Η ιστορία των χριστουγεννιάτικων δέντρων έχει πολλές ρίζες, από τη χρήση αειθαλών δέντρων στην αρχαία Αίγυπτο και τη Ρώμη μέχρι τις γερμανικές παραδόσεις των δέντρων με κεριά που έφτασαν στην Αμερική το 1800. Ανακαλύψτε την ιστορία του χριστουγεννιάτικου δέντρου, από τους πρώτους εορτασμούς του χειμερινού ηλιοστασίου μέχρι τις συνήθειες στολισμού της βασίλισσας Βικτωρίας και το ετήσιο άναμμα του δέντρου του Rockefeller Center στη Νέα Υόρκη.
Πώς ξεκίνησε το έθιμο των χριστουγεννιάτικων δέντρων;
Πολύ πριν από την έλευση του Χριστιανισμού, τα φυτά και τα δέντρα που παρέμεναν πράσινα όλο το χρόνο είχαν ιδιαίτερη σημασία για τους ανθρώπους το χειμώνα. Ακριβώς όπως οι άνθρωποι σήμερα στολίζουν τα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου με πεύκα και έλατα πολλοί αρχαίοι λαοί κρεμούσαν αειθαλή κλαδιά πάνω από τις πόρτες και τα παράθυρά τους. Σε πολλές χώρες πίστευαν ότι τα αειθαλή δέντρα κρατούσαν μακριά τα κακά πνεύματα και τις ασθένειες.
Στο βόρειο ημισφαίριο, η μικρότερη ημέρα και η μεγαλύτερη νύχτα του έτους πέφτει στις 21 ή 22 Δεκεμβρίου και ονομάζεται χειμερινό ηλιοστάσιο. Πολλοί αρχαίοι άνθρωποι πίστευαν ότι ο ήλιος ήταν θεός και ότι ο χειμώνας ερχόταν κάθε χρόνο επειδή ο θεός του ήλιου είχε αρρωστήσει και εξασθενήσει. Γιόρταζαν το ηλιοστάσιο επειδή σήμαινε ότι επιτέλους ο θεός ήλιος θα άρχιζε να γίνεται καλά. Τα αειθαλή κλαδιά τους θύμιζαν όλα τα πράσινα φυτά που θα φύτρωναν ξανά όταν ο θεός ήλιος θα ήταν δυνατός και το καλοκαίρι θα επέστρεφε.
Η αρχή της παράδοσης...
Στη Γερμανία αποδίδεται η αρχή της παράδοσης των χριστουγεννιάτικων δέντρων -όπως την ξέρουμε σήμερα- από τον 16ο αιώνα, όταν πηγές καταγράφουν ευσεβείς χριστιανούς να φέρνουν στολισμένα δέντρα στα σπίτια τους. Κάποιοι κατασκεύαζαν χριστουγεννιάτικες πυραμίδες από ξύλο και τις στόλιζαν με αειθαλή δέντρα και κεριά, αν το ξύλο ήταν σπάνιο.
Είναι ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση ότι ο Martin Luther, ο προτεστάντης μεταρρυθμιστής του 16ου αιώνα, πρόσθεσε για πρώτη φορά αναμμένα κεριά σε ένα δέντρο. Σύμφωνα με μια διαδεδομένη εκδοχή της ιστορίας, περπατώντας στο σπίτι του ένα χειμωνιάτικο βράδυ, εντυπωσιάστηκε από τα αστέρια που έλαμπαν ανάμεσα στα αειθαλή δέντρα. Για να αναπαραστήσει τη σκηνή για την οικογένειά του, έστησε ένα δέντρο στο κεντρικό δωμάτιο και καλωδίωσε τα κλαδιά του με αναμμένα κεριά.
Ποιος έφερε τα χριστουγεννιάτικα δέντρα στην Αμερική;
Οι περισσότεροι Αμερικανοί του 19ου αιώνα θεωρούσαν τα χριστουγεννιάτικα δέντρα παράξενα. Οι πρώτες καταγραφές για την κοπή χριστουγεννιάτικων δέντρων για επίδειξη προέρχονται από τη δεκαετία του 1820 στη γερμανική κοινότητα της Πενσυλβάνια, αν και τα δέντρα μπορεί να αποτελούσαν παράδοση εκεί και νωρίτερα. Ήδη από το 1747, οι Γερμανοί Μοραβίας στην Πενσυλβάνια είχαν ένα κοινοτικό δέντρο με τη μορφή μιας ξύλινης πυραμίδας διακοσμημένης με κεριά. Αλλά, μέχρι και τη δεκαετία του 1840, τα χριστουγεννιάτικα δέντρα θεωρούνταν παγανιστικά σύμβολα και δεν γίνονταν αποδεκτά από τους περισσότερους Αμερικανούς.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι, όπως και πολλά άλλα εορταστικά χριστουγεννιάτικα έθιμα, το δέντρο υιοθετήθηκε τόσο αργά στην Αμερική. Το 1659, το Γενικό Δικαστήριο της Μασαχουσέτης θέσπισε νόμο που καθιστούσε κάθε εορτασμό της 25ης Δεκεμβρίου ποινικό αδίκημα- οι άνθρωποι τιμωρούνταν με πρόστιμο για την ανάρτηση στολιδιών. Αυτή η αυστηρή επισημότητα συνεχίστηκε έως ότου η εισροή Γερμανών και Ιρλανδών μεταναστών τον 19ο αιώνα υπονόμευσε την πουριτανική κληρονομιά.
