Από την αρχαιότητα, οι αμπελώνες της τροφοδοτούσαν την Ελλάδα με φημισμένα κρασιά: τα αμπέλια της Χαλκιδικής που αναφέρει ο Αριστοτέλης, οι αμπελώνες της Πιερίας και της Μακεδονίας, η Νάουσα και η Μονή Βατοπεδίου με τα φημισμένα βυζαντινά κρασιά τους. Το Αμύνταιο, στο σταυροδρόμι εμπορίου και ιστορίας, συνεχίζει να αποτελεί κέντρο ποιοτικής αμπελοκαλλιέργειας. Σήμερα, οι αμπελώνες εκτείνονται από τη Θράκη έως τη Ραψάνη και την Ήπειρο, φτάνοντας σε υψόμετρα 800 μ. και παράγοντας κρασιά με φρεσκάδα και δυναμικό παλαίωσης. Στη Βόρεια Ελλάδα, το κρασί δεν είναι απλώς προϊόν, αλλά πολιτισμός και μνήμη σε κάθε γουλιά.
Νάουσα – η πληθωρική
Στις πλαγιές του Βερμίου, η Νάουσα αποτελεί το λίκνο του Ξινόμαυρου. Από το οινοποιείο Μπουτάρη, που «σύστησε» τη Νάουσα στον κόσμο, έως το Κτήμα Δαλαμάρα, όπου η παράδοση μεταδίδεται από γενιά σε γενιά από το 1840, το Ξινόμαυρο εδώ αποκτά βάθος και πολυπλοκότητα. Ο Απόστολος Θυμιόπουλος, με βιολογική και βιοδυναμική καλλιέργεια, έδωσε νέα διάσταση στη ζώνη, ενώ το Κτήμα Κυρ-Γιάννη, με όραμα πέντε γενεών, και τον Στέλλιο Μπουτάρη στο τιμόνι, ενώνει παρελθόν και μέλλον. Η Νάουσα σήμερα στέκεται ισότιμα δίπλα στα μεγάλα κρασιά του κόσμου.
Αμύνταιο – το επιβλητικό
Ο βορειότερος και ψυχρότερος αμπελώνας της Ελλάδας, περιτριγυρισμένος από τέσσερις λίμνες και βουνά, προσφέρει ιδανικές συνθήκες για κρασιά με δροσιά και φινέτσα. Η Κυρ-Γιάννη πίστεψε πρώτη στη δυναμική του, αποδεικνύοντας ότι το Ξινόμαυρο μπορεί να εκφράσει φρεσκάδα και εξωστρέφεια. Το Κτήμα Άλφα, με επικεφαλής τους Άγγελο Ιατρίδη και Μάκη Μαυρίδη, με ιδιόκτητους αμπελώνες στις όχθες της λίμνης Πετρών και υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, συνδυάζει τεχνογνωσία και όραμα.
Γουμένισσα – η αρχοντική
Ανάμεσα στα δάση του Πάικου, η Γουμένισσα δίνει κρασιά με ψυχή και αυθεντικότητα. Το οινοποιείο Χατζηβαρύτης, από το 1994, εκφράζει τη μαγεία του τόπου μέσα από βιολογική καλλιέργεια και γηγενείς ζύμες, ενώ η Χλόη Χατζηβαρύτη εισάγει μια φρέσκια, φυσική προσέγγιση. Στους πρόποδες του βουνού, το Μικρό Κτήμα Τίτου, που ιδρύθηκε το 1972, πέρασε το 2018 στα χέρια των Βαγγέλη Γεροβασιλείου και Βαγγέλη Τσακτσαρλή (Βίβλια Χώρα), οι οποίοι συνεχίζουν το έργο του δημιουργώντας κρασιά που τιμούν το terroir της περιοχής.
Σιάτιστα – η παραδοσιακή
Η Σιάτιστα, με παράδοση στο ιστορικό λιαστό κρασί της, συνεχίζει να παράγει αυθεντικού χαρακτήρα ερυθρά και λευκά. Το οινοποιείο Magoutes αναβιώνει παλιούς αμπελώνες έως τα 890 μ. υψόμετρο, με γηγενείς ποικιλίες όπως Ξινόμαυρο και Μοσχομαύρο. Από το 2002, το Magoutes εκπροσωπεί τη Σιάτιστα στον διεθνή χάρτη, επιμένοντας σε φυσική οινοποίηση και φινέτσα.
