Ιστορικά γεγονότα, μύθοι και αλήθειες όλες οι κρίσιμες ερωτήσεις για τη βασίλισσα Anne της Μεγάλης Βρετανίας, μιας γυναίκας που έμελλε να γίνει εκείνη που ένωσε την Αγγλία με τη Σκωτία σε ένα κυρίαρχο κράτος.
Ακολουθούν ερωτήματα για την πολυτάραχη ιστορία της εκκεντρικής βασίλισσας που ενέπνευσε τον Γιώργο Λάνθιμo για μια ταινία όπου η μυθοπλασία είναι παρούσα, ισορροπώντας ανάμεσα στα ιστορικά στοιχεία και τις ευρηματικές αλληγορίες του σκηνοθέτη.
Πότε έγινε βασίλισσα η Anne Stuart;
Η ιστορία αποκαλύπτει ότι η Anne Stuart έγινε βασίλισσα της Αγγλίας, της Σκωτίας και της Ιρλανδίας, το 1702, μετά το θάνατο του βασιλιά William III. Ο πατέρας της Anne, James II, είχε απομακρυνθεί από τον θρόνο, από τον γαμπρό του κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1688. Είχε ασπαστεί τον καθολικισμό επηρεασμένος από τη σύζυγό του και μητέρα της Anne, μετά το θάνατο της οποίας παντρεύτηκε την καθολική πριγκίπισσα Mary της Modena. Μαζί απέκτησαν έναν γιο, τον James, αλλάζοντας τη σειρά διαδοχής από την πρωτότοκη προτεστάντη κόρη, στον νεογέννητο καθολικό γιο.
Οι προτεστάντες της Αγγλίας είδαν τη διαδοχή ως απειλή που θα οδηγούσε αναπόφευκτα στο σχηματισμό μιας ρωμαϊοκαθολικής δυναστείας. Η Anne ήρθε σε ρήξη με τον πατέρα της και συντάχθηκε με την προτεσταντική πλευρά του γαμπρού της, William, και της αδελφής της, Μαρίας, οι οποίοι, μετά την εκθρόνιση του πατέρα της, ανέβηκαν στο θρόνο. Η Άννα ήταν η επόμενη στη σειρά.
Ήταν η βασίλισσα άρρωστη;
Η ταινία "The Favorite" επιβεβαιώνει τη μάχη της με την ουρική αρθρίτιδα που της προκαλούσε αφόρητους πόνους. Η ίδια από παιδί ήταν ασθενική και έπασχε από πορφύρα, μια ασθένεια του αίματος. Ήταν παχύσαρκη και μεταφερόταν στο παλάτι με αναπηρική καρέκλα, καθώς δεν μπορούσε να κινηθεί εύκολα. Είχε κακή όραση και νόσησε από ευλογιά στην ηλικία των δώδεκα. Η κακή κατάσταση της υγείας της την επιβάρυνε σε όλη της τη ζωή, πιθανώς συμβάλλοντας στις πολλές αποβολές της, 12 από τις 17 φορές που ήταν έγκυος. Από τα πέντε παιδιά της που επέζησαν τη γέννηση, τέσσερα πέθαναν πριν από τα δεύτερα γενέθλιά τους και το μοναδικό παιδί της, ο πρίγκιπας Ουίλιαμ, δούκας του Gloucester, πέθανε στην ηλικία των έντεκα.
Υπήρχαν πραγματικά κουνελάκια στο υπνοδωμάτιό της;
Στην πραγματικότητα, η βασίλισσα δεν φιλοξένησε ποτέ 17 κουνέλια στο υπνοδωμάτιό της. Πρόκειται για σκηνοθετικό εύρημα που συμβολίζει τις 17 αποτυχημένες εγκυμοσύνες της Anne. H ιστορικός σύμβουλος της ταινίας, Hannah Greig, σημείωσε σχετικά με τη μυθοπλασία, δηλώνοντας: «κουνέλια να χοροπηδούν δεν θα βρισκόντουσαν ποτέ σε ένα βασιλικό υπνοδωμάτιο του 18ου αιώνα».
Πώς συναντήθηκαν η Sarah και η Βασίλισσα Anne;
Η Anne συναντήθηκε με τη Sarah Churchill όταν ήταν παιδιά. Ο πατέρας της Sarah ήταν φίλος με τον πατέρα της Anne, όταν ήταν ακόμα Δούκας της Υόρκης. Η Sarah, δούκισσα του Marlborough, ήταν στην αυλή της δεύτερης συζύγου του πατέρα της. Οι σχέσεις έγιναν στενότερες όταν η Anne παντρεύτηκε τον Πρίγκιπα Georges της Δανίας και απέκτησε τίτλους τιμής, που της απέδωσε η βασίλισσα, μαζί με πλουσιοπάροχα και, πολλές φορές, εξωφρενικά δώρα. Μετά την άνοδο της Άννας στον θρόνο, η φιλία τους βαθαίνει και η Lady Sarah αποκτά ακόμα περισσότερους τίτλους, κατέχοντας εξέχουσες θέσεις όπως «Mistress of the Robes», «Keeper of the Privy Purse», «Groom of the Stole», και «Ranger of Windsor Great Park».
