Η Κατερίνα Καμπράνη σπούδασε αρχιτεκτονική στο Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Σαν αρχιτέκτονας έχει μπει αρκετές φορές στη διαδικασία του να σχεδιάσει αντικείμενα μικρής κλίμακας έχοντας συνήθως ως αφετηρία την αισθητική και τη φόρμα. Όταν προχώρησε σε μεταπτυχιακές σπουδές ("Σχεδιασμός προϊόντων και διαδραστικών συστημάτων στην Σύρο στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου") προσδοκούσε να ασχοληθεί με τα υλικά και την ποιότητα που βγάζουν, αλλά τελικά βγήκε "εκτός πορείας". Τι σημαίνει αυτό; Σε ακαδημαϊκό επίπεδο επικεντρώθηκε αρκετά στην έννοια της εμπειρίας του χρήστη. Η ιδέα που την περιτριγύριζε ήταν το πώς θα πειραματίζεται με τα υλικά και το πώς θα σχεδιάζει όμορφες καρέκλες που απαντάνε στο απλό πρόβλημα «με πονάει η μέση μου, κουράστηκα θέλω να κάτσω». Καθώς όμως «δοκίμαζε» τον εαυτό της, συνειδητοποίησε ότι το industrial design είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Έτσι, εφάρμοζε μεν όλα όσα της δίδαξε το πανεπιστήμιο, αλλά με τον αντίθετο στόχο: μια «άβολη» κατάληξη.
Την ρωτάω, τι απολαμβάνει περισσότερο σε αυτή τη διαδρομή που λέγεται design και εκείνη ως απάντηση, μου εξηγεί το πόσο τρελαίνεται κάθε φορά που "σπάει" το μυαλό της και στο τέλος βρίσκει μια απλούστατη ιδέα, η οποία θα έπρεπε να είναι προφανής. Και όμως, έχουμε τόσο έντονα χαραγμένη την εικόνα κάποιων αντικειμένων στο μυαλό μας, που είναι σχεδόν αδύνατον να την αποδομίσουμε.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Η συγκεκριμένη συλλογή αποτυπώνεται στο χαρτί το 2011 και επικοινωνείται από την ίδια την Κατερίνα με 3d εικόνες. Αρχικά, την ανακαλύπτουν δημοσιογράφοι εντύπων, όπως το Luben και το +Design, αλλά ακόμη το project δεν παίρνει μεγάλες διαστάσεις. Το πρώτο μεγάλο κύμα viral ήρθε με χιλιάδες likes στην σελίδα της στο facebook, ακόμη και από ανθρώπους που ζούνε στο Ιράν.
Έκτοτε, και σχεδόν ανά έξι μήνες, γίνεται ένα μπαμ που διαρκεί περίπου ένα-δυο μήνες, και μετά πάλι από την αρχή. Εξίσου σημαντικοί σταθμοί που συνέβαλαν σε αυτή την διάδοση ήταν η πρώτη της προσωπική έκθεση στο Zagreb Design Week, ενώ πριν ένα μήνα την είδαμε να συμμετέχει στην έκθεση "First come - First served" στο Taf the Art Foundation στην Αθήνα. Ένα καλλιτεχνικό εγχείρημα που την έκανε να νιώσει «μέρος» της ελληνικής πραγματικότητας.
Ισορροπώντας την απόλυτη αντίθεση
Οι φόρμες των άβολων αντικειμένων της είναι πάντα πάρα πολύ κοντά στο αρχικό-χρηστικό αντικείμενο. Αυτό δημιουργεί ένα τρικ στον εγκέφαλο, οποίος αρχικά βλέπει μια πολύ οικεία εικόνα, κατατάσσει αυτό που βλέπει στην κατηγορία «χρηστικό» και αυτομάτως αναπαράγει τη χρήση του εικονικά. Σε αυτή τη φάση, η Κατερίνα έχει ήδη αποφασίσει να "σαμποτάρει" μόνο ένα από τα βήματα που απαιτούνται για την πετυχημένη χρήση του αντικειμένου.
Για να λειτουργήσει αυτό το τρικ, πρέπει να υφίσταται ένα πολύ δυνατό νοητικό μοντέλο. Ας πούμε για παράδειγμα, πως όλοι μας ξέρουμε τι είναι ένα πιρούνι. Το στοίχημα όμως, όπως μου εξηγεί η Κατερίνα, είναι το να κάνεις κάποιον να γελάσει ή να εκνευριστεί αντικρίζοντας το, ακριβώς επειδή συνειδητοποιεί μια άλλη, άβολη πλευρά του. Όσο για την χρηστικότητα, πολλές από τις δημιουργίες της καταλήγουν χρηστικές. Πράγμα κάπως δύσκολο μεν, όχι όμως ακατόρθωτο.
Αν τις αναζητήσετε, θα τις βρείτε με τη μορφή art print, metal print και 3d printed μινιατούρας ενώ κάποιες από αυτές έχουν κατασκευαστεί με αφορμή την έκθεση που συμμετείχε στο Zagreb. Ουσιαστικά, το διάστημα 2013- 2014 σταμάτησε να σχεδιάζει με τον ρυθμό με τον οποίο είχε ξεκινήσει, αλλά τελικά ο χρόνος της απέδειξε, πως αυτό το project έχει δική του ζωή και πορεύεται μόνο του στο internet. Την περίοδο που μιλάμε «απολαμβάνει» ένα διάλλειμα μετά από έναν χρόνο πολύ κουραστικό. Βρίσκει εαυτό της, κι αυτό της πάει πολύ. Όσο όμως σκαρφίζεται ενδιαφέρουσες ιδέες, συνεχίζει να τροφοδοτεί τη συλλογή με νέα σχέδια. Ήδη, σκέφτεται τη μορφή που θα έχουν κάτι άβολα γυαλιά οράσεως, ενώ καταστρώνει μια σκαλέτα για τα επόμενα βήματα της. Αν μπορεί κανείς να της αναγνωρίζει κάτι, είναι ότι τα καταφέρνει περίφημα στο να προκαλεί έντονα συναισθήματα και να προβληματίζει με τις αντισυμβατικές ιδέες της. Εμείς θα είμαστε εδώ, περιμένοντας την επόμενη πρόκληση της!
