Απέναντι από το σπίτι μου υπάρχει ένα μεσιτικό γραφείο. Αυτό που μου έκανε εντύπωση από την πρώτη στιγμή που μετακόμισα εδώ είναι ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων που περνούν τον δρόμο σταματάνε για να ρίξουν μια ματιά στις αγγελίες. Στην αρχή σκεφτόμουν πως μάλλον είναι αρκετοί αυτοί που βρίσκονται σε αναζήτηση στέγης, παρόλα αυτά στη συνέχεια συνειδητοποίησα πως οι άνθρωποι που παρατηρώ βρίσκονται περισσότερο από όλα στην αναζήτηση ενός διαφορετικού μέλλοντος. Με τις προοπτικές να καθρεφτίζονται στη βιτρίνα ενός καταστήματος, οι ίδιοι κάθονται και οραματίζονται άλλες ζωές, διαφορετικές καθημερινότητες και απομακρυσμένες «ακρογιαλιές» που δεν έχουν μάθει να προσεγγίζουν.  

Όντας ένας άνθρωπος που λατρεύει τις αλλαγές χτίζω τη ζωή μου γύρω από την εξής φράση που έγραψα στο παρελθόν: «Έχω μάθει αυτά που δε μου αρέσουν να τα αλλάζω και τρέμω τη στιγμή που δε θα μπορώ να το κάνω πια». Παρόλα αυτά, το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξα είναι πως ένα τεράστιο ποσοστό των ανθρώπων θέλει να βελτιώσει ή να αλλάξει τη ζωή του, χωρίς παρόλα αυτά να θέλει να μπει στη διαδικασία της αλλαγής. 

Everyone wants a change, but nobody wants to change!

H νευροβιολογική βάση της αλλαγής 

Είναι ενδιαφέρον να αναφερθεί ότι τα βήματα για την πραγματοποίηση σημαντικών αλλαγών στις ζωές όλων μας εξαρτώνται από περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τις συνήθειες και τις συνειδητές ικανότητες λήψης αποφάσεων. Πιο συγκεκριμένα, υπεύθυνα είναι τα βασικά γάγγλια στον εγκέφαλο. Αυτή η ομάδα νευρικών κυττάρων εμπλέκεται σε λειτουργίες όπως αυτόματες αντιδράσεις ή ρουτίνες συμπεριφοράς που γνωρίζουμε ή που μας κάνουν να νιώθουμε καλά. Τέτοιες καταστάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν ένα απλό δάγκωμα των νυχιών ή ακόμη και καταχρήσεις όπως το αλκοόλ ή το φαγητό.

Οι συνήθειες όπως η άσκηση είναι ένα ακόμη καλό παράδειγμα που αποδεικνύει τη νευρολογική βάση των αλλαγών. Όταν πηγαίνουμε επανειλημμένα στο γυμναστήριο για διάστημα τριών εβδομάδων αυτό πλέον μπορεί να αποτελέσει μια νέα πραγματικότητα. Έτσι, κάθε τύπος αλλαγής, ο οποίος πηγαίνει ενάντια σε οτιδήποτε είχε συνηθίσει το σώμα αλλά και το πνεύμα μέχρι στιγμής έρχεται αντιμέτωπος με τις νευρικές οδούς που τείνουν να ακολουθούν το συνηθισμένο. Αυτός, λοιπόν, είναι ο λόγος για τον οποίο έχουμε την τάση να υποχωρούμε στις προεπιλεγμένες ή αυτόματες συμπεριφορές, κάθε φορά που προσπαθούμε να εφαρμόσουμε αλλαγές όπως μια νέα δίαιτα ή ενσωμάτωση σωματικής δραστηριότητας μετά από μια περίοδο αδράνειας. 

Το ίδιο ακριβώς μοτίβο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη μεταβολή. Είτε αυτή έχει να κάνει με τη δουλειά στην οποία βρισκόμαστε, είτε με την ερωτική σχέση είτε ακόμη και με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον γύρω μας. 

Η δύναμη κρύβεται μέσα μας

Αν και όλα αυτά που ανέφερα μέχρι στιγμής βασίζονται στη λογική, τα πραγματικά δεδομένα απέχουν αρκετά από την αλήθεια. Σύμφωνα με τους ειδικούς το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι κάθε άτομο αισθάνεται ότι κάποιος άλλος θα πρέπει να ξεκινήσει την αλλαγή και πως πολλές φορές η ίδια η ζωή είναι αυτή που ρίχνει το ζάρι με τη μοίρα να μας τοποθετεί σε συγκεκριμένα σημεία της σκακιέρας. Αν και ακόμη αμφιταλαντεύομαι για τη σημασία αυτής της θεωρίας, η αλήθεια είναι πως όλοι ευθυνόμαστε προσωπικά για αυτά που έχουμε κάνει και για αυτά που έχουμε αφήσει πίσω μας. Και αυτή είναι ίσως η σημαντικότερη αλήθεια που προσωπικά στηρίζω.

Σε κάποιους -αναμφίβολα- αυτή η ιστορία ακούγεται περίεργη και σε άλλους τραβηγμένη. Όμως για εμένα θα παραμένει πάντα το παράδειγμα μέσα μου πως οτιδήποτε θελήσουμε μπορούμε να το καταφέρουμε. Όσο δύσκολο και αν μοιάζει στην αρχή. Μπορούμε να αλλάξουμε σπίτι -το έχω κάνει τρεις φορές-, μπορούμε να αλλάξουμε σύντροφο γιατί απλώς ζητάμε έναν άνθρωπο που να συμβαδίζει με εμάς, μπορούμε να αλλάξουμε τους τρόπους μας, γιατί πλέον δεν μας ταιριάζουν και πάνω από όλα μπορούμε να κάνουμε πραγματικότητα οτιδήποτε θεωρούμε πως μας πάει. 

Η κριτική είναι μέρος του παιχνιδιού, αλλά στο τέλος της ημέρας μένουμε μόνοι μας με τους εαυτούς μας και τις επιλογές μας. Άλλωστε, το τελευταίο πράγμα που θα συμβουλεύαμε σε κάποιον που αγαπάμε είναι να συνεχίσει να επαναλαμβάνει αυτά που τον κρατούν αιχμάλωτο. Είτε σκέψεων, είτε καταστάσεων είτε ακόμη και συμπεριφορών. Ακόμη και τις πιο ψηλές κορυφές... κάποιος τις έχει κατακτήσει!

Τελικά όλοι αυτοί που κοιτούν τις αγγελίες θα πρέπει να ξεκινήσουν να σκέφτονται πως κάθε αλλαγή είναι ένα βήμα μακριά. Και πως η κατάλληλη στιγμή είναι το τώρα. Μην ξεχνάτε ποτέ πως θα ισορροπήσετε όταν θα συνεχίσετε πραγματικά να εξελίσσεστε.