Είχε η Sarah Churchill πραγματικά μεγάλη επιρροή στη βασίλισσα;
Η ταινία επιβεβαιώνει την αληθινή ιστορία ότι η Sarah επηρέαζε σε όλα τα επίπεδα τη βασίλισσα. Η συμβουλή της ζητούνταν για τα πάντα. Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η εκπαίδευση της Anne ήταν «εκπληκτικά ανεπαρκής», σύμφωνα με έναν από τους βιογράφους της. Ήταν επίσης ντροπαλή και οι συζητήσεις ήταν μια πρόκληση για εκείνη καθώς ένιωθε ότι δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει, σε αντίθεση με την έξυπνη Sarah (λέγεται μάλιστα ότι όταν η Anne βρισκόταν αμήχανη μην έχοντας τι να πει, πολλές φορές ανοιγόκλεινε το στόμα της προσποιούμενη ότι μιλάει). Πιστεύεται ότι η Sarah χρησιμοποίησε σε μεγάλο βαθμό τη φιλία της με την Anne καθαρά και μόνο για προσωπικό όφελος και τίποτα περισσότερο. Κάποτε σχολίασε ότι θα προτιμούσε να βρίσκεται «σε ένα μπουντρούμι» παρά με τους βαρετούς βασιλείς. Η βασιλεία της Anne χαρακτηρίστηκε από τρεις μεγάλες εξελίξεις: τη δημιουργία διμερούς κοινοβουλευτικού συστήματος, τον ρόλο της Αγγλίας στον πόλεμο της ισπανικής διαδοχής και την «Πράξη της Ένωσης του 1707», η οποία ενέταξε την Αγγλία και τη Σκωτία στο βασίλειο της «Μεγάλης Βρετανίας». Η τελευταία εξέλιξη δεν απεικονίζεται στην ταινία.
Πώς ξεκίνησε η ρήξη μεταξύ της βασίλισσας και της Sarah;
Η βασίλισσα Anne ήταν ισχυρή υποστηρικτής των συντηρητικών Tories, οι οποίοι στήριζαν την Αγγλικανική Εκκλησία και την κυβέρνηση. Η Sarah, από την άλλη πλευρά, υπερασπιζόταν τους αντιπάλους των Tories, τους Whigs, εν μέρει λόγω του ρόλου της Βρετανίας στον πόλεμο της ισπανικής διαδοχής, καθώς ο στρατηγός σύζυγός της συμμετείχε σε αρκετές μάχες. Η Sarah, η δεύτερη πιο ισχυρή γυναίκα στη χώρα, συχνά επέλεξε να μην παρίσταται στην Αυλή, γεγονός που επιδείνωσε ακόμη περισσότερο τις σχέσεις τους. Η ρήξη μεταξύ τους επήλθε όταν η βασίλισσα άρχισε να δείχνει μεγάλη εύνοια στην Abigail Hill, μια ξάδερφη της Sarah καμαριέρα που έγινε «Lady of the Bedchamber. Η Anne προτιμούσε την πιο ευγενική κολακευτική συμπεριφορά της Abigail παρά την απότομη Sarah. Ωστόσο, η Sarah πίστευε ότι οι κολακείες της Abigail βασίζονταν περισσότερο σε στρατηγική για να χειραγωγήσει την Anne, παρά σε αληθινά συναισθήματα.
Υπήρχαν σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ τους;
Ενώ υπήρξαν φήμες για σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ της βασίλισσας και της Sarah και, σε δεύτερο χρόνο, μεταξύ της βασίλισσας και της Abigail, οι περισσότεροι ιστορικοί και βιογράφοι απορρίπτουν αυτήν την ιδέα. Η ταινία χρησιμοποιεί το φανταστικό τρίγωνο αγάπης για να αυξήσει το δράμα και να προσθέσει μια άλλη διάσταση στην αντιπαλότητα μεταξύ Anne και Sarah. Επίσης, παραλείπεται το γεγονός ότι ο σύζυγος της Anne, ο πρίγκιπας Georges της Δανίας, είχε μια φυσιολογική σεξουαλική ζωή μαζί της που κατέληξε σε 17 εγκυμοσύνες. Στη βιογραφία της γίνεται αναφορά ότι η βασίλισσα ήταν μια γυναίκα με έντονη χριστιανική ηθική και αφιερωμένη στον σύζυγό της. Μοιράστηκε το ίδιο υπνοδωμάτιο μαζί του και ποτέ δεν άφησε το συζυγικό κρεβάτι σε όλα τα χρόνια της εξασθενημένης της υγείας.
