Υπάρχουν αυτοί που θεωρούν πως ήταν μία διάνοια, που δημιούργησε νέα μονοπάτια για όλη την ανθρωπότητα. Υπάρχουν κι αυτοί -όμως- που υποστηρίζουν πως επρόκειτο για έναν άνθρωπο που άνοιξε μία πολύ σκοτεινή πύλη. Κάπως έτσι, ο J. Robert Oppenheimer θεωρείται -δικαίως- μία από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της σύγχρονης ιστορίας κι αποτελεί μέχρι και σήμερα θέμα συζήτησης. Μάλιστα, βρίσκεται ξανά στην επικαιρότητα τώρα με αφορμή την ταινία του Christopher Nolan, που κάνει focus στη ζωή και τον βίο του ανθρώπου που δημιούργησε την πρώτη ατομική βόμβα.

Συνεχίστε να διαβάζετε, για να μάθετε τα πάντα γύρω από μία εμβληματική προσωπικότητα, που μονοπώλησε -κι εξακολουθεί να το κάνει- το ενδιαφέρον κι άφησε τη δική του παρακαταθήκη.

Αμφιλεγόμενο πρόσωπο!

Who is who

Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1904 και σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, επρόκειτο για ένα παιδί αρκετά ήσυχο, που αγαπούσε πραγματικά το διάβασμα. Έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο Harvard όπου σπούδασε φυσική, χημεία, λατινικά, ελληνικά και ανατολική φιλοσοφία και κάπως έτσι, όλα τα πράγματα πήραν το δρόμο τους. Ήταν ένας νέος με ανησυχίες και με προβληματισμούς. Ένας νέος που έψαχνε συνεχώς απαντήσεις και δεν εφησύχαζε ποτέ. Ακολούθησε το University of Cambridge, όπου σπούδασε δύο εξάμηνα, αλλά και το University of Göttingen, που ήταν ένα από τα κορυφαία κέντρα θεωρητικής φυσικής στον κόσμο εκείνη την εποχή. Απέκτησε διδακτορικό στη φυσική μόλις στα 22 του χρόνια κι επέστρεψε στις ΗΠΑ, αφήνοντας την Ευρώπη, όπου δίδαξε φυσική στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Berkeley και στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας.

Με τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο να βρίσκεται σε εξέλιξη, τον Ιούνιο του 1942, διορίστηκε επιστημονικός διευθυντής του Προγράμματος Μανχάταν, προκειμένου να αναζητηθεί ένας τρόπος αξιοποίησης της πυρηνικής ενέργειας για στρατιωτικούς σκοπούς. Τι ακριβώς σήμαινε αυτό; Το «Manhattan Project», αποτελούσε την κωδική ονομασία για την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας. Ήταν η αρχή του... κακού, ήταν η δική του στιγμή. Ο Oppenheimer, έχοντας δίπλα του μία πολύ συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων, απομονώθηκε σε μία ερημική τοποθεσία στο Νέο Μεξικό κι εκεί, δημιούργησαν ουσιαστικά έναν δικό τους μικρόκοσμο. Εκεί, ξεκίνησε και η δημιουργία του Gadget, που ήταν η πρώτη πυρηνική δοκιμαστική συσκευή στον κόσμο, του Little Boy, της ατομικής βόμβας με ουράνιο που έπεσε στη Χιροσίμα της Ιαπωνίας και του Fat Man, της ατομικής βόμβας με πλουτώνιο που έπεσε στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας. Η πρώτη δοκιμή ατομικής βόμβας έγινε στην έρημο του Alamogordo στο Νέο Μεξικό και είχε το κωδικό όνομα «Trinity».

