Σκεφτείτε την υφή και τη γεύση που έχει ένα λευκό κομμάτι από τυρί. Πολύ νόστιμη και με ευχάριστη μύτη. Αλμυρή; Όσο πρέπει και με μια επίγευση που έχει διάρκεια και αφήνει μια ισορροπημένη γλυκάδα. Μετά πάρτε αυτό το κομμάτι και βάλτε το ανάμεσα σε δύο φέτες από ζυμωμένο, ζεστό, χειροποίητο ψωμί που έχει ροδίσει στις άκρες αλλά το εσωτερικό παραμένει αφράτο. Αφράτο και δεμένο. Τώρα πάρτε και δύο τρεις σταγόνες από ελαιόλαδο, μια κοφτή «δόση» από φρέσκια τριμμένη ρίγανη και μια τραγανή, γινόμενη -ζωηρή όμως- τομάτα εποχής. Αυτή που έχει πάρει την κατάλληλη θερμοκρασία πλάι στα υπόλοιπα στοιχεία και ποτίζει τόσο-όσο το ψωμάκι με τους χυμούς της χωρίς να αλλοιώνει τη δεμένη υφή του.Το αποτέλεσμα στον ουρανίσκο;  Μεσογειακό μεγαλείο, ελληνικότητα συμπυκνωμένη και μια ουσία στη γεύση που κρύβεται στα «απλά». Και αν η πρώτη ύλη είναι στα καλύτερα της δε χρειάζονται πολλά φτιασίδια και προσμείξεις πάνω σ’ ένα τραπέζι για να το ευχαριστηθείς. Ούτε πολλά λιπαρά, ούτε πολλά αλάτια, ούτε αλχημείες. Και δε θα περάσω στις επιδόσεις που έχουν τα umami κίτρινα ελληνικά τυριά που όταν είναι καλοφτιαγμένα σε ανταμείβουν σε όλες τους τις εκδοχές. Λιωμένο μέσα σε φαγητό που του πάει αυτή η γλύκα, σε δροσερές σνακ-εκδοχές ή ακόμη και σκέτο. Κομμένο σε μια λεπτή φέτα, που πάντα βρίσκει ένα καλό λόγο για να καταναλωθεί. Και δε χρειάζεται να είσαι απαραίτητα cheese expert για να την εκτιμήσεις.

Η εμπειρία ενός vegan λευκού και κίτρινου "τυριού" που όμως δεν είναι...τυρί 

Αλλά για να ξεκαθαρίσουμε λίγο τα πράγματα. Μπορούμε να μιλάμε για νόστιμο έδεσμα που προσφέρει όλα όσα ένα τυρί-χωρίς όμως να είναι τυρί; Και ειδικά πρόκειται για την τυποποιημένη, συσκευασμένη εκδοχή του; Η σωστή απάντηση είναι ότι μπορεί. Μπορείς πια να βρεις κάτι αντίστοιχο στα ράφια των delicatessen και των σούπερ μάρκετ. Είτε η αφορμή είναι η νηστεία είτε ψάχνετε απλά ένα προϊόν αποκλεισμένο από ζωικά συστατικά που μπορεί να έχει εξίσου καλή γεύση. Πρόσφατα, βρεθήκαμε σε ένα τραπέζι όπου καταλήξαμε να δοκιμάζουμε ένα ελληνικότατο νηστίσιμο προϊόν συσκευασίας που ακούει στο όνομα «ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ». Δεν ξεχνάς και εύκολα αυτό το brand name. Έξυπνη και η ιδέα, αλλά και το ίδιο το προϊόν. Πρόκειται για ένα φίνο, νηστίσιμο καλοδουλεμένο "αντίδοτο", το οποίο πρωτοκυκλοφόρησε και συστήθηκε στην κίτρινη εκδοχή του. Πλέον βέβαια βρίσκεις και το λευκό ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ. Όλη η μαγεία σε αυτήν την κατηγορία προϊόντων που λανσάρονται ως vegan ή ως νηστίσιμα, είναι να νιώθεις μια γεύση που δε θα την τοποθετήσεις στην κατηγορία «υποκατάστατο» και θα την ψάξεις και δεύτερη φορά. 

Το εν λόγω προϊόν, ήταν φτιαγμένο με λάδι καρύδας, επεξεργασμένο άμυλο ταπιόκας και πατάτας και β-καροτένιο. Ξεχάστε τη λακτόζη, την καζεΐνη, τη σόγια, τη γλουτένη και όλα τα trans λιπαρά ή οποιοδήποτε συστατικό ζωικής προέλευσης που μπορεί να σας έρχεται πρώτα στο μυαλό. Σκεφτείτε απλά, αυτές τις "στρώσεις" νοστιμιάς που αφήνουν στον ουρανίσκο 1-2 λιωμένες ζεστές φέτες μέσα σε ένα τραγανό φρεσκο-ψημένο τοστ. Όμως ότι υπάρχει ανάμεσα στις δύο φέτες ψωμιού είναι ένα προϊόν που λόγω των συστατικών του στις κατηγορίες που ξέραμε και ξέρατε. Κ' όμως, υπάρχει και είναι όντως καλό! Σαν να λέμε, το τέλειο σνακ για νηστεία ή η τέλεια εναλλακτική για έναν vegan που συνειδητά έχει αποκλείσει κάποιες τροφές από την καθημερινότητα του. Ή απλά για κάποιον που μπορεί να έχει πραγματική δυσανεξία. 