Η Sarah ήταν η σύζυγος του John Churchill με τον οποίο παντρεύτηκαν από αγάπη σε μυστική τελετή. Στην πραγματικότητα, είχαν μαζί επτά παιδιά. Η Sarah στο δικαστήριο, και σύμφωνα με πληροφορίες, κυκλοφόρησε ένα ποίημα που πιστεύεται ότι έχει γραφτεί από τον προπαγανδιστή Whig Arthur Mainwaring, το οποίο υποδηλώνει ότι υπήρξε λεσβιακή σχέση μεταξύ της βασίλισσας και της καμαριέρας της Abigail Hill. Οι ιστορικοί πιστεύουν σε μεγάλο βαθμό ότι το κυκλοφόρησε από ζήλια και δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. Το ποίημα ήταν:
When as Queen Anne of great renown / Great Britain’s sceptre swayed / Beside the Church she dearly loved / A dirty chambermaid
O Abigail that was her name / She starched and stitched full well / But how she pierced this royal heart / No mortal man can tell
However for sweet service done / And causes of great weight / Her royal mistress made her, Oh! / A minister of state
Her secretary she was not / Because she could not write / But had the conduct and the care / Of some dark deeds at night
Η Sarah μπορούσε να διαπιστώσει ότι σταδιακά έχανε την εύνοια της βασίλισσας και οι δεσμοί της με την Abigail αναπτύσσονταν. Σε επιστολή της προς την Anne, η Sarah της έγραψε ότι πληγώνουν την υπόληψή της βασίλισσας οι φήμες ότι αναπτύσσεται «ένα μεγάλο πάθος για μια τέτοια γυναίκα... περίεργη». Γράφοντας περισσότερα για την Abigail, η Sarah σημείωνε: «Ποτέ δεν πίστευα ότι η μόρφωσή της ήταν τέτοια, ώστε να μπορεί να είναι κατάλληλη να συντροφεύει μια μεγάλη βασίλισσα. Πολλοί άνθρωποι εκτιμούν το χιούμορ των καμαριέρων τους και είναι πολύ ευγενικοί μαζί τους, αλλά είναι πολύ ασυνήθιστο να διατηρούν αλληλογραφία μαζί τους και να αντικαθιστούν ένα φίλο».
Η Sarah προσπάθησε να αναγκάσει τη βασίλισσα να απολύσει την Abigail από την Αυλή;
Ναι, αλλά επιχειρήθηκε περισσότερο για πολιτικούς παρά για προσωπικούς λόγους. Η Sarah, η οποία στήριζε πολιτικά τους Whigs, ήθελε να διώξει την Abigail και τις φιλίες της με τους Torys από την Αυλή, γνωρίζοντας ότι θα επηρέαζαν τη βασίλισσα. Η ίδια αντιμετώπιζε την υπεράσπιση της βασίλισσας για την καμαριέρα της ως ένδειξη μιας λεσβιακής σχέσης και αυτό προκαλούσε τεράστια αναστάτωση ελπίζοντας ότι οι φήμες που εξαπλώνονταν θα οδηγούσαν τη βασίλισσα να διώξει την Abigail από την υπηρεσία της, καθώς θα συνειδητοποιούσε ότι απειλούσε τη φήμη της. Αντιθέτως, η Sarah προκάλεσε την αντιπάθεια της βασίλισσας και κατέληξε με τη δική της απομάκρυνση από την Αυλή. Όταν ρωτήθηκαν τι έληξε τη φιλία τους, η βασίλισσα σημείωσε ότι ο κύριος λόγος ήταν η Sarah που διέδιδε «τρομακτικά πράγματα» για αυτήν.
Δηλητηρίασε η Abigail τη Sarah στην πραγματικότητα;
Ακόμα μια μυθοπλασία της ταινίας, δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να δείχνουν ότι η Abigail δηλητηρίασε τη Sarah Churchill.
Τι έγινε στην πραγματικότητα στο τέλος με τις δυο γυναίκες;
Η τελευταία συνάντηση της Sarah με τη βασίλισσα Άννα έγινε το 1710, όταν η Sarah προσπάθησε να αποκαταστήσει την προβληματική φιλία τους και η βασίλισσα την αντιμετώπισε με μεγάλη ψυχρότητα. Ένα χρόνο μετά, η βασίλισσα την απομάκρυνε από την Αυλή. Η Abigail, εντωμεταξύ, είχε γίνει βαρόνη Masham, αντικαθιστώντας τη Sarah ως «Keeper of the Privy Purse». Τα δώρα και η γενναία χρηματοδότητηση της βασίλισσας προς τη Sarah και το συζυγό της σταμάτησαν, οδηγώντας το ζευγάρι στις βασιλικές Αυλές της Ευρώπης, όπου και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Παρόλα αυτά, η Sarah πάντα νοσταλγούσε τη θέση που είχε χάσει. Μετά τον θάνατο της βασίλισσας από εγκεφαλικό επεισόδιο, την 1η Αυγούστου του 1714, η Abigail Masham και ο σύζυγός της Samuel εκδιώχθηκαν από το παλάτι και αγόρασαν ένα αρχοντικό όχι μακριά από το Windsor. Δεν ήταν καθόλου φτωχοί. Η Abigail έζησε στο σπίτι τους μέχρι τον θάνατό της, το 1734.
Φωτογραφία Εξωφύλλου: Σκήνη από την ταινία του Γιώργου Λάνθιμου "Η Ευνοούμενη" με τις ηθοποιούς Rachel Weisz και Olivia Colman στους ρόλους των Sarah Churchill και βασίλισσας Anne αντίστοιχα.