Δράμα – η εκλεπτυσμένη
Η Δράμα έχει κερδίσει επάξια θέση στην ελληνική οινοποιία. Ο Κώστας Λαζαρίδης φύτεψε τον πρώτο γραμμικό αμπελώνα το 1979, ανοίγοντας τον δρόμο για τη σύγχρονη εποχή. Ακολούθησε το Κτήμα Παυλίδη, που γεννήθηκε από το όραμα του Χριστόφορου Παυλίδη να αναδείξει τη Δράμα ως οινοπαραγωγική ζώνη με διεθνές κύρος. Νυχτερινός τρύγος, υπερσύγχρονο οινοποιείο και όραμα διεθνούς εμβέλειας, η Oenops του Νίκου Καρατζά, που συνεργάζεται με μικρούς παραγωγούς από όλη τη χώρα για να εκφράσει αυθεντικά terroirs, και η Τέχνη Οίνου, που συνδυάζει επιστήμη και πάθος για τη λεπτομέρεια, αποδεικνύοντας ότι το κρασί είναι πάνω απ’ όλα τέχνη.
Καβάλα – η αρμονική
Στους πρόποδες του Παγγαίου, η Καβάλα γεννά κρασιά με φρεσκάδα, μεταλλικότητα και αρωματική ένταση. Το Κτήμα Βίβλια Χώρα έθεσε νέα πρότυπα ποιότητας με το τολμηρό λευκό blend Ασύρτικου και Sauvignon Blanc, εκφράζοντας μοναδικά το μικροκλίμα της Ανατολικής Μακεδονίας.
Θεσσαλονίκη – η πολυπολιτισμική
Γύρω από τη Θεσσαλονίκη, ανάμεσα σε θάλασσα και λόφους, η παράδοση συναντά την πρωτοπορία. Ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου δεν ανέστησε απλώς τη Μαλαγουζιά – την ανέδειξε σε σύμβολο της νέας ελληνικής οινοποιίας. Το Κτήμα Γεροβασιλείου, με θέα στον Θερμαϊκό, αποτελεί σήμερα σημείο αναφοράς για την ποιότητα, την έρευνα και την πολιτιστική του δράση. Από την άλλη, ο Στέλιος Κεχρής άλλαξε την ιστορία της ρετσίνας. Με το «Κεχριμπάρι» απέδειξε ότι η ρετσίνα μπορεί να σταθεί δίπλα σε κάθε στιλ κρασιού.
Χαλκιδική – η ιστορική
Στην εύφορη Σιθωνία, όπου η θάλασσα συναντά το πράσινο των λόφων, η αμπελουργία έχει ρίζες από την αρχαιότητα. Το Κτήμα Πόρτο Καρράς, έργο οράματος του εφοπλιστή Γιάννη Καρρά τη δεκαετία του 1960, αποτέλεσε σταθμό στην ελληνική οινοποιία. Με τη συμβολή του ΑΠΘ και του Ινστιτούτου Αμπέλου, δημιουργήθηκαν οι πρώτοι οργανωμένοι αμπελώνες της χώρας. Σήμερα, το κτήμα ζει νέα εποχή αναγέννησης και επενδύσεων, διατηρώντας το terroir και τη φήμη που το καθιέρωσαν ως σύμβολο.
Λιτόχωρο – το αισθαντικό
Στους πρόποδες του Ολύμπου, όπου το βουνό αγγίζει τη θάλασσα, γεννιούνται κρασιά με καθαρή γεύση και δροσερή οξύτητα. Η Μαρία Δημητριάδη, ψυχή του Navitas Winery, συνδυάζει βιώσιμη καλλιέργεια, σύγχρονη οινοποίηση και ανθρωποκεντρική φιλοσοφία, αντιμετωπίζοντας το κρασί ως εμπειρία και διάλογο με τη φύση.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2025
