Με αφορμή το 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (EEA Grants), για εορτασμό των 30 ετών παρουσίας του στην Ελλάδα, διοργάνωσε μια ανοιχτή εκδήλωση χθες, Σάββατο 2 Νοεμβρίου, στην Αποθήκη Δ' στο λιμάνι, όπου και ήμασταν παρόντες.

Παρευρισκόμενοι στην αίθουσα «Φρίντα Λιάππα», είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε πως τα EEA Grants αποτελούν τη συνεισφορά της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του Λιχτενστάιν, με σκοπό τη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, καθώς και την ενίσχυση των διμερών σχέσεων με 15 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσα από πληθώρα πρωτοβουλιών, οι τρεις αυτές χώρες έχουν συνεισφέρει στην αειφορία, την κοινωνική ένταξη και την προώθηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Οι δράσεις αυτές έχουν ωφελήσει ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ενώ έχουν συμβάλει στην πράσινη μετάβαση και στην ενίσχυση της δημοκρατίας.

Kατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εκπρόσωποι των χωρών του ΕΟΧ, της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και ωφελούμενοι των EEA Grants μοιράστηκαν μαζί μας τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους. Παρούσα ήταν και η Πρέσβης της Νορβηγίας, Lajla Brandt Jakhelln, η οποία με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών EEA Grants στην Ελλάδα δήλωσε: 

«Το 2024 σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στη συνεργασία Νορβηγίας και Ελλάδας. Εδώ και 30 χρόνια οι δυο χώρες μας συνεργάζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες αγορές ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο. Η συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών μας, ωστόσο, δεν αφορά μόνο τις ελεύθερες συναλλαγές. Η συμφωνία του ΕΟΧ (EEA Agreement) έδωσε τη δυνατότητα στους Νορβηγούς να έρχονται στην Ελλάδα και στους Έλληνες να έρχονται στη Νορβηγία για να ταξιδέψουν, να εργαστούν και να σπουδάζουν, χωρίς εμπόδια. Η ίδια συμφωνία άνοιξε νέους δρόμους συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας, μέσω των επιχορηγήσεων ΕΟΧ και της Νορβηγίας (EEA and Norway Grants). Η συνεργασία και το κοινό μας ταξίδι συνεχίζονται. Θα εξακολουθήσουμε να δουλεύουμε μαζί για μια πράσινη, ανταγωνιστική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη».

Aξίζει να σημειωθεί πως τη διαχείριση και το συντονισμό των προγραμμάτων των EEA Grants στην Ελλάδα έχει το Εθνικό Σημείο Επαφής (ΕΣΕ) που υπάγεται στη ΓΓ ΕΣΠΑ, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη συνολική παρακολούθηση των δράσεων και διασφαλίζει, ότι τα προγράμματα εναρμονίζονται με τις προτεραιότητες της χώρας, ενώ παράλληλα μεταφέρει τις πολιτικές των δότριων χωρών -Ισλανδίας, Λιχτενστάιν και Νορβηγίας- στα αρμόδια ελληνικά υπουργεία και στους φορείς υλοποίησης. 

Tο ΕΣΕ συμβάλλει καθοριστικά στην επιτυχημένη υλοποίηση των προγραμμάτων, μέσα από τη στενή συνεργασία με τους φορείς, την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειρίας, αλλά και τον σεβασμό στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

Στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου 2021–2028, η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν δεσμεύουν περισσότερα από 3,26 δισ. ευρώ μέσω του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού ΕΟΧ (EEA and Norway Grants), με στόχο τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και έργων σε 15 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα, αναμένεται να διατεθούν περίπου 159,3 εκατ. ευρώ, με έμφαση σε τομείς όπως η πράσινη μετάβαση, η κοινωνική ένταξη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ενίσχυση της δημοκρατίας.

Παράλληλα, χθες παρουσιάστηκε η καλλιτεχνική εγκατάσταση «30 Χρόνια – 30 Εικόνες». Πρόκειται για μια ιδιαίτερη κατασκευή από ξύλο, μέταλλο και άλλα βιώσιμα υλικά, η οποία θα φιλοξενεί 30 φωτογραφίες από σημαντικά έργα του ΕΟΧ στη χώρα μας. Θα βρίσκεται στον χώρο έξω από την Αποθήκη Δ' και θα είναι προσβάσιμη στο κοινό έως τις 7 Νοεμβρίου, φωτισμένη τη νύχτα με τη χρήση led και solar panels. Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση θα μπορούν να περιηγηθούν σε αυτή και να πληροφορηθούν για τα έργα του ΕΟΧ που έχουν υλοποιηθεί στη χώρας μας.

Μεταξύ των εικόνων βρίσκεται και το διάσημο ενυδρείο του Ηρακλείου της Κρήτης,CRETAquarium Thalassokosmos, το οποίο αποτελεί την πρώτη χρηματοδότηση των EEA Grants στην Ελλάδα (1994-1998). Τις πόρτες του για το κοινό άνοιξε το 2005, ενώ μέχρι σήμερα πάνω από έξι εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο το έχουν επισκεφθεί.

Κάπου εκεί βρίσκεται και το δικό μας MOMus, την επέκταση του οποίου ανέλαβαν τα EEA Grants, όπως επίσης και το γυάλινο κτίριο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στη σχολή των Θετικών Επιστημών - ένα πραγματικό κόσμημα για το ΑΠΘ. Τέλος, να αναφέρουμε πως τα EEA Grants υλοποίησαν διάφορα έργα με επίκεντρο την προστασία και τον σεβασμό προς τη φύση, σε συνεργασία με το Μουσείο Γουλανδρή, όπως τόνισε στην εκδήλωση η Μαρία Κατσακιώρη, υπεύθυνη του Τομέα Ενημέρωσης, Εκπαίδευσης κι Ερμηνείας Περιβάλλοντος του Μουσείου.

Η δεύτερη εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, την Τρίτη 12 Νοεμβρίου στις 5 μ.μ., στο Ζάππειο.