Το 1846, οι δημοφιλείς βασιλείς, η βασίλισσα Βικτώρια και ο Γερμανός πρίγκιπας της, Αλβέρτος, σκιτσάρονται στην εφημερίδα Illustrated London News να στέκονται με τα παιδιά τους γύρω από ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο. Σε αντίθεση με την προηγούμενη βασιλική οικογένεια, η Βικτώρια ήταν πολύ δημοφιλής στους υπηκόους της και έγινε αμέσως μόδα - όχι μόνο στη Βρετανία, αλλά και στην αμερικανική κοινωνία της ανατολικής ακτής που είχε συνείδηση της μόδας.
Το χριστουγεννιάτικο δέντρο άρχισε να καθιερώνεται...
Μέχρι τη δεκαετία του 1890 τα χριστουγεννιάτικα στολίδια έφταναν από τη Γερμανία και η δημοτικότητα των χριστουγεννιάτικων δέντρων ήταν σε άνοδο σε όλες τις Η.Π.Α. Παρατηρήθηκε ότι οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούσαν μικρά δέντρα ύψους περίπου ενός μέτρου, ενώ οι Αμερικανοί ήθελαν τα χριστουγεννιάτικα δέντρα τους να εκτείνονται από το πάτωμα μέχρι το ταβάνι.
Ο ηλεκτρισμός έφερε τα χριστουγεννιάτικα φώτα, καθιστώντας δυνατό τα χριστουγεννιάτικα δέντρα να λάμπουν για μέρες. Με αυτό, τα χριστουγεννιάτικα δέντρα άρχισαν να εμφανίζονται στις πλατείες των πόλεων σε όλη τη χώρα και η ύπαρξη χριστουγεννιάτικου δέντρου στο σπίτι έγινε αμερικανική παράδοση.
Χριστουγεννιάτικο δέντρο του Rockefeller Center
Το δέντρο του Rockefeller Center βρίσκεται στο Rockefeller Center, δυτικά της Πέμπτης Λεωφόρου από την 47η έως την 51η οδό στη Νέα Υόρκη.
Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο του Rockefeller Center χρονολογείται από την εποχή της οικονομικής κρίσης, με το πρώτο δέντρο να τοποθετείται το 1931. Ήταν ένα μικρό, άκομψο δέντρο που στήθηκε από εργάτες οικοδομών στο κέντρο του εργοταξίου. Δύο χρόνια αργότερα, ένα άλλο δέντρο τοποθετήθηκε εκεί, αυτή τη φορά με φώτα.
Στις μέρες μας, το γιγαντιαίο δέντρο του Rockefeller Center είναι φορτωμένο με πάνω από 50.000 χριστουγεννιάτικα φωτάκια. Το ψηλότερο δέντρο που εκτίθεται στο Rockefeller Center έφτασε το 1999.
Περισσότερα ενδιαφέροντα facts
1. Τα χριστουγεννιάτικα δέντρα πωλούνται εμπορικά στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1850 περίπου.
2. Το 1979, το Εθνικό Χριστουγεννιάτικο Δέντρο δεν ήταν φωτισμένο εκτός από το κορυφαίο στολίδι. Αυτό έγινε προς τιμήν των Αμερικανών ομήρων στο Ιράν.
3. Ο πολυσυζητημένος τίτλος του ψηλότερου ζωντανού χριστουγεννιάτικου δέντρου ανήκει μάλλον σε ένα ερυθρελάτης Sitka Spruce ύψους 160 ποδιών στο Ferndale της Καλιφόρνια.
4. Ο Φράνκλιν Πιρς, ο 14ος πρόεδρος, συχνά πιστώνεται ότι έφερε την παράδοση των χριστουγεννιάτικων δέντρων στον Λευκό Οίκο στις αρχές της δεκαετίας του 1850.
5. Το 1923, ο πρόεδρος Κάλβιν Κούλιτζ ξεκίνησε την εθνική τελετή φωταγώγησης του χριστουγεννιάτικου δέντρου που τώρα πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο γρασίδι του Λευκού Οίκου.
6. Από το 1966, η Εθνική Ένωση Χριστουγεννιάτικων Δέντρων χαρίζει ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο στον Πρόεδρο και την πρώτη οικογένεια.
7. Τα περισσότερα χριστουγεννιάτικα δέντρα κόβονται εβδομάδες πριν φτάσουν σε ένα κατάστημα λιανικής πώλησης.
8. Τα χριστουγεννιάτικα δέντρα χρειάζονται γενικά έξι έως οκτώ χρόνια για να ωριμάσουν.
9. Περισσότερα από 1.000.000 στρέμματα γης έχουν φυτευτεί με χριστουγεννιάτικα δέντρα.
10. Άλλα είδη δέντρων, όπως η κερασιά και το ιπποφαές, χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν ως χριστουγεννιάτικα δέντρα.
11. Οι βοηθοί του Τόμας Έντισον είχαν την ιδέα των ηλεκτρικών φώτων για τα χριστουγεννιάτικα δέντρα.
12. Τα χριστουγεννιάτικα δέντρα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις περιλαμβάνουν το Scotch Pine, το Douglas Fir, το Fraser Fir, το Balsam Fir και το Blue Spruce.