την επόμενη Ημέρα της Γυναίκας, ο ποδοσφαιρικός κόσμος θα συνεχίσει να υιοθετεί καινοτόμες προσεγγίσεις που θα προάγουν την πραγματική ισότητα και θα ενθαρρύνουν κάθε γυναίκα να λάμψει στον χώρο της...».

Μάρθα Ματούλα

Κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη κι από μικρή είχε αναπτύξει μία ιδιαίτερη σχέση με το άθλημα που της έκλεψε την καρδιά. Η πρώτη... επαφή, έγινε όταν ήταν μόλις έξι ετών και κάπως έτσι, ξεκίνησαν, όλα. Για την Μάρθα Ματούλα, το τένις δεν ήταν απλά ένα sport, αλλά ήταν η ζωή της κι ακόμη κι όταν πήρε την απόφαση να μετακομίσει στις ΗΠΑ, για να σπουδάσει λογιστικά στο κολέγιο της Tulsa στην Οklahoma, δεν το άφησε στην άκρη. To 2021 κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο σε τουρνουά της ITF στο Ηράκλειο, ενώ ένα χρόνο μετά, έκανε ρεκόρ καριέρας, όταν ανέβηκε στο Νο771. Τι ακολούθησε; Step by step, κατακτούσε σταδιακά μία νέα κορυφή, έφτανε -και φτάνει ακόμη- σε μία νέα επιτυχία και στα 27 της, μπορεί να χαμογελάει κοιτάζοντας μπροστά, καθώς έχει αγγίξει και το Νο393 της παγκόσμιας κατάταξης, βάζοντας τον πήχη όλο και πιο ψηλά. Είναι μία από τις πιο πετυχημένες τενίστριες και αντιπροσωπεύει ένα άθλημα το οποίο δεν μπαίνει πάντα σε πρώτο πλάνο, όσον αφορά στο ενδιαφέρον της πολιτείας ή και του κόσμου, αλλά εκείνη είναι εκεί, προχωράει και παλεύει για τα δικά της όνειρα.

«Γενικότερα, νιώθω πολύ υπερήφανη για το πόσα έχουν καταφέρει οι γυναίκες μέχρι σήμερα, έχουμε αποκτήσει «φωνή». Σίγουρα έχουμε ακόμη πολύ δρόμο για να φτάσουμε στην ισότητα που θέλουμε, αλλά νιώθω κατά κάποιον τρόπο τυχερή και ευγνώμων, διότι σε αυτή τη φάση που διανύω εγώ στην καριέρα μου τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα από το παρελθόν. Αλλά όπως είπα ήδη, υπάρχει μακρύς δρόμος, διότι ακόμη υπάρχει μεγάλη διαφορά στα χρηματικά έπαθλα, όπως και συνθήκες. Ακόμη ακούω πολλά υποτιμητικά σχόλια για το γυναικείο τένις για παράδειγμα, όπως και συγκρίσεις με το αντρικό και είναι τόσο άσχημο. Είναι σαν να υποβαθμίζεται η δουλειά σου», σημειώνει αρχικά η Μάρθα Ματούλα. Μία γυναίκα με απίστευτο πάθος και θέληση. Έχει δώσει το «παρών» σε κορυφαία τουρνουά, έχει ξεπεράσει σε πολλά σημεία τον εαυτό της και σε ένα άθλημα που -ειδικά στην Ελλάδα- δεν έχει αντιμετωπιστεί σε πολλά σημεία όπως θα έπρεπε, εκείνη γράφει τη δική της ιστορία.

«Θεωρώ πως υπάρχει βελτίωση, ίσως όχι η βελτίωση που θα θέλαμε διότι δεν υπάρχει ισότητα ακόμη. Ωστόσο χαίρομαι πολύ όταν βλέπω ειδικά άντρες αθλητές σε ηγετικές-ισχυρές θέσεις να υποστηρίζουν και να παρακολουθούν γυναικεία αθλήματα, θεωρώ πως έχει βοηθήσει και γενικότερα δίνει ένα πολύ καλό παράδειγμα. Προσωπικά, το γεγονός ότι η ανταμοιβή δεν είναι η ίδια με κάνει να νιώθω μεγάλη εσωτερική δύναμη. Οπότε το μήνυμα που θέλω να στείλω είναι να κυνηγάνε όλα τα κορίτσια τα όνειρα τους, διότι η δύναμη δεν μετριέται πάντα με την φυσική κατάσταση, αλλά και με το μυαλό, την αντοχή όπως και το πάθος», συμπληρώνει.

Όσο για τη δική της ευχή; Τη δική της σκέψη με φόντο την επόμενη μέρα, τη νέα σελίδα; Η θέση της είναι ξεκάθαρη: «Η σύγχρονη γυναίκα διεκδικεί και ευτυχώς έχει στήριξη, το οποίο είναι αναγκαίο για να υπάρξει εξέλιξη στον τομέα της ισότητας. Πιστεύω στο μέλλον θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε αυτά που αναζητάμε, διότι εγώ προσωπικά δεν έχω γνωρίσει γυναίκα που να μην είναι μαχήτρια στη ζωή. Ιδανικά, θα ήθελα να δω σημαντικές αλλαγές στον χώρο του αθλητισμού, ιδιαίτερα ως προς την ισότητα των φύλων. Ωστόσο, η πιο επείγουσα μου ευχή είναι να εξαλειφθούν οι γυναικοκτονίες και κάθε μορφή έμφυλης βίας».