Το φαγητό είναι το μοναδικό πράγμα στον κόσμο που, εκτός από απαραίτητο για τη ζωή, είναι φυσικό φάρμακο, είναι απόλαυση, είναι σύγχρονη ψυχαγωγία και μία μορφή τέχνης. Όλοι ασχολούμαστε με το φαγητό, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Το ενδιαφέρον για την υγιεινή διατροφή έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια και οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ψάξει διαιτητικά προϊόντα στο σούπερ μάρκετ. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα είναι συχνό φαινόμενο η σύγχυση μεταξύ των όρων «υγιεινό» και «διαιτητικό».
Συχνά ακούω ερωτήσεις όπως: Η μπάρα δημητριακών είναι υγιεινή; Η granola είναι διαιτητική; Ποια είναι η αλήθεια για τη μαύρη σοκολάτα;
Ένα τρόφιμο θεωρείται υγιεινό, όταν περιέχει θρεπτικά συστατικά που προσφέρουν κάποιο όφελος στην υγεία του ανθρώπου. Επίσης, ένα υγιεινό προϊόν περιέχει «αληθινά» συστατικά, χωρίς πρόσθετα συντηρητικά και χημικές ουσίες που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, όταν τις διαβάζουμε. Από την άλλη, ένα διαιτητικό προϊόν είναι αυτό που είναι χαμηλό σε θερμίδες. Ένα τρόφιμο μπορεί να είναι διαιτητικό αλλά όχι υγιεινό ή να κάνει καλό στην υγεία, χωρίς να σημαίνει ότι έχει λίγες θερμίδες. Η λίστα είναι μεγάλη αλλά παρακάτω θα βρείτε μερικά παραδείγματα από τρόφιμα, που συνήθως ο ορισμός τους ταλαντεύεται ανάμεσα στο υγιεινό και το διαιτητικό:
Αβοκάντο
Έχει τη θέση του επάξια στη λίστα των υπερτροφών και είναι γνωστό κυρίως για την καρδιοπροστατευτική του ιδιότητα και την αντιφλεγμονώδη δράση του. Ωστόσο, αν προσέχετε τη σιλουέτα σας, πρέπει να είστε φειδωλές με την ποσότητα που θα καταναλώσετε, αφού 1 μέτριο αβοκάντο περιέχει περίπου 330 θερμίδες! Μέτρον άριστον, λοιπόν.
Μαύρη σοκολάτα
Η μαύρη σοκολάτα έχει ερευνηθεί τόσο για την περιεκτικότητα της σε αντιοξειδωτικά (πολυφαινόλες, φλαβονόλες), όσο και για τον ευεργετικό της ρόλο σε διάφορες λειτουργίες του εγκεφάλου. Θεωρείται δικαιωματικά ένα υγιεινό προϊόν αλλά όπως και στην περίπτωση του αβοκάντο, το κλειδί είναι η ποσότητα, αφού μία τυπική συσκευασία σοκολάτας (100γρ.) περιέχει 550 θερμίδες.
Τυποποιημένες μπάρες δημητριακών
Ιδανικό διαιτητικό προϊόν, αφού συνήθως δεν ξεπερνά τις 150 θερμίδες αλλά έχετε διαβάσει ποτέ τα συστατικά; Το πιθανότερο είναι να μην αναγνωρίσετε τα περισσότερα από αυτά (ή ακόμα και να καταφέρετε να τα διαβάσετε σωστά στην πρώτη προσπάθεια). Δυστυχώς τα συντηρητικά και βελτιωτικά γεύσης που περιέχουν τα καθιστούν ένα προϊόν εργοστασίου, υψηλά επεξεργασμένο και μακριά απ' αυτό που ονομάζουμε φυσική τροφή. Προτιμήστε χειροποίητες μπάρες και διαβάζετε πάντα τη διατροφική ετικέτα. Είναι ευχάριστο, ότι τελευταία άρχισαν να εμφανίζονται στην αγορά τυποποιημένες μεν μπάρες αλλά με λιγότερα και πιο αληθινά (κατανοητά) συστατικά.
Light αναψυκτικά
Πολλοί έχουν συνδυάσει τα αναψυκτικά χωρίς θερμίδες με την υγιεινή διατροφή αλλά ό,τι δεν έχει θερμίδες, δεν σημαίνει ότι είναι και υγιεινό. Το μόνο αναψυκτικό που είναι φυσικό προϊόν και δεν κουβαλάει συντηρητικά και άγνωστες χημικές ουσίες είναι το φυσικό ανθρακούχο νερό. Προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τα αναψυκτικά χωρίς θερμίδες με σόδα και στημένο λεμόνι ή ακόμα και με μερικές φέτες από αγγουράκι και φύλλα μέντας για ένα δροσιστικό ποτό.
Granola
Η granola είναι ένα μίγμα βρώμης, ξηρών καρπών, αποξηραμένων φρούτων μαζί με μέλι ή σιρόπι αγάβης. Αν και συνολικά ακούγεται πολύ υγιεινό, πρέπει να προσέξετε δύο πράγματα: Πρώτον, δυστυχώς πολλά από αυτά τα προϊόντα περιέχουν πολλά κρυφά συστατικά, όπως ζάχαρη, σοκολάτα γάλακτος μερικές φορές ακόμα και καραμέλα! Αν θέλετε πραγματικά να διαλέξετε μια υγιεινή granola, διαβάστε τα συστατικά της πρώτα. Δεύτερον, ακόμα κι αν βρείτε την καλύτερη granola με τα πιο υγιεινά και φυσικά συστατικά να θυμάστε, ότι 1 φλιτζάνι περιέχει 400-500 θερμίδες. Μέτρον άριστον, λοιπόν, και εδώ.
Σαρδέλες
Το ταπεινό αυτό ψαράκι, κλασικό πιάτο του καλοκαιριού, μπαίνει με ευκολία στην κατηγορία των υπερτροφών. Είναι από τις καλύτερες πηγές Ω3 λιπαρών οξέων, περιέχει ασβέστιο (πρέπει να φάτε και το μαλακό κοκαλάκι τους), βιταμίνη D, υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνης και πολλά άλλα. Επίσης, λόγω του μικρού μεγέθους της, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο κινδύνου για περιεκτικότητα σε υδράργυρο ή τοξίνες. Εκτός από υγιεινό, είναι και διαιτητικό αφού 12-15 σαρδέλες έχουν μόνο 160-180 θερμίδες.
Αυτό ήταν ένα μικρό παράδειγμα για το πώς ένα τρόφιμο μπορεί να είναι διαιτητικό, υγιεινό ή και τα δύο ταυτόχρονα. Ο στόχος είναι να καταναλώνετε κατά μεγάλη πλειονότητα υγιεινά τρόφιμα. Και να προσέχετε το σωματικό σας βάρος, δίνοντας σημασία στις ποσότητες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να στραφείτε σε διαιτητικά προϊόντα που δεν είναι υγιεινά (τουλάχιστον τις περισσότερες φορές). Το πιο σημαντικό είναι να ξέρετε τι τρώτε, από που προέρχεται και τι συστατικά έχει.
Φωτογραφία: Χρήστος Αντωνίου