Ήταν το θύμα ή ο θύτης;

Έχουν ειπωθεί πολλά γι΄αυτόν. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές απόψεις, πολλές τοποθετήσεις για όσα έκανε και κυρίως, για τις προθέσεις και την στάση του. Το τελευταίο διάστημα, είναι δύο οι ταινίες που μονοπωλούν παγκοσμίως το ενδιαφέρον. Από τη μία, η Barbie κι από την άλλη, το Oppenheimer του Christopher Nolan, που κάνει focus στη ζωή του. «Η ιστορία του Oppenheimer είναι μία από τις σπουδαιότερες ιστορίες. Είναι γεμάτη παράδοξα και ηθικά διλήμματα. Αυτό είναι το υλικό που με ενδιαφέρει. Ενώ η ταινία αποπειράται να βοηθήσει το κοινό να καταλάβει γιατί οι άνθρωποι κάνουν αυτά που κάνουν, την ίδια στιγμή αναρωτιέται αν θα έπρεπε να τα κάνουν. Ο κινηματογράφος σαν αφηγηματικό μέσο παρασύρει με μοναδικό τρόπο το κοινό στην υποκειμενική εμπειρία, αφήνοντας το να κρίνει τα γεγονότα μέσα από τα μάτια των χαρακτήρων αλλά δίνοντας και μία πιο αντικειμενική σκοπιά. Σε διαφορετικά σημεία, προσπαθούμε να καταβυθιστούμε στην ψυχή του Οπενχάιμερ και να στείλουμε το κοινό σε ένα συναισθηματικό ταξίδι. Αυτή ήταν η πρόκληση της ταινίας, να πούμε μέσα από την οπτική του την ιστορία ενός ανθρώπου που έχει εμπλακεί σε μία συναρπαστική και καταστροφική αλληλουχία γεγονότων, για τους σωστούς όμως λόγους», ανέφερε ο Nolan σε πρόσφατη τοποθέτησή του.

Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τις πραγματικές προθέσεις και τα κίνητρα του Oppenheimer, ωστόσο, είναι γεγονός ότι για αρκετούς αποτελεί το θύμα σε όλη αυτή την ιστορία. Το όπλο που δημιούργησε άλλαξε ριζικά τον κόσμο, άλλαξε όλα όσα γνωρίζαμε. Η πρώτη πολεμική πυρηνική επίθεση της ιστορίας στη Χιροσίμα πραγματοποιήθηκε στις 6 Αυγούστου, ενώ τρεις ημέρες αργότερα έπεσε και η δεύτερη βόμβα στο Ναγκασάκι, με τις δύο επιθέσεις να γίνονται χωρίς τη συγκατάθεσή του. Ο Nolan, στη νέα του ταινία χρησιμοποιεί την κινηματογραφική αφήγηση για να διηγηθεί την ιστορία ενός εμβληματικού ανθρώπου και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις στα ερωτηματικά που υπάρχουν μέχρι και σήμερα. «Είτε μας αρέσει είτε όχι, ο Robert Oppenheimer είναι το πιο σημαντικό πρόσωπο που έζησε ποτέ. Δημιούργησε τον κόσμο στον οποίο ζούμε, καλώς ή κακώς. Και πρέπει να δούμε την ιστορία του για να τον πιστέψουμε», σημείωσε σε άλλη τοποθέτησή του και όλοι αναμένουν πλέον την πολυπόθητη πρεμιέρα.

Καμία ταινία, καμία μεγάλη παραγωγή δεν μπορεί να δώσει απάντηση στα μεγάλα ερωτήματα που εξακολουθούν να απασχολούν αρκετό κόσμο. Ο Robert Oppenheimer ήταν ένας άνθρωπος που είχε ένα όραμα, που αγαπούσε την έρευνα και ακολουθούσε το δικό του, προσωπικό μονοπάτι. Στα δικά του χέρια, δημιουργήθηκαν τα πιο τρομερά όπλα, που άλλαξαν ολόκληρη την ανθρωπότητα και δημιούργησαν μία νέα πραγματικότητα, μία νέα κανονικότητα. Έφυγε από τη ζωή στα 62 του χρόνια, τον Φλεβάρη του 1967 κι άφησε πίσω του πολλά ερωτηματικά, με τoν Christopher Nolan να επιχειρεί τώρα να δώσει τις δικές του απαντήσεις. Αρκετοί, θεωρούν πως επιχειρεί να... αγιοποιήσει τον Oppenheimer και να «σβήσει» όλα όσα έκανε και κυρίως τις συνέπειές τους κι άλλοι, πιστεύουν πως απλά πρόκειται για μία καταγραφή των γεγονότων. Η απάντηση, θα δοθεί μέσα από την πρεμιέρα της ταινίας...