Προσωπικά ανήκω στην τελευταία κατηγορία, οπότε η λακτόζη και η καζεΐνη είναι δύο συστατικά απαγορευμένα και ίσως αυτός να είναι και ένας λόγος παραπάνω που εκτίμησα ακόμη πιο πολύ αυτή τη δοκιμή. Η αλήθεια βέβαια είναι πως η δυσανεξία ή ευαισθησία στην λακτόζη είναι ίσως ή πιο συχνή μορφή διαιτητικής δυσανεξίας αφού επηρεάζει περίπου ένα 65% του παγκοσμίου πληθυσμού ανεξαρτήτως ηλικίας. Η λακτόζη είναι αυτή η μορφή σακχάρου η οποία βρίσκεται στο ζωικό γάλα και ιδιαίτερα στο αγελαδινό και τα παράγωγα του. Και δυστυχώς, ένα σημαντικό ποσοστό έχει άγνοια αυτής του της ιδιαιτερότητας. Η πλειοψηφία των συμπτωμάτων εμφανίζεται κυρίως μέσα σε 2 ώρες από την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών, αλλά μπορεί να εμφανίζονται και πιο χρόνια συμπτώματα, όταν η κατανάλωση είναι πιο συχνή.Το καλύτερο βέβαια με το συγκεκριμένο προϊόν είναι ότι αφήνει μια ελαφριά απαλή υφή πίσω του. Χωρίς βαριές μυρωδιές και γαλακτικά αρώματα. Με μια γεύση μαλακή όχι όμως "παχιά" ή κρεμώδη με τη συνηθισμένη έννοια. Λιώνει στο σουφλέ και ανάμεσα στα ζυμαρικά, λιώνει στην πίτσα, στις χορτοφαγικές πίτες και δένει άψογα μέσα σε μια δροσερή σαλάτα, αλλά και σε ό,τι πιάτο μπορείς να φανταστείς. Αρκεί να του πάει και να μην το παρακάνεις στην ποσότητα. Κάτι που βέβαια ισχύει και με όλα τα τυριά. Ανεξαρτήτως επίγευσης ή οξύτητας. 

Τίμιο θα το χαρακτηρίζαμε και από τα πρώτα στην κατηγορία του, αλλά η αλήθεια είναι ότι δύσκολα κοντράρεται και με την λευκή εκδοχή του ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟΥ που μας τράταραν. Ίσως γιατί είχε όλη τη νοστιμιά που μπορείς να ελπίζεις ότι θα σου δώσει ένα 100% φυτικό προϊόν. Ιδιαίτερα εύγευστο και νηστίσιμο. Θα σε καλύψει. Αυτή είναι η «υπερ-αξία» του. Το ότι αφήνει μια γνώριμη γεύση και αίσθηση, αλλά στην πραγματικότητα σε απαλλάσσει από όλα τα ανεπιθύμητα ζωικά συστατικά που θα διάβαζες σε μια οποιαδήποτε άλλη ετικέτα. Η πρώτη δοκιμή είχε στη βάση ντάκο, ελαιόλαδο, ελιά, κάπαρη, λίγο φρέσκο κρεμμυδάκι, μια πρέζα από ρίγανη, ψιλοκομμένη τομάτα ίσα-ίσα να δροσίσει, και μερικά μικρά «ΕβΛΟΓΗΜΕΝΑ» λευκά "τυρένια" κιβάκια. Ήρθαν κι άλλα πιάτα στο τραπέζι, σίγουρα όμως αξέχαστα έμειναν αυτά τα χειροποίητα αφράτα κεφτεδάκια λαχανικών βουτηγμένα σε σάλτσα δυόσμου με μπόλικη ντομάτα, που παντρεύτηκαν ωραία με το συγκεκριμένο προϊόν αλλά και κάτι άπαιχτες Jacked potatoes που σερβιρίστηκαν με λαχανικά σε ροζ σάλτσα και λευκό «ΕβΛΟΓΗΜΕΝΟ». 

Αλλά, και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Από αλμυρό κέικ, μέχρι μεξικάνικα burritos. Και εδώ είναι που επανεκτιμάς τις συνταγές που μπορεί να μην έχουν μέσα κρέας, αλλά απογειώνονται εξίσου. Αν έχετε αποφασίσει να νηστέψετε, αν είστε vegan ή αν απλά ανήκετε στην κατηγορία αυτών που δίνουν ευκαιρίες και κάνουν δοκιμές, ψάχνοντας πιο ελαφριές, αλλά όχι "αδιάφορες" γεύσεις στο πιάτο τους, κάντε ένα πέρασμα από το σούπερ μάρκετ, ή μπείτε στην ιστοσελίδα τους. Διαβάστε τις ετικέτες και ψάξτε να βρείτε τις συνταγές που θα σας προτείνουν και θα με θυμηθείτε! Εμείς θα είμαστε εδώ για να δοκιμάσουμε και τα επόμενα τους προϊόντα, οπότε, stay tuned... www.evlogimeno.com